Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Ook in 2023 waren commentatoren en analisten weer spraakmakend
In de maand december blikt WielerFlits traditioneel terug op het afgelopen wielerseizoen met de reeks Eindejaarslijstjes. Wat waren de hoogte- en dieptepunten van het afgelopen jaar en welke renners verdienen nog een eervolle vermelding voor 2023? Er is weer een nieuwe lijst met bijbehorende poll. Vandaag peilen we de populariteit van commentaarduo’s.
NOS
Het einde van een tijdperk: zo kunnen we het afscheid van Maarten Ducrot als wielercommentator bij de NOS wel omschrijven. Na ruim negentien jaar in de commentaarcabine zwaaide de oud-profwielrenner en Tourritwinnaar af. We zullen zijn gevleugelde uitspraken ‘uit het raam hangen’, ‘een stuk uit de vloer eten’, ‘linkeballen’, ‘hij zit achterstevoren op zijn fiets’ en ‘het nieuwe wielrennen’ stiekem toch wel een beetje missen. Tijdens de Amstel Gold Race Race 2023 hoorden we Ducrot voor het laatst, aan de zijde van zijn jarenlange commentaarpartner in crime, Herbert Dijkstra.
Maar de koers wacht op niemand, en dus ook niet op Maarten Ducrot. Joris van den Berg is inmiddels alweer enkele jaren de vaste NOS-stem bij de wieleruitzendingen, vaak geassisteerd door oud-renner Stef Clement. Van den Berg en Clement zijn in de Tour bijvoorbeeld een vast duo, maar dit jaar werd Van den Berg in de tweede Tourhelft bijgestaan door Michael Boogerd.
Maarten Ducrot (rechts), hier met Herbert Dijkstra, nam na 19 jaar afscheid als wielercommentator – foto: Cor Vos
In die andere Tour, de Tour de France Femmes, mochten Andries Lamain en Roxane Knetemann de uurtjes volpraten voor de NOS. Zij vormen door het groeiend aantal vrouwenkoersen dat uitgezonden wordt sinds dit jaar een duo. Lamain is de opvolger van Danny Nelissen, die na aantijgingen van grensoverschrijdend gedrag niet meer te horen is als commentator en analist bij de Nederlandse publieke omroep.
Sporza
Bij de NOS was er het afgelopen seizoen dus een grote verandering met het afscheid van Maarten Ducrot, maar op de burelen van Sporza bleef het vrij rustig. Dat was vorig jaar wel anders, toen commentaaricoon Michel Wuyts vanwege zijn pensioengerechtigde leeftijd geen nieuw contract kreeg bij de VRT. Zijn vervangers waren oude bekenden en leverden ook dit jaar het commentaar bij de grootste wielerevenementen. Renaat Schotte nam ook dit jaar weer de grote rondes (Tour de France en Vuelta a España) voor zijn rekening.
Karl Vannieuwkerke is dan weer de man die de voorjaarsklassiekers en de WK-wegwedstrijd bij de mannen mocht becommentariëren. Schotte en Vannieuwkerke konden tijdens hun uitzendingen terugvallen op de wielerexpertise van – uiteraard – José De Cauwer. De inmiddels 74-jarige oud-renner, ploegleider en bondscoach is al sinds mensenheugenis dé sidekick/co-commentator van de Lage Landen. De man die als ploegleider van ADR-Agrigel in 1989 met Greg LeMond de Ronde van Frankrijk wist te winnen, is niet meer weg te denken uit het commentaarhokje.
Commentator bij weg- en baanwedstrijden, man op de motor: Renaat Schotte is van vele markten thuis – foto: Cor Vos
In het veldrijden hebben we ook een José De Cauwer en dan doelen we uiteraard op Paul Herygers. De oud-crosser – de wereldkampioen van 1994 in Koksijde – vormde lange tijd een gewaardeerde tandem met Michel Wuyts en doet tegenwoordig met Ruben Van Gucht verslag van de cross. Van Gucht beperkt zich als commentator evenwel niet tot de cross, want hij doet ook het vrouwenwielrennen. Tijdens de Tour de France Femmes en andere vrouwenkoersen werd hij bijgestaan door voormalig wielrenster Ine Beyen.
