Voorbeschouwing: Tour of the Alps 2023 – Lastige generale repetitie voor Giro d’Italia
De heuvelklassiekers zijn nog in volle gang, maar vergeet niet: over drie weken begint de Giro d’Italia al! Het wordt voor de klimmers dus tijd om zich nog een laatste keer te testen in de bergen alvorens zij naar Fossacesia Marina afzakken voor het Grande Partenza. De Tour of the Alps (UCI 2.Pro) is de ideale opwarmer voor de Giro, met vijf etappes waarin zeker veertien bergen liggen. Het is dus klimmen geblazen! WielerFlits blikt vooruit op het parcours en de favorieten.
Historie
Het is alweer de 46ste uitgave van de Tour of the Alps, al is het slechts voor de zesde keer onder deze naam. In 1962 stond de koers voor het eerst op het programma, destijds onder de noemer Giro del Trentino. Dat was tot 2016 ook nog de naam van de rittenkoers. Tussendoor fuseerde het ook nog met de Trofeo Melinda, waardoor de naam een jaargang Giro del Trentino-Melinda werd.
Inmiddels heeft de koers de Alpen omarmd en het gebergte centraal gesteld, omdat naast Italië ook regelmatig Oostenrijk wordt aangedaan. De Tour of the Alps werd in 2017 geboren. De laatste Giro del Trentino werd in 2016 gewonnen door Mikel Landa, waarna een jaar later Geraint Thomas de inaugurele Tour of the Alps won.
Het bleek de laatste wedstrijd van Michele Scarponi. Op 17 april 2017 won hij de openingsrit in Kufstein, waarna hij uiteindelijk vierde werd in het eindklassement. Een dag na die slotetappe overleed Scarponi na een ongelukkig verkeersongeluk in zijn woonplaats, waardoor er veel te vroeg een triest einde kwam aan zijn leven.
Michele Scarponi won een rit in de Tour of the Alps 2017 – foto: Cor Vos
Enzo Moser, de oudere broer van Francesco, boekte in 1962 zijn grootste zege door de eerste winnaar van het eindklassement in de Giro del Trentino te worden. Na de tweede editie in 1963 duurde het even tot de koers voor de derde keer werd verreden. Dat gebeurde pas in 1979, sindsdien staat de ronde elk jaar op de kalender.
Ondanks dat de koers nooit de hoogste wedstrijdstatus kreeg, staat een aantal grote coureurs op de erelijst. Onder meer Alexandre Vinokourov (2010), Vincenzo Nibali (2008 en 2013), Francesco Moser (1980 en 1983) en Giuseppe Saronni (1982) wisten de eindzege eens op te eisen.
Met drie zeges is de inmiddels gestopte Damiano Cunego recordhouder. Hij won in 2004, 2006 en 2007. De Italianen zijn oppermachtig met dertig eindzeges. Nog nooit wist een Nederlander of Belg de ronde te winnen.
Laatste tien winnaars Tour of the Alps
2022: 
Romain Bardet
2021: 
Simon Yates
2020: Niet verreden vanwege de coronacrisis
2019: 
Pavel Sivakov
2018: Thibaut Pinot
2017: Geraint Thomas
2016: 
Mikel Landa
2015: 
Richie Porte
2014: Cadel Evans
2013: 
Vincenzo Nibali
Laatste editie
Geoffrey Bouchard opende in 2022 de Tour of the Alps met een ritzege en de leiderstrui. In de lastige tweede etappe naar Lana nam Pello Bilbao de macht over door een sprint van een grote elitegroep te winnen. Lennard Kämna wist de derde etappe te winnen vanuit de vlucht, waarna in de vierde rit Miguel Ángel López een stilgevallen Thibaut Pinot de loef afstak in Kals am Grossglockner.
Romain Bardet wist in die etappe door bonificaties iets dichter bij Bilbao te komen. In de kletsnatte slotetappe rondom Lienz, met de steile Stronach vlak voor de finish, werd de koers echter compleet op zijn kop gezet. Waar in de eerste vier etappes met seconden gegooid werd, ging het in de slotrit om minuten.
Pinot nam revanche door vanuit de vlucht de rit te winnen. Acht minuten daarachter knokten Bardet en Thymen Arensman zich, samen met Michael Storer, naar het eindpodium. Zij gooiden Bilbao overboord, waarna Bardet de leiderstrui over kon nemen. Storer werd tweede en Arensman derde in de eindstand.
Eindklassement Tour of the Alps 2022
1. Romain Bardet (Team DSM) in 18u59m29s
2. Michael Storer (Groupama-FDJ) op 14s
3. 
