Merijn Zeeman over CyclingClassNL: “Je kunt het zien als schoolopleiding tot topsporter”
foto: Cor Vos
Youri IJnsen
zaterdag 17 april 2021 om 15:00

Merijn Zeeman over CyclingClassNL: “Je kunt het zien als schoolopleiding tot topsporter”

Interview Vrijdagochtend werd CyclingClassNL gelanceerd, een initiatief van NOC*NSF, de KNWU en wielerploeg Jumbo-Visma. Het plan moet gaan dienen om jongens en meiden van 15 tot 18 jaar klaar te stomen voor een leven als profsporter. Vrijdagmiddag zat WielerFlits samen in een meeting met Maurits Hendriks (technisch directeur NOC*NSF), Thorwald Veneberg (directeur KNWU), Richard Plugge en Merijn Zeeman (algemeen en sportief directeur Jumbo-Visma). Zij namen ruim de tijd om CyclingClassNL toe te lichten. In tien vragen proberen wij antwoord te vinden op het hoe en waarom.

Wat is CyclingClassNL en hoe kwam het tot stand?
Richard Plugge: “Dit is een unieke en baanbrekende samenwerking tussen NOC*NSF, de KNWU en een commerciële wielerploeg. In dat geval zijn wij dat, Jumbo-Visma. Maurits en ik hebben elkaar hierover gesproken in aanloop naar het seizoen 2020. Door het coronavirus hebben we dit later opgepakt. De hamvraag die onder dit initiatief ligt, is als volgt: het gaat nu goed in het Nederlandse wielrennen, maar hoe zit het met de laag daaronder? Al heel snel hebben we contact gezocht met de KNWU en in de persoon van Thorwald hebben ze dit omarmd. Met z’n drieën kunnen we kracht zetten achter dit plan op juniorenniveau.”

Maurits Hendriks: “NOC*NSF is verantwoordelijk voor het hele topsportsysteem in Nederland en dus ook het ontwikkelen van zogenoemde pathways: de mogelijkheid voor jonge Nederlandse topsporters om zich in een bepaalde sport te ontwikkelen. Wij willen aantonen dat dit een goede route is. Ik hecht eraan om te zeggen dat dit een route is voor alles en iedereen die met wielrennen een ambitie heeft. Dit is niet alleen voor de mannen op de weg, waar je al snel aan denkt. Maar dit gaat ook over onze vrouwen en ook over paracycling, binnen alle disciplines. We zullen niet met alles tegelijk kunnen starten, maar dat is wel nadrukkelijk het doel.”

Merijn Zeeman: “Het uitgangspunt van dit programma is dat er jongens en meiden een opleiding volgen tot topsporter. Dat wordt een groep waarvan niet iedereen op WorldTour-niveau bij de mannen of vrouwen terechtkomt. Maar de groep gaat zo dusdanig zijn, dat het behapbaar blijft voor de coaches om de grootste talenten op dagelijkse basis te kunnen begeleiden. We willen de mogelijkheden aanreiken, zodat de kansen groter zijn dat ze op latere leeftijd succesvol zijn. We willen de in onze ogen belangrijkste leerlijnen toevoegen aan de opleiding. Dat is kennis over trainingen, over voeding en over persoonlijkheid. De koersen zullen de sporters gaan rijden met de verenigingen of met de KNWU-selecties. We gaan ze minimaal twee jaar lang begeleiden en als het goed is, stromen ze dan door.

Waarom dit initiatief?
Richard Plugge: “Met de Jumbo-Visma Academy werken we al samen met de KNWU op scholen en ook steeds meer en steeds vaker met wielerverenigingen. Daar zit een heel stuk aanwas in; het is heel mooi dat er jongeren door zijn gaan fietsen en dat sommigen zelfs af en toe ook winnen. Samen met Maurits en Thorwald merken we op dat de ontwikkeling van talenten die écht goed zijn, best een steuntje in de rug verdient. Met deze drie partijen willen we daar een steentje aan bijdragen. We willen over tien jaar ook juichen voor de toppers van dan. Dit plan is bedoeld voor iedereen in het wielrennen, jongens en meiden.

We hebben samen met Iwan Spekenbrink van Team DSM gebeld. Wij hebben uitleg gegeven over hoe we dit zien en dat we talenten willen opleiden. Die talenten kunnen ook doorstromen naar Team DSM, naar Metec-Solarwatt, naar À Bloc, of naar SEG Racing Academy. Maar ze kunnen eventueel ook gaan BMX’en, bijvoorbeeld. De bedoeling is de jongeren te behouden voor de sport, ze op te leiden en een leerlijn te bieden richting een topsportcarrière. Dat is wat we hier samen bij elkaar voegen, met elkaar.”

