EK 2023: Voorbeschouwing wegrit beloften mannen – Spektakelstuk zonder topfavoriet

Het Europees kampioenschap geldt voor de profs nog een beetje als een wedstrijd die aan waarde moet toenemen, maar bij de beloften is het EK al jaren een hoofdprijs. Dat is ook wel te zien aan de erelijst, waar toch een aantal renners op staan die nu als grote namen gelden bij de profs. De UEC zoekt in Drenthe vrijdag naar een opvolger voor Felix Engelhardt. WielerFlits blikt vooruit!

Historie

De Europese kampioenschappen zoals we die vandaag de dag kennen, werden voor het eerst geïntroduceerd als een wedstrijd voor de beloften. Dat was in 1995, een jaar voordat de categorie officieel door de UCI werd omarmd. In het Tsjechische Trutnov was Mirko Celestino toen aan het feest, voor de Let Romāns Vainšteins en Giuliano Figueras. Wat opvalt aan de vorige 28 winnaars, is dat er eigenlijk niet eentje uitgegroeid is tot een renner van de absolute wereldtop. Ook van de overige medaillewinnaars kun je dat amper zeggen, tot op heden is Juan Ayuso de uitzondering.

Toch zijn er zeker een aantal bekende renners die de Europese trui hebben bemachtigd. Zo was cultheld Salvatore Commesso in 1997 de beste, pakte Michael Albasini in 2002 de bloemen, een jaar later gevolgd door Giovanni Visconti. Benoît Sinner greep in 2006 in Valkenburg het goud, terwijl Kris Boeckmans in 2009 in eigen land zegevierde toen het EK plaatsvond in Hooglede-Gits. In 2012 was Jan Tratnik vervolgens de beste in het Nederlandse Goes. Een jaar later pakte Sean De Bie een tweede Belgische EK-titel op vier jaar tijd.

In 2012 werd huidig Jumbo-Visma-renner Jan Tratnik Europees kampioen in Goes – foto: Cor Vos

Naast de succesverhalen, zijn er ook een paar minder geslaagde hoofdstukken aan het wielerboek toegevoegd. Denk bijvoorbeeld aan Zoran Klemenčič. Hij werd na zijn zege in 1998 meteen prof, maar verder dan een etappezege in de Driedaagse De Panne-Koksijde kwam hij niet. Zijn vijfde plek op het WK van 2002 was zijn laatste opleving. Ook Michele Gobbi (1999) en Graziano Gasparre (2000) werden bepaald geen hoogvliegers. Sommigen haalden de profs zelfs helemaal niet: Kalvis Eisaks (2004) en Andrey Klyuev (2007).

Van de laatste tien winnaars, schopte iedereen het tot de profs. Sean De Bie en Erik Baška zijn echter allebei ook alweer met wielerpensioen. De laatste jaren kwamen er wel steeds meer renners van naam op de erelijst. Denk aan Stefan Küng, Marc Hirschi en Alberto Dainese. Thibau Nys en Felix Engelhardt hebben daarnaast nog eventjes om zich te bewijzen. Met dus Ayuso, Filippo Baroncini, Victor Lafay, Benoît Cosnefroy en Anthony Turgis stonden er meer renners op het podium die later van zich deden spreken of met een mooie toekomst in het verschiet.

Nys verraste in 2021 met goud – foto: Cor Vos

Laatste tien winnaars EK U23
2022: Felix Engelhardt
2021: Thibau Nys
2020: Jonas Iversby Hvideberg
2019: Alberto Dainese
2018: Marc Hirschi
2017: Casper Pedersen
2016: Aleksandr Riabushenko
2015: Erik Baška
2014: Stefan Küng
2013: Sean De Bie

Vorige editie

Het EK U23 op de weg vond vorig jaar niet plaats in München, zoals dat wel voor de elitecategorieën het geval was. Het Portugese Anadia was begin juli het decor voor de titelstrijd. Het parcours was niet bijster lastig, maar twee korte klimmetjes nodigden wel uit tot aanvallen.

In de slotfase van de wedstrijd bleef een klein groepje van vier renners over, die het aanstormde peloton net achter zich wisten te houden. Op de oplopende finishstrook in Anadia bleek de Duitser Felix Engelhardt over de snelste benen te beschikken. Mathias Vacek werd – net als op het WK bijna drie maanden later – tweede. Davide De Pretto vervolledigde het podium.