Thymen Arensman (Team DSM) op 16s
4. Pello Bilbao (Bahrain Victorious) op 37s
5. 
Attila Valter (Groupama-FDJ) op 49s
Parcours
De Tour of the Alps heet niet voor niets de Tour of the Alps. Dat betekent dat er van maandag tot en met vrijdag flink geklommen gaat worden. Er zijn twee echte aankomsten bergop en daar mag de rit naar Ritten/Renon ook nog bij gerekend worden, als de finish kort na de top van een lastige klim ligt. Het ‘dak’ van deze Tour of the Alps bereiken de renners in de slotrit op de top van de Passo Lavazé op 1.795 meter hoogte.
In totaal krijgen de renners 753 kilometer voor de wielen tussen het Oostenrijkse Rattenberg en het Italiaanse Brunico. Vorig jaar koos de organisatie voor een omgekeerde route, toen met start in Italië en finish in Oostenrijk. De langste etappe is 165 kilometer lang en de kortste iets meer dan 127 kilometer lang.
Tour of the Alps
(17-04 t/m 21-04)
Maandag 17 april, Etappe 1: 
Rattenberg – Alpbach (127,5 km)
De Tour of the Alps begint met een volledige etappe door Tirol. De start is in Rattenberg en de finish bergop in Alpbach. Beide plaatsen liggen ruim 10 kilometer uit elkaar, maar de organisatie heeft een lastig parcours uitgestippeld van bijna 130 kilometer. Eerst rijden de renners twee lokale rondes ten noordoosten waarin relatief ‘weinig’ hoogtemeters zitten.
Die volgen namelijk pas in de tweede deel van de etappe, als eerst de Brandenberg (6,1 km aan 6,1%) beklommen wordt. Na de afdaling en een korte vallei gaat het via de steile Kerschbaumer Sattel (5,2 km aan 10,1%) naar de slotklim naar Alpbach. De slotklim is 6,3 kilometer lang aan 4,6%, met een ontzettend steile slotkilometer aan gemiddeld 8,9%.
Start: 11.55 uur
Finish: tussen 15.05 en 15.30 uur
Dinsdag 18 april, Etappe 2: Reith im Alpbachtal – Ritten/Renon (165,2 km)
De tweede etappe begint nog in Oostenrijk, maar trekt volledig in zuidelijke richting naar Italië. Na 81 kilometer passeren de renners op de Brennerpas de grens, om niet meer terug te keren in het Oostenrijkse deel van de Alpen. Een lange afdaling van de Brennerpas voert de renners naar de lastige finale.
Deze finale wordt afgewerkt in de provincie Zuid-Tirol, waar veel steden een Duitstalige en een Italiaanstalige naam hebben. Daarom zullen we vanaf nu vooral voor de Italiaanse benaming kiezen.
Ruim 40 kilometer voor de finish ligt een klim van 5 kilometer aan 6%, maar die heeft geen categorie meegekregen. De Barbiano (4,5 km aan 8%) heeft dat wel. Die wordt kort gevolgd door de Monte di Mezzo (3,9 km aan 8,3%), waarna het nog vier kilometer is tot de meet in Renon.
Start: 10.45 uur
Finish: tussen 15.00 en 15.30 uur
Woensdag 19 april, Etappe 3: Ritten/Renon – Brentonico San Valentino (162,5 km)
De renners verblijven op ruim 1.100 meter hoogte na de finish van dinsdag, want de start van de derde etappe is ook in Renon. Het grootste deel van de etappe naar Brentonico San Valentino voert echter door de vallei, door de stad Bolzano, en richting de provincie Trentino.
Na een kleine 100 kilometer begint de Lago di Cei (9,7 km aan 7,7%) als voorproefje voor de lastige slotklim die 40 kilometer later begint. De Brentonico San Valentino is een stevige col van eerste categorie, met de top op 1.314 meter hoogte. De klim is in totaal 15,5 kilometer lang, aan een gemiddelde van 7,5%. Op het steilste stuk, ruim vijf kilometer onder de top, loopt de weg 16% omhoog.
De organisatie van de Tour of the Alps houdt op deze woensdag trouwens rekening met de koerskalender. De finale is ongeveer een uur eerder dan de rest van de week om een ‘clash’ met de Waalse Pijl te voorkomen.
Start: 10.00 uur
Finish: tussen 14.00 en 14.30 uur
Donderdag 20 april, Etappe 4: Rovereto – Predazzo (152,9 km)
De voorlaatste etappe van de Tour of the Alps is loodzwaar en kent vooral een heel zware openingsfase. Meteen na de start in Rovereto begint namelijk de Passo Sommo, een col van 15,7 kilometer aan 7,3%. Hier ligt de kans om de koers al meteen open te breken en er een afmattingswedstrijd van te maken. Na de top is het nog ruim 130 kilometer tot de finish.