Directeur KNWU Thorwald Veneberg – foto: Cor Vos

Thorwald Veneberg: “Het unieke hierin is dat de samenwerking tussen KNWU en commerciële ploegen vooral zat op wedstrijdbegeleiding, maar voor de jongerencategorieën dat het nu een dagelijkse begeleiding is. Dat hebben we nog niet eerder gedaan. Dit is de volgende stap die we nodig hebben, zeker in het wegwielrennen en het mountainbiken. Bij het baanwielrennen hebben we al veel meer een fulltime programma lopen, ook vanaf jongere leeftijd. Dat gebeurt op Sportcentrum Papendal. Met dit plan hopen we beter grip te krijgen op alle moeilijkheden en hindernissen waar de jongeren tegenaan lopen. Daarin is het belangrijk dat je de jongeren veelvuldig ziet en bijna dagelijks contact hebt. Dat is uniek.”

Hoeveel sporters komen voor dit plan in aanmerking?
Merijn Zeeman: “Per groep kunnen het tien tot vijftien sporters zijn. Dit is echt bedoeld voor de talenten waarbij wij de inschatting kunnen maken dat ze de potentie hebben om door te groeien naar topsportniveau. Natuurlijk houden we er rekening mee dat niet iedere route naar dat niveau gelijkloopt. Maar CyclingClassNL is wel bedoeld voor de meest kansrijke sporters. Veel jonge talenten in Nederland hebben geen coach, dat is de realiteit in het wielrennen. Ook dat is een van de redenen om dit project te starten. Bij de jonge renners die al wel een ambitieuze of leergierige coach hebben, zullen we die mensen ook nadrukkelijk bij dit project betrekken. Op die manier hopen we ook de coachcultuur in Nederland te versterken. Die is er nog onvoldoende.”

Welke personen gaan dit project in goede banen leiden?
Merijn Zeeman: “Martin Truijens is hierin hoofd talentcoach. Hij komt uit de zwemsport. Tot in 2019 was hij bondscoach van de zwemmers uit Denemarken. Wij zien hem als een van de beste coaches in de Nederlandse topsport. We zijn heel blij en trots dat hij voor CyclingClassNL heeft gekozen. We waren op zoek naar iemand die het hele domein topsport onder de knie heeft. Iemand die weet wat er nodig is op seniorenleeftijd. Maar wat bied je dan aan, aan jongens en meiden van zestien, zeventien of achttien jaar oud? Martin gaat samenwerken met Marco van Bon, een bekende naam in het Nederlandse wielrennen. Hij gaat de junioren bij de jongens begeleiden. Bewegingswetenschapper Larissa Havik zal de junioren- en beloften-dames onder haar hoede krijgen.”

Wie betaalt CyclingClassNL?
Maurits Hendriks: “Hier gaat we niet in detail op in. Maar in grote lijnen kan ik het wel zeggen. We beginnen met een bescheiden budget van rond de €200.000 dit jaar. We gaan daarmee wel doorgroeien. Het is de bedoeling dat we in 2022 doorpakken en het programma kwalitatief echt een impuls geven. Volgend jaar gaan we het budget daarom verdubbelen tot tussen de vier en de vijf ton. Alle partners dragen hieraan bij, maar het merendeel van de financiering zal bij NOC*NSF vandaan komen. Een groot deel van die middelen bestaat overigens nu al, maar dat heeft bij de KNWU nog een ander labeltje.”

In hoeverre is het voor Jumbo-Visma dan niet riskant om te investeren, terwijl andere ploegen dezelfde talenten kunnen wegkapen?
Richard Plugge: “Wij zijn de enige wielerploeg met een Nederlandse licentie en wij voelen de verantwoordelijkheid om hierin te stappen. De verschillende opleidingsploegen in Nederland staan te springen om een vijver waaruit zij de talenten kunnen vissen voor hun teams. Renners vanuit dit project kunnen ook bij die teams heel goed de volgende stap in hun ontwikkeling maken. De overige opleidingsploegen vinden dit dus helemaal prima.”

Leemreize stroomde door uit de opleidingsploeg van Jumbo-Visma – foto: Cor Vos

Merijn Zeeman: “Als je cijfermatig kijkt: begin dit jaar is Gijs Leemreize doorgestroomd van onze eigen opleidingsploeg naar het WorldTeam. Olav Kooij is er iets later bijgekomen. Als wij bij Jumbo-Visma erin slagen om ieder seizoen één renner vanuit onze opleidingsploeg door te laten stromen, dan is over tien jaar – ervan uitgaande dat er geen verloop is – veertig tot vijftig procent van onze renners zelf opgeleid. Bij CyclingClassNL praten we over generaties, waarbij je om de twee jaar werkt met tien tot vijftien jongens.