EK U23 op de weg 2022, Anadia (147,3km)
Felix Engelhardt in 3u37m27s
Mathias Vacek z.t.
Davide De Pretto z.t.
4. Erik Fetter z.t.
5. Matevž Govekar +3s
21. Casper van Uden z.t.
25. Dries De Porter z.t.
Volledig verslag + uitslag

Parcours

De start van de wedstrijd voor de beloften is in Hoogeveen, voor theater Tamboer. Dat was ook jarenlang de startplek voor de Ronde van Drenthe. De renners trekken nu aan de zuidkant de stad uit, waarna het parcours langs de zuidelijke provinciegrens loopt. Eenmaal aangekomen in Coevorden, gaat het in noordelijke richting via Dalen naar uiteindelijk Zweeloo.

Daar zal het peloton naar links afbuigen, om dan via Aalden, Meppel en Mantinge aan te komen in Wijster. Vanaf daar is het nog een klein stukje naar het dorpje Drijber, aan de rand van het VAM-terrein. De aanlooplus is volledig vlak, kent geen flintenstroken en er is sprake van redelijk veel beschutting.

De renners hebben op dat moment een kleine 65 kilometer afgelegd. Vanaf daar draaien ze het lokale EK-rondje op. Deze is 13,7 kilometer lang en na de eerste passage aan de finish gaan de beloften mannen er in totaal vijf rondes overheen. Die ronde begint meteen met de beklimming van de gloednieuwe helling Het Dak van Drenthe. Dit is een kort, venijnig rotding dat je compleet uit je ritme haalt. Eenmaal boven, volgt een plateau van zo’n vierhonderd meter. Na een steile, snelle afdaling kom je vervolgens onderaan het VAM-terrein terecht en komen de renners op de wegen die we ook kennen van de omloop uit de laatste twee Nederlandse kampioenschappen.

Die (brede) wegen gaan steeds vrij lang en rechtdoor. Bovenop de VAM-berg kun je het peloton bij helder weer in de verte steeds zien komen. Bij slecht weer is de kans op kleine groepjes groot, omdat het open landschap redelijk vrijspel geeft aan de wind. Na zo’n tien kilometer komen de renners vervolgens weer aan in Drijber, waarna ze het VAM-terrein opnieuw opdraaien.

Daar volgt eerst het zogenoemde Atteropad. Dat is de kant van de VAM-berg die eindigt op de strook met keien. Daar lag in 2020 en 2021 de finish van het NK. Eenmaal boven duik je linksaf de afdaling in. Beneden draai je meteen het Mount VAM-pad op en aan het einde daarvan ligt de finish, op dezelfde plek waar Pascal Eenkhoorn en Riejanne Markus in 2022 de titel pakten.

Start: 09.30 uur
Finish: rond 12.45 uur
Afstand: 134,9 kilometer
Hoogtemeters: 891

Favorieten

Het deelnemersveld bij de beloften is er eentje om duimen en vingers bij af te likken. Wereldkampioen Axel Laurance is er weliswaar niet bij, uittredend kampioen Felix Engelhardt is intussen te oud en ook de winnaar uit 2021, Thibau Nys, is afwezig. Toch zijn er meer dan genoeg grote namen uit het beloftencircuit die wél afreizen naar Drenthe. Daardoor staat hoe dan ook vast dat we een klinkende naam krijgen als kampioen, want een winnende nobody is echt uitgesloten.

Mihkels won onlangs in de Deutschland Tour – foto: Cor Vos

De topfavoriet voor de sterren en strepen-trui komt echter niet uit een traditioneel wielerland. Sterker nog: Estland behaalde op de weg en de tijdrit sinds 1995 slechts drie keer een medaille. Madis Mihkels moet nu voor de eerste titel zorgen. De 20-jarige prof van Intermarché-Circus-Wanty werd vorig jaar nog vijfde op het WK en liet bij de beroepsrenners zien dat hij dit soort parcoursen goed aan kan. Hij werd bijvoorbeeld achtste in het Circuit de Wallonie en onlangs nog dertiende in de BEMER Classic. Ook won hij een rit in de Ronde van Duitsland. Met Frank Aron Ragilo en Romet Pajur heeft hij ook twee ploegmaats bij die in de finale iets kunnen rechtzetten.

Zijn grootste uitdager komt uit Italië en is toevallig een toekomstig ploeggenoot. Francesco Busatto werd na een ijzersterk seizoen namelijk beloond met een profcontract. De 20-jarige klassiekerspecialist in wording overleeft makkelijk een lastige koers en beschikt vervolgens over een zeer scherp eindschot. Zo won hij dit jaar Luik-Bastenaken-Luik voor beloften en pakte hij de U23-titel op de weg in Italië. Ook tussen de profs liet hij van zich horen met een vierde plek in zowel de Muscat Classic als de Giro Dell’Appennino. De opeenstapeling van de klimmetjes rondom de VAM-berg kan Busatto heel goed aan en Italië heeft op papier de sterkste selectie.