Eurosport
Eurosport noemt zichzelf ‘Home of Cycling’, vanwege de grote hoeveelheid wielerwedstrijden die het uitzendt. En een ‘Home of Cycling’ kan natuurlijk ook vissen uit een grote poel van commentatoren. Het meeste bekende koppel? Jeroen Vanbelleghem en Karsten Kroon. Informatief, onderhoudend, hilarisch, kolderiek en niet alleen maar oog voor de koers: dit spraakmakende duo is te horen tijdens Italiaanse wedstrijden als de Giro d’Italia, Tirreno-Adriatico en Il Lombardia, maar ook de Vuelta a España.
Vanbelleghem is ook vaak de man die de (Belgische) voorjaarsklassiekers voor zijn rekening neemt en dit doet hij steevast met voormalig wielrenner Bobbie Traksel, die inmiddels ook al ruim tien jaar verbonden is aan Eurosport. Traksel praat als co-commentator ook vaak de Franse wieleruitzendingen (denk aan Parijs-Nice, het Critérium du Dauphiné en – als klap de vuurpijl – de Tour de France) vol met hoofdcommentator Jan Hermsen. Verder verslaat Andries Lamain de nodige wielerkoersen, samen met Erik Breukink, Michael Boogerd of Koen de Kort.
Met zijn opvallende observaties en smakelijke anekdotes is Karsten Kroon uitgegroeid tot een soort cultfiguur – foto: Cor Vos
Vanbelleghem is tevens de vaste hoofdcommentator bij de cross. Dit was jarenlang alleen het geval bij de mannenwedstrijden, maar in de eerste weken van het huidige veldritseizoen nam hij ook de vrouwencrossen voor zijn rekening. De Belg wordt al jaren bijgestaan door oud-crosser Thijs van Amerongen. Traksel deed tot dit jaar de wedstrijden bij de vrouwen, samen met ex-crosser Sanne van Paassen, maar was de voorbije weken ‘alleen’ te horen bij het baanwielrennen. Traksel en Hermsen leiden deze uitzendingen traditioneel in goede banen.
Voor het vrouwenwielrennen heeft Eurosport twee belangrijke co-commentatoren in huis met Iris Slappendel en rising star Jip van den Bos. De twee oud-rensters zijn sidekick van ‘onze’ Tim de Vries, Andries Lamain en (af en toe) Nick Stöpler. Die laatste was tot voor kort hoofdcommentator bij de vrouwenkoersen, maar werd in september 2022 ook aangesteld als bondscoach van de Nederlandse baanploeg.
VTM
We hadden het eerder over het afscheid van Michel Wuyts bij de VRT, maar dat betekent niet dat Wuyts niet meer actief is als koerscommentator. De 66-jarige Belg is momenteel in dienst van de commerciële omroep VTM. Deze zender heeft de rechten van slechts enkele wedstrijden, maar Wuyts was wel te horen tijdens Milaan-San Remo en de Ronde van Lombardije. Hij werd in beide gevallen ondersteund door oud-wielrenner Jan Bakelants.
En wat met de cross? Wuyts was vorig jaar nog te horen bij de Exact Crossen, een serie van zeven veldritten met onder meer de Azencross in Loenhout en de Kasteelcross in Zonnebeke. Dit veldritseizoen neemt Sporza in België het stokje over en dus horen we de kenmerkende stem van Wuyts in de wintermaanden niet meer door de Belgische (en Nederlandse) huiskamers.
Michel Wuyts, dé stem van het Belgische wielrennen, is steeds minder te horen – foto: Niels Bastiaens
Qua analisten gaat het in principe nog wel met mannen als de Cauwer, Boogerd en Kroon.
Het zijn vooral de commentaren die echt bedroevend zijnen meer op fans lijken dan op professionele werknemers.
Wie er dan naast hem zit is voor mij van ondergeschikt belang. Renaat of Karl, lichte voorkeur voor Karl.