Rovereto is overigens een bekende naam. In 2021 startte er een Giro-etappe en in 2018 finishte er een Giro-tijdrit, waar Rohan Dennis won voor Tony Martin en de uiteindelijke nummer twee van dat jaar: Tom Dumoulin.
De vierde rit kent na de lastige start nauwelijks vlakke stukken. De Lago Santa Colomba (5,6 km aan 7,1%) ligt nog in de eerste helft van de rit en daarna gaat het in trappetjes naar een plateau, dat uiteindelijk leidt naar de Passo Pramadiccio (9,7 km aan 6,1%). Hier gaat met tijd gesmeten worden. Na de top is het nog 15 kilometer tot de oplopende finish in Predazzo.
Start: 11.05 uur
Finish: tussen 15.00 en 15.30 uur
Vrijdag 21 april, Etappe 5: Cavalese – Bruneck/Brunico (144,5 km)
De slotetappe kent twee serieuze beklimmingen, waarvan er een aan het begin van de rit ligt en een aan het einde. Vanuit Cavalese gaat het meteen omhoog naar de Passo Lavazè van eerste categorie. In totaal is de klim 9,6 kilometer lang aan 8,3%. Deze start heeft alles in zich om een zware beproeving te maken van deze slotrit.
Na een afdaling van bijna 25 kilometer volgt een lange fase met een vals plat stuk omhoog. Na 107 kilometer passeren de renners al de finish in Brunico, dat niet ver van de Oostenrijkse grens ligt. Wat volgt is een lokale ronde van bijna 40 kilometer met daarin de Riomolino (7,8 km aan 8,2%), die op zijn steilste punt 18% is.
De top, die gevolgd wordt door een kort plateau, ligt op een kleine 20 kilometer van de finish. Na een afdaling van een kleine tien kilometer is de finish in Brunico (ook wel Bruneck genoemd) vlak.
Start: 11.25 uur
Finish: tussen 15.00 en 15.25 uur
Favorieten
De winnaar van vorig jaar ontbreekt. Romain Bardet is komende zomer de kopman van Team DSM in de Tour de France en kiest dus voor een ander programma. Michael Storer, vorig jaar nog tweede, is er ook niet bij omdat zijn ploeg Groupama-FDJ dit jaar de Tour of the Alps niet rijdt.
Thymen Arensman – foto: Cor Vos
Wie er wel bij is, is Thymen Arensman. Afgelopen seizoen was hij als meesterknecht van Bardet nog derde in het eindklassement van de Tour of the Alps. Dit jaar is hij er weer bij, maar nu in dienst van zijn nieuwe ploeg INEOS Grenadiers. Omdat Bardet en Storer ontbreken, zal Arensman het nummer 1 dragen.
Of de Nederlandse klimmer dé kopman is bij INEOS Grenadiers, is allerminst zeker. De Britse miljoenenploeg stuurt namelijk een deel van de geplande Giro d’Italia-selectie naar Oostenrijk. Daarin zitten ook klimmers Geraint Thomas, Tao Geoghegan Hart, Pavel Sivakov en Laurens De Plus. Een straffe selectie met louter kopmannen.
De ervaren Thomas is nog op zoek naar zijn topvorm, terwijl Geoghegan Hart die al wel heeft laten zien. Hij werd al derde in de Ronde van Valencia, zesde in de Ruta del Sol en derde in Tirreno-Adriatico. Ook Sivakov is goed aan het seizoen begonnen, met ereplaatsen in de Étoile des Bessèges (vijfde), Ruta del Sol (tiende) en Parijs-Nice (negende).
Tao Geoghegan Hart – foto: Cor Vos
De concurrentie zal onder meer komen vanuit BORA-hansgrohe, waar Aleksander Vlasov de kopman van dienst is. De Rus is in opbouw naar de Giro en krijgt een sterke ploeg om zich heen, met schaduwkopman Lennard Kämna, jongeling Cian Uijtdebroeks en klimmers Patrick Konrad en Matteo Fabbro. Vlasov was dit jaar al vijfde in de Ronde van Valencia en negende in Tirreno-Adriatico.
Bahrain Victorious stuurt Santiago Buitrago en Jack Haig naar de Tour of the Alps. Springveer Buitrago rijdt steeds vaker goede klassementen in rittenkoersen van een week, zoals hij dit jaar al deed in de Saudi Tour en de Ruta del Sol. In aanloop naar de Giro zullen ook veel ogen op Haig gefocust zijn. De Australiër was al tiende in Parijs-Nice, maar heeft zijn vorm waarmee hij derde werd in de Vuelta van 2021 nog niet te pakken.