In tien jaar tijd komen er meer dan honderd jongens en meiden in aanraking met dit programma. Cijfermatig kunnen die nooit allemaal voor Jumbo-Visma koersen. Deze groep renners die veel hoogwaardiger opgeleid zullen zijn, is de voeding voor veel verschillende teams. Wij hebben hierin alleen wel het initiatief genomen. Natuurlijk doen wij dat ook omdat we heel graag Nederlandse renners in onze ploeg willen hebben die WorldTour-waardig zijn. Daarom was deze impuls nodig.

We hebben ons altijd gefocust op de WorldTour-ploeg. Daar kwamen we er meer en meer achter wat de waarde zou kunnen zijn van een opleidingsploeg. Met name om op een jongere leeftijd al vaardigheden aan te kunnen leren. Daar is het Jumbo-Visma Development Team uitgerold onder leiding van Robbert de Groot. Hij liep eigenlijk tegen dezelfde zaken aan, dat het goed zou zijn als we bij de junioren al kennis en expertise kunnen toevoegen. We merken nu dat de ontwikkeling bij de beloften trager verloopt, dat bepaalde basiseigenschappen er nog niet zijn. Met CyclingClassNL kunnen we daarmee eerder starten.

Zodoende zijn we met NOC*NSF en de KNWU in gesprek geraakt. Als je op de koop toeneemt dat uiteindelijk een concurrerende ploeg wellicht ook succesvol is met een renner die is opgeleid door CyclingClassNL en wij alleen van die renner tijdens een WK of de Olympische Spelen kunnen genieten, dan is dat zo. Ik zie Ide Schelling het nu ook heel erg goed doen in de WorldTour. Hij rijdt in een shirt van BORA-hansgrohe, maar ik vind dat wel mooi om te zien. Dat is sport. Als er maar één team op de wereld zou zijn, zou het ook maar saai zijn.”

Dat Schelling bij BORA-hansgrohe doorbreekt, vindt Zeeman mooi om te zien – foto: Cor Vos

Hoe krijgt dit initiatief vorm? Komt er bijvoorbeeld een juniorenploeg voor meisjes of jongens?
Merijn Zeeman: “Nee, er komt heel nadrukkelijk geen ploeg. Het is een begeleidingsgroep waarbij instroom mogelijk is. Wedstrijden rijden ze met hun verenigingen of – als de bondscoach hen selecteert – met de nationale selecties. De instroom loopt het gehele jaar door. Het is niet zo dat we aan het begin van het jaar met een groep beginnen en dat daar niemand meer bij kan komen. Nee, als je bijvoorbeeld een aantal heel goede resultaten neerzet, ben je van harte welkom.

We gaan ook bij andere sporten kijken onder het mom van kruisbestuiving. Dat een roeier bijvoorbeeld technisch tekort komt voor het roeien, maar wel een goed duurvermogen heeft. Dat maakt hem interessant voor wielrennen. We willen dan contact over en weer hebben met die sport, waardoor sporters wellicht nog in hun opleidingstraject van sport kunnen wisselen. De omgekeerde route kan ook. We moeten zuinig omgaan met onze talenten. Het doel is om de Nederlandse topsport naar een hoger niveau te krijgen.”

Hoe groot is de kans dat jongens en meiden nu al te snel en te professioneel begeleid worden en daardoor te snel, te goed zijn?
Merijn Zeeman: “Dat vind ik nou typisch een vraag van iemand die te veel in het wielrennen zit. Als jij in het schaatsen, in het zwemmen, in het turnen, in het badmintonnen, in het volleybal zit, noem allemaal maar op. Daar is het niet anders. En vaak zijn die meiden en jongens nog veel jonger. Dat geldt ook voor de buitenlandse topsport. Begeleiding door professionals zorgt er juist voor dat een ontwikkelingsproces niet te versneld kan raken.

In het wielrennen zie je vaak al heel vroeg focus op wedstrijden, op presteren. Ook bij de junioren en nieuwelingen. CyclingClassNL werkt juist de andere kant op. Je staat als jonge sporter onder begeleiding van professionals die als geen ander weten hoe je talenten moet opleiden om op seniorenleeftijd succesvol te zijn. Juist waarvoor jij misschien bang bent, borgen wij met deze opleiding door hiermee professionals te laten werken. Martin Truijens is druk bezig met het sporttechnische plan. Dit plan moet juist uitzoeken wat je nu moet doen, als je straks 24, 25 of 26 bent en je een zo’n hoge mogelijke VO₂max moet hebben. Of hoe begin je eigenlijk met voeding? Dat begint met kennis van voeding.

Volgens mij ben jij ook een voetbalvolger, Youri. Bij AZ hebben ze een heel succesvolle jeugdopleiding. Daar begin je er qua leeftijd nog veel vroeger mee. Het oude denken in het wielrennen, daar stappen wij wel wat van af. Wij maken daar een professionaliseringslag op, echt op het gebied van talentontwikkeling. Dan moet je zo jong mogelijk beginnen.”