Al ben ik in tegenstelling tot velen wel blij dat Wuyts weg is. Ik vrees dat Roger De Vlaeminck gelijk had toen hij ooit zei: "Wuyts kan goed praten, maar kent niks van koers". Bij Wuyts heb ik dikwijls de indruk dat hij meer bezig is met lyrische woordenschat, dan met eigenlijk iets te zeggen dat steek houdt.
hele vervelende stem,
iets te blij met zich zelf
en op de koop toe loopt die constant achter de feiten aan
meer iets voor ketnet ofzo, dat zinloze gebrabbel
Beiden vlotte babbel, enthousiasme, leuke dynamiek, plaagstoten, kennis van zaken, gebeten door de koers, veel koersverhalen, tactisch inzicht, verhalen uit de buik van het peloton...
De duo's van nu kunnen vaak wel enkele zaken uit het lijstje hierboven aanvinken, maar komen op andere facetten dan weer duidelijk minder uit de verf.
Het duo Vannieuwkerke/De Cauwer komt wat mij betreft het dichtst in de buurt, maar daar vind ik het dan weer erg storend dat die eerste, als manager van, de naam van Gianni Vermeersch 100x per aflevering vernoemd, zelfs als die helemaal niet in beeld rijdt. Op basis daarvan gestemd op Schotte/De Cauwer, die misschien een iets mindere onderlinge dynamiek hebben, maar waar ik me nooit aan stoor en gewoon kundig commentaar geven.
Wuyts/Bakelants vind ik ook nog wel een goed duo, omdat Wuyts nog steeds met voorsprong de meest kundige commentator is, en Bakelants mondig genoeg is om hem tegengas te geven indien nodig.
Van Belleghem en Kroon zijn ok om volgen, maar toch voelt het altijd alsof er nog wat mist. Heb bij hen minder het gevoel dat ze de koers kunnen lezen en zaken kunnen voorspellen. Het is onderhoudend, maar mist op de één of andere manier de diepgang waarbij je een inzicht krijgt dat je niet zelf al had.
Boogerd heeft dat naar mijn gevoel veel meer en brengt dat ook enthousiast over. Breukink en De Kort hebben die inzichten ook, maar die klinken altijd zo bedeesd, alsof ze liever hebben dat de commentator het woord neemt en de verhalen/analyses aanvult. Bobbie Traksel praat graag, maar die heeft het dan weer lastig om de boodschap over te brengen en uit zijn woorden te komen.
Ruben Van Gucht en Ine Beyen betalen nog leergeld. In het begin merkte je heel hard dat hij de vrouwenkoersen vroeger nooit gevolgd had waardoor hij vaak niet verder dan Kopecky kwam, dat begint stilaan te beteren. Kunnen daardoor als duo nog het meest progressie maken vermoed ik.
Veldrijden volg ik veel minder, maar Herygers is eigenlijk al jarenlang de De Cauwer van de cross, welbespraakt, veel kennis van zaken, humor,... en altijd prettig om naar te luisteren.
Op de NOS eigenlijk nooit live koers gekeken, enkel omkaderingsprogramma's rond de Tour.
Sluit me daarin wel aan bij Thurau, dat het eigenlijk opvalt hoe weinig Dione van koers weet, zeker als ik vergelijk met haar Vlaamse tegenhangers door de jaren heen.
Karsten en Babbelbelg luistert prima weg maar je mist een stukje beleving.
De Cauwer + Belg is ook goed. Al moeten ze oppassen dat het niet teveel belgen fanfictie word. De Cauwer zelf lijkt ook steeds meer een handje daarvan te krijgen. Volgens hun is zegmaar elke Belg, van Jasper Philipsen tot Jens Reynders een geweldige WT coureur en 1vd superwaardevolle renners binnen hun ploeg. Dat het kaliber Jens Reynders, Wallays, Lawrence Naesen enzovoort vooral opvulling is dringt niet door tot Belgische huiskamers. Louis Vervaeke is een soort Sepp Kuss en Johan Meens is een toptalent
Ik heb dan ook gestemd op het ES koppel Kroon/Van Belleghem. De combinatie van de veel te serieuze Van bellghem en de veel te niet serieuze Kroon blijft opvallend goed werken, met een leuke combinatie van serieus vakkundig commentaar en humor.
Engelstalige Eurosport is dan weer geweldig, met Rob Hatch, Sean Kelly, Adam Blythe, etc.
