20 jaar geleden triomfeerde Frank Vandenbroucke in de Omloop

Special In 1999 kende Frank Vandenbroucke zijn absolute topjaar. Zijn meest spraakmakende overwinning behaalde hij in Luik-Bastenaken-Luik. Maar zeven weken eerder maakte hij ook indruk in de Omloop Het Volk, waar hij met de vingers in de neus Lotto, maar vooral ook zijn ex-team Mapei schaakmat zette. Een terugblik met enkele tenoren van toen, inclusief de getuigenis van VDB’s ploegmaat Peter Farazijn.

“We maken er drie jaar van”
“Het was nog voor het Belgisch kampioenschap van ’98 toen Frank me contacteerde”, herinnert Farazijn zich. “Van managers was in het wielrennen nog amper sprake. Frank nam die taak met plezier op zich. Hij bezorgde mij een bijzonder aantrekkelijk voorstel van twee jaar bij Cofidis. Maar ik wilde het spel fair spelen en bracht Lotto, waar ik zes mooie jaren had beleefd, op de hoogte. Sportdirecteur Jean-Luc Vandenbroucke – oom van – wilde me echter niet zomaar laten vertrekken en deed een tegenvoorstel. Ik twijfelde. ‘Weet je wat’, zei Frank. ‘We maken er drie jaar van.’ Waarna ik bij hem thuis in Ploegsteert dat contract ben gaan ondertekenen. Ik ben niet eens naar de hoofdzetel in Frankrijk moeten rijden.”

Omdat Mattan in die periode met hartproblemen sukkelde en amper in competitie kwam, reed Farazijn veel aan de zijde van Vandenbroucke. “Het jaar begon meteen super”, vertelt de West-Vlaming. “Frank won de GP La Marseillaise en pakte een ritzege in de Ruta del Sol. Hij was in orde. Maar pas tijdens de verkenning van de Omloop Het Volk (zo heette de Omloop Het Nieuwsblad toen nog, red) wisten we pas echt hoe laat het was. Normaal gaat het er tijdens zo’n verkenning rustig aan toe. Op de hellinkjes trek je wel eens door, maar daar blijft het bij. Niet bij VDB die dag. De hele dag werd er gekoerst, harder dan in de wedstrijd zelf. Ik kan me de naam niet meer herinneren, maar ik weet nog dat één van de Franse ploegmaats werd gelost en niet anders kon dan in de wagen van de verzorger stappen. Gelost tijdens de verkenning…”

Nat en kille editie
Vandenbroucke startte na zijn successen in de voorbereidingskoersen als topfavoriet en hij maakte die rol helemaal waar. En zoals we Vandenbroucke hebben gekend, was hij niet tevreden met gewoon winnen, het moest in een glansrol zijn. “Het was een verschrikkelijke editie van de Omloop”, vertelt Wilfried Peeters. “Twee, drie graden was het. En het regende de hele dag. Op de kasseistroken scheurde het peloton helemaal uiteen, waarna we met een selecte kopgroep de finale aanvatten.”

Die kopgroep bevatte alleen maar grote namen. Drie Lotto’s (Andrei Tchmil, Jo Planckaert en Wim Feys), drie Mapei’s (Johan Museeuw, Tom Steels en Wilfried Peeters), twee TVM-toppers (Servais Knaven en Peter Van Petegem) en de Cofidis-eenzaat Frank Vandenbroucke. Het negental bleef – ondanks enkele pogingen van Vandenbroucke – samen tot op twaalf kilometer van de finish. Toen reed VDB opnieuw op kousenvoeten weg.

De superdag van Fitte Peeters
Er werd niet onmiddellijk gereageerd. “Het moment was tactisch bijzonder goed gekozen”, herinneren Tom Steels en Johan Museeuw zich. “Net na een lastige strook, op een lange rechte baan, waar de anderen – waaronder ikzelf – toch wat op ons tandvlees zaten en even naar adem wilden happen”, vult Steels aan. “We moesten de wedstrijd op dat moment ondergaan. Fitte (Wilfried Peeters) kon wel de sprong naar Vandenbroucke maken. Maar die had al een hele dag geknecht en was voor ons eigenlijk de slechtste man om mee te hebben.”

Frank Vandenbroucke demarreert. Wilfried Peeters kan als enige de sprong maken – foto: Cor Vos

“Ik had nochtans een superdag”, vertelt Peeters. “En er moest toch iemand reageren. Voor Mapei was dat niet eens slecht, dacht ik. Ik kon bij Frank in het wiel blijven, want ik had met Steels en Museeuw twee kopmannen in de achtervolgende groep. En daar moesten zij op hun beurt niet werken, want ze hadden mij voorin. Dus hoopten we dat Lotto en TVM hun verantwoordelijkheid zouden nemen om de kloof te dichten. Alleen… VDB was súper sterk. Dat ik niet overnam, daar maakte hij zelfs geen punt van. Zonder verpinken breidde hij onze voorsprong in zijn eentje steeds verder uit.”

