Youri IJnsen

• woensdag 13 december 2023 om 10:00

In het voetbal kijken fans reikhalzend uit naar de zomer- en winterstop. Niet zozeer omdat ze dan even vrijaf hebben van spel-frustraties of -vreugde, maar omdat hun favoriete club dan nieuwe spelers kan aanwerven. Maar transfers van de ene profploeg naar de andere in het wielrennen voordat je contract eindigt? Een unicum. WielerFlits legt uit.

Eigenlijk is het sec heel simpel uit te leggen: transfers zijn in de wielersport op WorldTour- en ProTeam-niveau niet toegestaan, tenzij. Voor die tenzij zijn er in beginsel altijd drie akkoorden nodig: die van de renner in kwestie, die van de oude ploeg en die van de nieuwe werkgever. Vooraf moet er goedkeuring zijn van de Professional Cycling Council, maar er zijn (nog) geen voorbeelden geweest in de geschiedenis waarbij zij of de UCI voor een overgang zijn gaan liggen. In alle andere gevallen zijn contracten in het wielrennen bindend en kan een renner uitsluitend na afloop van zijn contract verkassen. In voetbaltermen spreek je dan over een transfervrije status.

Drie-partijen-akkoord
Mits de drie partijen akkoord zijn, is een transfer tijdens het lopende seizoen alleen mogelijk tussen 1 augustus en 15 augustus. Daarvan maakten in het verleden bijvoorbeeld Rohan Dennis (die in 2014 van Garmin-Sharp naar BMC ging) en Arnaud Démare (in 2023 van Groupama-FDJ naar Arkéa Samsic) gebruik. Stapt een renner van het ene naar het andere team over, dan is er een ‘transferperiode’ van 1 augustus tot en met 31 december van het betreffende jaar. Daarom mogen ploegen ook pas ná 1 augustus nieuwe renners bekendmaken voor het volgende seizoen. 

De regels voor transfers zijn streng. Onderhandel je buiten de transferperiodes met een andere ploeg, dan kan een renner tot maximaal vier maanden schorsing krijgen met daarbovenop een boete. De geldstraf die ploegen krijgen, kan oplopen tot een half miljoen Zwitserse franc. In de UCI-reglementen staat duidelijk beschreven dat alle betaalsystemen aangaande transfers verboden zijn. In achterkamers en onder de tafel zou hier echter in de meeste gevallen wél sprake van zijn. Logisch ook, want vaak betreffen deze constructies de toplaag van het wielerpeloton.

Eenzijdige contractbreuk
Er is ook nog de optie voor een renner om zijn contract eenzijdig te verbreken. Dit gaat echter vaak gepaard met veel commotie en soms zelfs rechtszaken. Populair is die optie daarom ook niet. Vooral ook omdat in zo’n geval de renner in kwestie het nog te ontvangen salaris van de resterende contractduur als compensatie moet betalen aan de ploeg waar hij vertrekt. In de praktijk betaalt de nieuwe werkgever vaak dat bedrag. Tot slot kan het ook dat renner en ploeg met wederzijds goedvinden uit elkaar gaan. Denk eens aan Primož Roglič bij Jumbo-Visma.

Renners die dus vertrekken voordat hun contract afloopt, is vrij zeldzaam in het wielrennen. Al helemaal als dit een tussentijdse transfer betreft in een lopend seizoen. Die overstappen zijn op amper twee handen te tellen. Toch is er sprake van een trend. Meer dan de helft van de contractbreuken van de laatste pak ‘em beet vijftien jaar, vonden de laatste drie seizoenen plaats. Opvallend genoeg zijn het veelal dezelfde ploegen die erbij betrokken zijn. We zien vaak Jumbo-Visma, INEOS Grenadiers, Trek-Segafredo en dsm firmenich-PostNL en voorlopers terug. Een overzicht.