Bij de lead commentatoren is de enige bij wie ik echt wegzapp Joris vd Berg. Die man verpest voor mij echt een koers met zn misplaatste grapperij icm totale gebrek aan kennis. Mannen als Renaat en Van Belleghem voegen voor mij nog wel wat toe als commentator, doordat je merkt dat ze zelf ook echt van de koers houden, al is het geen niveau "Wuyts" van pakweg 10 jaar geleden.
De zo bejubelde De Cauwer slaat mij de laatste jaren echt door in chauvinisme. Zeker als je hoort wat er volgens hem allemaal voor Van Aert moet worden gedaan en hoe die jongen volgens José wordt achtergesteld, dan blijkt daar een grote chauvinistische bril. Dit haalt zijn ongekend hoge niveau (die hij wel kan behalen) voor mij erg naar beneden.
Om maar een voorbeeld te geven: Jack van Gelder met de Bergkamp-goal tegen Argentinië. Ik zou mij er als 'neutrale' toeschouwer blijkbaar aan moeten storen, maar vond dat extatische commentaar het moment net eens zo mooi maken. Net als bv het Zweedse commentaar bij de wereldgoal (omhaal van net over de middenlijn) van Ibrahimovic tegen Engeland, of de Zuid-Amerikaanse commentatoren die je bijna zonder microfoon tot hier kan horen brullen bij een goal van hun land.
Meer zelfs, als een commentator niet die passie zou uitstralen en zijn oprechte enthousiasme niet zo zou weten over te brengen, maakt dat hem/haar voor mij al grotendeels ongeschikt voor de rol.
de meeste liefhebbers kijken hun favoriete sporten dan ook meestal op hun eigen zenders, dat er bij het wielrennen een relatief grote hoeveelheid nederlanders wordt veroordeeld tot de vlaamse uitzending, lijkt me vrij ongebruikelijk.
maar daarvoor hoeft de vlaamse zender zich uiteraard niet aan te passen. als het daar te vlaams is voor een nederlander, ja, da's dan pech hebben
Eens over De Cauwer, met name dat continu vertellen dat Wout meer doet voor de ploeg dan zij voor hem is echt stuitend. Had meer respect voor Jose gehad als hij kritisch durfde te zijn op de Vlaamse held en diens keuzes of tekortkomingen dan het gemakkelijk te gooien op het misbruiken van Wout door de ploeg.
BIJ ES zijn de Babbelbelg en Kroon nu op elkaar ingespeeld wat het voor de kijker aangenaam maakt, Karsten volgt de koers echt niet zo intensief en weet dus bepaalde dingen totaal niet, ook al had hij de 24 artikelen van Wielerflits of In de Leiderstrui over het onderwerp kunnen lezen. Juist dat heeft wel zijn charme, Babbelbelg die hier wel alles volgt stelt een vraag en krijgt dan niks terug, lig ik in een deuk. Maar ze maken de tijd wel vol op een niet hinderlijke manier. Hermsen is een man die letterlijk niks weet van de koers en in combinatie met taalverkrachter en opendeuren intrapper Traksel is dat een hel om als kijker te ondergaan.
Bij Sporza vind ik Renaat erg goed, ja hij maakt fouten zoals het niet doorgeven van de gebeurtenissen van de eerste uren waar de TV nog niet bij is maar dat compenseert hij met een voor mij goede dynamiek met De Cauwer. Inderdaad leidt dit er vaak toe dat de laatste te veel ruimte krijgt maar liever dat dan het bitse afkappen wat de late Wuyts vaak bij Jose deed. De Cauwer is nog steeds de koning van de analyse maar zijn negatieve houding jegens TJV is echt irritant aan het worden. Dit jaar presteerde hij het nog om de zege van Vingegaard vorig jaar in de Tour toeval te noemen. Ja sorry maar dan gaan mijn tenen krullen.
Herijgers bij de cross verdient een standbeeld, kennis van zaken maar ook iemand zonder een dikke nek. Dat juist hij dan moet werken met de Ivo Niehe onder de Belgische commentatoren is een ramp. Ruben is de vleesgeworden zelfingenomenheid, mocht hij permanent vervangen worden door Christophe zou dat een zegen zijn.
Ik heb hier door de jaren heen al veel reacties gelezen op het commentaar, waar ik dan op beginnen letten ben.