Krachtpatser Per Strand Hagenes won dit voorjaar de Ronde van Drenthe – foto: Cor Vos

Het weer belooft vrijdag onstuimig te zijn en dat zal zijn sporen nalaten. In Drenthe zoeken ze dus misschien ook wel een sterke solist die de weergoden in zijn eentje tempert. Let dan vooral op Noorwegen, want zij hebben met Per Strand Hagenes een rauw toptalent die dan komt bovendrijven. Sterker nog: de 20-jarige Noor van Jumbo-Visma boekte begin 2023 nota bene zijn eerste profzege in de Ronde van Drenthe. In die finale waren een aantal passages over de VAM-berg opgenomen. Hagenes weet met andere woorden hoe je hier moet winnen. Met Tord Gudmestad, Johannes Kulset en Trym Brennsæter is hij bovendien zeer deftig omringd.

Als het in de finale inderdaad uitdraait op een man-tegen-man-gevecht, dan maakt ook Alec Segaert een uitstekende kans op de Europese titel. De 20-jarige Belgische prof van Lotto Dstny rijdt een sterk seizoen, waarbij vooral zijn optreden tijdens het BK op de weg voor profs boekdelen sprak. Wereldkampioen Remco Evenepoel raakte er niet van de hardrijder af en had uiteindelijk een sprint nodig om hem te kloppen. Ook op het WK in Glasgow maakte Segaert indruk. Zijn enige nadeel is dat hij geen sprint heeft en dus van ver moet aangaan. Jasper Dejaegher en Warre Vangheluwe zijn twee landgenoten die hem lang moeten kunnen bijstaan.

Segaert streed met Evenepoel om de Belgische titel – foto: Cor Vos

Hoewel de hellingen rondom de VAM-berg en het Dak van Drenthe zeer kort zijn, kan de korte opeenvolging ervan wel voor een bres zorgen. Zeker bovenop het plateau van de laatste helling, kun je met overschot het verschil maken. Een belofte die daar heel goed toe in staat zou moeten zijn, is António Morgado. De 19-jarige Portugees is vanaf 2024 bij UAE Emirates en ontpopt zich dit jaar tot een ware puncheur. Tussen de profs werd Snorro bijvoorbeeld dertiende in de door regen geteisterde Volta Limburg Classic en vorig weekend nog vijftiende in de GP de Wallonie. Met WK-zilver toonde hij ook aan op vlakkere parcoursen uit de voeten te kunnen.

Italië is in de breedte misschien wel niet te kloppen. Naast Busatto is het vooral uitkijken naar Davide De Pretto. Hij is iets meer een klimmerstype dan dat zijn landgenoot is, maar de 21-jarige toekomstig prof van Jayco-AlUla kan ook op en rond de VAM-berg huishouden. Vorig jaar won hij immers al brons op het EK en ook dit jaar deed hij in een breed scala aan lastige wedstrijden mee om de zege. In een klein groepje kan hij rap aankomen. De Squadra Azzurra zou in de finale echter ook Alessandro Romele, Andrea Debiasi of Giacomo Villa kunnen uitspelen via een late aanval. En als het alsnog samentroept in de slotkilometer, is er altijd nog Alberto Bruttomesso.

Foldager wint de slotrit in de Giro Next Gen – foto: LaPresse

Denemarken is een land dat het traditiegetrouw ook erg goed doet op het EK voor beloften. Nu hebben ze met de snelle Joshua Gudnitz een outsider in handen, maar met Anders Foldager ook een stevige medaillekandidaat. De 22-jarige puncheur is de voorbije twee jaar actief in het Italiaanse Continental-circuit en heeft daar een reeks sterke prestaties neergezet. Net als De Pretto is hij na komende winter prof bij Jayco-AlUla. Dat hij na een lastige koers kan winnen, bewees hij dit jaar door te zegevieren in de GP Industrie & Commercio. Ook won Foldager in zowel de Giro Next Gen als de Tour de l’Avenir een etappe in een sprint na een lastige dag.

Hoewel de kans op een sprint klein lijkt, lijkt het tegelijkertijd lastig om de snelle klassiekermannen te elimineren. In dat geval heeft Noorwegen een tweede troefkaart die rustig in de wielen kan wachten op zijn kans. Uno-X-prof Stian Fredheim weet bovendien wat hem te wachten staat. Vorig jaar eindigde er in Olympia’s Tour ook een rit op de VAM-berg. De nu 18-jarige Noor werd die dag achtste en reed die ronde én de rest van het jaar bijzonder sterk in de rondte. Dit jaar gaf hij dat een goed vervolg. Zo werd hij tijdens Brugge-De Panne meteen achtste in zijn eerste WorldTour-koers en in acht dagen Tour of Britain eindigde Fredheim vijf keer bij de eerste elf.