Rigoberto Urán is de man om op te letten in het roze van EF Education-EasyPost. De inmiddels 36-jarige Colombiaan werd vorige maand knap tiende in de Ronde van Catalonië, waarna een achttiende plek volgde in het Baskenland. De Giro-kopman zal in de Tour of the Alps bijgestaan worden door Hugh Carthy, de nummer acht van de voorbije Tirreno-Adriatico. EF kan dus met twee man een spel spelen.
Aleksandr Vlasov – foto: Cor Vos
AG2R Citroën heeft met Geoffrey Bouchard, thuisfavoriet Felix Gall en Aurélien Paret-Peintre drie sterke klimmers in de gelederen. Bouchard eindigde op het podium in de Tour of Oman en werd verrassend derde in de moeilijkste bergrit van de UAE Tour. Gall is onder de radar bezig aan een goed seizoen, met een zestiende plek in Tirreno-Adriatico en een tiende plaats in het Baskenland. Datzelfde geldt voor Paret-Peintre, de nummer twee van de Tour du Var en de nummer elf van Parijs-Nice.
Movistar schuift Iván Ramiro Sosa naar voren. De klimmer uit Colombia heeft dit jaar echter nog geen indrukwekkende resultaten neergezet in rittenkoersen van een week, dus is het gissen naar zijn vormpeil. Team DSM heeft dan weer Andreas Leknessund en Harm Vanhoucke in de selectie. Zij zullen zich vlak voor de Giro willen meten, maar lijken vooral kans op succes te hebben vanuit de aanval. Het Nederlandse klimtalent Max van der Meulen debuteert in een rittenkoers namens het WorldTeam.
Domenico Pozzovivo – foto: Cor Vos
Domenico Pozzovivo had op 1 maart nog geen ploeg, maar mag wel geschaard worden tot de top-10-kandidaten in de Giro d’Italia. De 40-jarige Italiaan koerst nu voor Israel-Premier Tech en debuteerde met een zesde plek in Coppi e Bartali. De Tour of the Alps is voor hem als klimgeit op het lijf geschreven. Vindt hij in de Alpen de topvorm die hij nodig heeft voor de Giro? Ben Hermans en Chris Froome rijden ook in zijn ploeg.
Vanuit de aanwezige ProTeams is het bij Uno-X onder meer letten op TorsteinTræen en Niklas Eg, en bij het continentale Trinity op talenten Finlay Pickering en Lukas Nerurkar.
Sprinters
Veel sprintkansen zullen er waarschijnlijk niet zijn. De grootste kans op een eventuele sprint van een klein ‘peloton’ lijkt in de vierde etappe te zijn. De kans dat een rappe mannen als Max Kanter (Movistar) en Dusan Rajovic (Bahrain Victorious) er dan nog bij zitten, is nihil. Voor mannen als Andrea Vendrame (AG2R Citroën) en Henok Mulubrhan (Green Project-Bardiani CSF-Faizanè) liggen er eventueel wel kansen, mochten zij kunnen overleven.
Het complete deelnemersveld voor de Tour of the Alps is nog niet bekend. Daarom kan het favorietendeel op een later moment nog worden aangepast.
Favorieten volgens WielerFlits
**** Tao Geoghegan Hart
*** Aleksandr Vlasov, Thymen Arensman
** Rigoberto Urán, Domenico Pozzovivo, Geraint Thomas
* Santiago Buitrago, Pavel Sivakov, Geoffrey Bouchard, Lennard Kämna
Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)
Weer en TV
De week begint fris in het Oostenrijkse deel van de Alpen. De temperatuur schommelt rond de 8 en 12 graden, en de kans op regen is aanzienlijk, meldt Weeronline. In de rest van de week liggen de temperaturen wat hoger, zo tussen de 12 en 18 graden Celsius. De kans op neerslag neemt af en er is overdag ruimte voor de zon.
De Tour of the Alps zal de hele week uitgezonden worden door Eurosport 1 en de online kanalen van Eurosport.nl, Discovery+ en GCN+. De uitzendingen beginnen dagelijks rond 13.30 uur, met uitzondering van de woensdag als al om 12.30 uur gestart wordt. Het commentaar is van het Giro-duo Jeroen Vanbelleghem en Karsten Kroon.
WielerFlits zal de hele week ter plaatse zijn voor het laatste nieuws, updates en interviews vanuit het peloton.
Het commentaar is van het Giro-duo Jeroen Vanbelleghem en Karsten Kroon.