Het grote voordeel van de mannen van Lefevere – mannetje mee en niets hoeven te doen – bleek uiteindelijk hun nadeel. “Maar dat was de verdienste van Frank”, vindt Museeuw. “Kijk, dit was een van de absolute hoogdagen van VDB, hé. Eentje die we ons graag herinneren.” Tom Steels beaamt. “Hij werd een beetje gediend door de omstandigheden. Het kwam nooit tot een degelijke samenwerking achter hem, waardoor er te weinig druk van achteruit werd gezet. Tactisch sterk Maar los daarvan, was Vandenbroucke die dag écht top.”

Wilfried Peeters bleef in het wiel van een ontketende VDB. Hij kwam geen halve meter op kop. “Wat moest ik doen? Afwachten, hé. Hem wat nerveus proberen maken… Maar Frank liet zich niet opjagen en bleef rijden om zoveel mogelijk voorsprong te hebben in functie van de sprint.” In de straten van Lokeren – waar de finish toen lag – had Vandenbroucke meer dan voldoende ruimte.

Frank Vandenbroucke en Wilfried Peeters op weg naar Lokeren in 1999 – foto: Cor Vos

“Om en bij de minuut. Toen ben ik naast hem gaan rijden en heb ik hem proficiat gewenst”, kan Peeters er vandaag om lachen. “In de hoop hem zo toch wat uit evenwicht te brengen. Maar VDB was die dag niet uit balans te brengen. En in de sprint was ik natuurlijk geen partij. Ik was bijna 35. Door de leeftijd was ik minder explosief geworden. Ik was sowieso al geen sprinter. En ik had een hele dag op kop van het peloton gereden.”

Vullingen in de tanden
Achteraf zou Vandenbroucke vertellen dat Peeters zijn mond zo ver open hing dat hij de vullingen in zijn tanden kon tellen. Een zege om in te kaderen. En het begin van een uitstekend voorjaar. Twee weken later won hij een rit in Parijs-Nice. “Waar hij zonder lekke band in een van de laatste ritten altijd eindwinnaar was geworden”, vertelt Farazijn. Later dat voorjaar zou hij ook nog vijfde worden in Dwars door Vlaanderen, derde in de E3 Harelbeke en tweede in de Ronde van Vlaanderen.

“Daarna moest hij een week rust nemen, om top te zijn in Luik-Bastenaken-Luik”, weet Farazijn. “Tenminste, zo had teammanager Alain Bondue het in gedachten. Maar dat was zonder Frank gerekend. Daags na Gent-Wevelgem verkende hij mee Parijs-Roubaix. En drie dagen later had Frank Bondue alsnog overtuigd toch mee te doen. Hij werd zevende.”

Cadeautje van 400.000 Belgische frank
Zijn hoogtepunt van het voorjaar was uiteraard zijn overwinning in Luik-Bastenaken-Luik. Ook daarin speelde Farazijn een grote rol. En voor al dat werk werd de West-Vlaming ook beloond door zijn kopman. “Je kan veel vertellen over Frank Vandenbroucke, maar voor mij was hij met voorsprong de beste kopman ooit. Hij was bijzonder dankbaar voor wat je voor hem deed en wilde dat ook tonen met een financiële beloning. Na Luik-Bastenaken-Luik. Frank verdeelde hij niet alleen zijn winstpremie onder al de ploegmaats, daarna ging hij speciaal voor mij nog eens aankloppen bij Bondue.”

“Frank stond er op dat ik nog een extraatje kreeg na afloop van het voorjaar. Het leverde mij uiteindelijk een extra cheque van maar liefst 400.000 Belgische frank (10.000 euro, red) op. Geloof me, in die tijd was dat bijzonder veel geld. Maar dat was Frank Vandenbroucke. Straffe kerel.”

Diskrediet
Voor VDB was 1999 niet alleen een droomjaar op sportief vlak, het was ook het ‘begin van het einde’. Had hij tot ’98 bij Mapei toch wat schrik van teambaas Patrick Lefevere, dan kreeg Vandenbroucke bij Cofidis ‘vrij spel’. “Natuurlijk heb ik wel wat dingen gezien die niet goed waren”, zegt Farazijn. “Ach… (zucht) Als je als jonge kerel zoveel succes hebt, moet je sterk in je schoenen staan om met je voeten op de grond te blijven.”

Vandenbroucke kwam in ’99 ook in aanraking met het gerecht en werd voor het eerst in diskrediet gebracht. In 2008 onthult hij in zijn biografie dat het in de winter van ’98-’99 voor het eest was fout gelopen. Stilnoct en andere medicijnen, drugsfeestjes, nachtelijke escapades…  Een jaar later ging VDB opnieuw het parcours van de Omloop verkennen. “Opnieuw demarreerde hij op de Trieu”, zegt Farazijn. “Maar op de top haalden we hem al in. Waarop Nico Mattan ons vroeg om dat toch niet té veel te doen. Frank was immers een coureur ‘op de moraal’… Maar je zag toen al dat het beste achter hem lag.”

Nog een beeld van VDB in de Omloop van ’99. Achter hem onder meer Museeuw  – foto: Cor Vos