Stian Fredheim zou zo maar eens kunnen verbazen vrijdag – foto: Wordup Projects/Uno-X Pro Cycling Team

Het tweede sterkste blok in koers is op papier zonder twijfel Frankrijk. Zij hebben diverse renners die niet zouden verrassen als ze de titel pakken. Denk bijvoorbeeld aan Paul Magnier, Nolann Mahoudo en vooral Pierry Thierry en nationaal kampioen Axel Huens. Hun beste kans op de titel is echter via Thibaud Gruel (19). De eerstejaarsbelofte maakte in zijn eerste maanden voor Groupama-FDJ U23 meteen grote indruk, met een elfde plek in Gent-Wevelgem U23 en een derde plaats én ritzege in het Circuit des Ardennes. Na een lastige wedstrijd en met name op een oplopende finishstrook zoals we die op de VAM-berg vinden, kan Gruel fantastisch aankomen.

De laatste ster in onze verdeling gaat naar een thuisrijder. Eentje zelfs die in zijn eigen provincie rijdt, want Tibor del Grosso komt uit Zuidlaren (hoewel hij tegenwoordig op Watersley in Sittard woont). De 20-jarige renner van Metec-Solarwatt kent het parcours als zijn broekzak en in 2021 werd hij zelfs op de VAM-berg Nederlands kampioen bij de junioren. De laatste weken is hij uitstekend op dreef met tweede plaatsen in de Flanders Tomorrow Tour en de GP de Honelles. Samen met rasaanvaller én Nederlands kampioen Pepijn Reinderink, toptalent Menno Huising en toekomstig Jumbo-Visma-prof Loe van Belle vormt Del Grosso een heel gevaarlijk collectief.

Del Grosso pakte zilver op het WK veldrijden aan het begin van 2023 – foto: Cor Vos

Outsiders

Toch komen we een aantal sterren in deze voorbeschouwing te kort. Want eigenlijk maken nog drie renners daar aanspraak op. We hebben het dan over prof Andrii Ponomar namens Oekraïne, de veelzijdige en tevens prof Fabio Christen bij Zwitserland en absoluut toptalent Darren Rafferty uit Ierland. Voor die laatste is het parcours in Drenthe misschien niet lastig genoeg om het verschil te maken en een sterk eindschot heeft Rafferty niet. Christen heeft dat in een klein groepje wel, maar hij is nog wat grillig in zijn prestaties. Ponomar is op zijn beurt hét voorbeeld van een renner die je misschien niet verwacht, maar met zijn profervaring toch een heel eind kan komen.

We zijn er dan nog niet helemaal, want er zijn nog een paar sterke blokken. Denk aan Oostenrijk (Alexander Hajek en Marco Schrettl), Duitsland (Tim Torn Teutenberg, Henri Uhlig en de dit weekend ziek geweest zijnde Moritz Kretschy), Israël (snelle mannen Oded Kogut, Nadav Raisberg en Rotem Tene) en Spanje (Igor Arrieta, Raúl García en Iván Romeo). Tot slot is het rekening houden met eenlingen Fran Miholjević (Kroatië), Pavel Novak (Tsjechië) en Gal Glivar (Slovenië). De grootste dark horse op de titel is misschien wel Jakob Söderqvist uit Zweden. De clubrenner won dit jaar een rit in de Tour du Loir et Cher én won begin september Flanders Tomorrow Tour.

Andrii Ponomar werd bij het laatste EK in Nederland (Alkmaar) kampioen bij de junioren – foto: Cor Vos

Favorieten volgens WielerFlits
**** Madis Mihkels
*** Francesco Busatto, Per Strand Hagenes
** Alec Segaert, António Morgado, Davide De Pretto
* Anders Foldager, Stian Fredheim, Thibaud Gruel, Tibor del Grosso

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

Weer en tv

De beloften krijgen vrijdagmorgen te maken met grauw, Hollands herfstweer. Het kwik zal niet verder stijgen dan veertien graden Celsius, terwijl de zon zich amper laat zien. Wel kunnen de beloften een paar spatten regen verwachten. De wind valt met windkracht drie uit het zuiden ietwat mee. Maar hij staat wel precies goed om het (eventueel) op de kant te trekken.

Helaas is de koers niet live op tv te zien. Toch kun je het verloop van de wedstrijd bespreken in het WielerCafé van WielerFlits. Daarnaast hebben we verslaggevers ter plaatse die na afloop de reacties verzamelen van de hoofdrolspelers.