Ik stel die vraag natuurlijk niet voor niets. Bij Jumbo-Visma zijn jullie vaak op zoek naar renners waar nog veel marge op zit. Laat ik het voorbeeld aanhalen van Jonas Vingegaard. Hij stond nog op de visafslag toen jullie hem contracteerden. Als je er vroeg aan begint, zijn renners en rensters misschien al eerder rijp.
Merijn Zeeman: “Dat klopt. Maar ik denk dat Jonas nu nog veel verder had gestaan, als hij al eerder in aanraking was gekomen met alle aspecten die bij topsport horen. Want daar lopen we met Jonas ook nog weleens tegenaan. Hoe richt hij nu zijn leven in als topsporter? Hoe structureer ik dat? De basiskennis van training. Waarom doe ik vandaag een rustige training? Jonas is juist een voorbeeld van iemand die bij een initiatief als CyclingClassNL gebaat zou zijn. Als er een Nederlandse versie van Jonas zou zijn, dan was dat talent er versneld en verbeterd uitgekomen.

Nog een belangrijk ding, Youri. Hier hebben we het over talenten die uiteindelijk ook op WorldTour-niveau terecht zijn gekomen. Maar je wilt niet weten hoeveel talenten er bij de junioren of bij de meiden – waar dit probleem nog veel groter is – verloren gaan voor de sport. Overigens heeft dit bij Jonas ook niet veel gescheeld. Hij had daarin ook niet de juiste begeleiding. Het behouden van sporters door ze te leren met druk om te gaan of om ouders voorlichting te geven over hoe zij het proces van een jonge topsporter kunnen begeleiden, voor hun zoon of dochter. Dat ze plezier blijven houden in hun sport, dat ze de juiste faciliteiten en omgeving blijven houden. Kortom: het behouden van talentvolle sporters voor de sport. Daardoor heb ik ook hoge verwachtingen bij dit programma.”

Het scheelde niet veel of Vingegaard was verloren gegaan voor de sport – foto: Cor Vos

Wanneer is CyclingClassNL geslaagd: als het een volgende Nederlandse groterondewinnaar heeft opgeleverd, of als het aantal licentiehouders bij de KNWU weer stijgt?
Thorwald Veneberg: “Dat ligt eraan wat de doelstellingen zijn. Dit initiatief gaat echt over uiteindelijk overwinningen bij de profs, mannen en vrouwen. Dus de beste talenten laten doorgroeien. Meer licentiehouders… Dat heeft natuurlijk altijd met elkaar te maken. Dat heeft niet de focus van dit project, maar daar zijn we wel mee bezig. Daar ligt ook absoluut onze aandacht.”

Merijn Zeeman: “Ik hoop dat we over tien jaar kunnen zeggen dat er aanmerkelijk meer jongens en meiden zijn doorgestoten naar het profniveau.”

RIDE Magazine
6 Reacties
Sorteer op:
17 april 2021 18:56
Dit maakt het verhaal al genuanceerder. Lijkt me sowieso goed dat er niet een 'cycling class club' van 5 renners per categorie komt waar de rest dan afgunst tegen heeft. Roulatie voorkomt dat goed en motiveert de jeugd ook om er de volgende keer wel bij te zitten.

Denk wel dat er een denkfout word gemaakt. Voor zover ik weet hebben vrijwel alle serieuze Junioren bij zowel de Heren als Dames een trainer/coach. Krijgen die dan dubbele schema's? Of gaat deze 'Cycling class' dan voor?
    17 april 2021 20:13
    Er wordt vrij letterlijk aangegeven dat de eigen coaches van de aanstormende talenten betrokken worden in het proces. Ik ga ervan uit dat alles in goed overleg zal gaan.
17 april 2021 21:22
Jammer, geen vraag waarom dit project een Engelstalige naam behoeft. De N in KNWU, NOC en NSF staat er blijkbaar voor Jan Doedel.
    17 april 2021 21:56
    Eens, ik ben geen nationalist, sterker zelfs enorm pro-EU, maar we hebben in de Nederlandse taal genoeg woordenschat om al die Engelse benamingen over boord gooien. Ik snap dat internationale teams de functienamen in het Engels (ik kijk naar jou Addy) benoemen maar zo'n Nederlandse wielerklas, alsjeblieft.
17 april 2021 21:35
Interessant project. Vraag me wel af of dit alleen voor het wielrennen geldt, of dat andere sporten zoals schaatsen er later ook bij in zullen stromen als een tak onder een andere naam.
    17 april 2021 23:11
    Maurits Hendriks zegt bij de NOS dat hij inderdaad in de toekomst ook hiervoor mogelijkheden ziet voor andere sporten.

Reacties zijn gesloten.