In veel gevallen kwam ik dan inderdaad tot de constatatie dat bepaalde dingen veel frequenter voorvielen dan ik zelf eerst door had, maar bij dat negatieve richting TJV heb ik dat helemaal niet, integendeel zelfs. Hoor hem heel vaak vol lof spreken over zowel het team als hun renners, en heb hem zich vaak zelfs horen "excuseren"/verduidelijken omdat Renaat/José/Karl gelezen/gehoord hadden dat die perceptie leefde na bepaalde uitspraken etc.
Zou ook niet weten op basis waarvan hij negatief zou (moeten) zijn richting TJV?
Of hij per se tegen TJV is weet ik niet? Misschien tegen de dominantie van hun ploeg? Net als veel Vlamingen heeft hij misschien meer sympathie voor de underdogs. Ik denk dat hij ook niet per se de grootste fan was van Team Sky / Ineos tijdens hun jaren van dominantie. (hoewel je Pogacar / UAE niet echt underdogs kan noemen natuurlijk).
Ik hou niet van commentaar zoals Ducrot het doet. Veel praten, maar weinig objectief. Het gaat vaak over wat een renner denkt of voelt. Lijkt of hij het wielrennen ook niet echt volgt, maar het meer gewoon aan elkaar praat. Net zoals Smeets dat in het verleden deed.
En dan heb je ook nog commentatoren zoals Breukink die eigenlijk vooral meepraten en niks echt zeggen. Het is ok, maar niet interessant.
https://youtu.be/4xknuovQOPA?si=mQgwKfX3JogVgT8D
https://www.youtube.com/watch?v=YU0KOxstGdk
Blijft prachtig
het is een combinatie van vakkennis, enorme liefhebbers zijn, complementair zijn aan elkaar en dat heerlijke taaltje, dat hen eigenlijk voor altijd tot illuster duo maakt. Ongekende weelde.
Vind de meeste prima maar geniet vooral van Laurent Jalabert en Marion Rousse in combinatie met Thomas Voeckler op de motor.
Maar in het algemeen alle respect voor deze mensen, die vanaf tv schermen, samen met internet en kennis uren lang, soms slaapverwekkende, wedstrijden van commentaar voorzien. Een vak apart :-)
Duo Vannieuwkerke en De Cauwer vind ik ook wel oké, al heb ik het niet altijd voor Karl zijn tof-proberen-doen-sfeertje en ook De Cauwer gedijt beter naast iemand die hem wat in het gareel houdt zoals Wuyts vroeger. Karl doet wel totaal geen moeite meer om nog voor onafhankelijk journalist door te gaan, dat gladde en gluiperige kan ik nooit wegdenken als ik hem zie of hoor. Voor Renaat heb ik het nooit gehad, en dat blijft zo. Hij zit er vaak gewoon naast en de manier waarop hij enthousiast wordt, voelt voor mij altijd wat onnatuurlijk aan.
Dat laatste is nog meer het geval voor Vanbelleghem. Die begint ook vaak vanuit het niets op nogal onnatuurlijke manier in overdrive te gaan. Kroon kan ik als persoon op zich wel verdragen, al is dat meer iemand die het allemaal wat gezellig aan elkaar lult dan dat ik hem echt een meerwaarde vind om de koers te duiden. Op dat vlak vind ik De Cauwer wel beter, omdat die de koers toch erg snel leest. Al vraag ik mij af hoeveel jaren hij als zeventiger nog heeft in het commentaarhok. Herygers is dan een beetje zijn tegenhanger in de cross. Ruben ernaast kan ook wel eens op mijn zenuwen werken, maar doet het op zich wel oké.
Als ze de koers geven op Sporza kijk ik daar, anders is het Eurosport. Ik ken zeker ook niet alle duo's die ik hier zie tussen staan, maar met name Ine Beyen (probeert zich een bepaalde professionele houding aan te nemen waardoor het wat arrogant overkomt, het is net als Renaat Schotte heel erg iemand die een commentator 'speelt' ), Stef Clement (kent wel wat van koers maar moet ik gewoon niet als persoon, met telkens die hoogdravende toon en dan denk ik dat betweterige koppie er automatisch bij) en Bobbie Traksel (lult elke seconde vol maar zegt zelden iets interessants) trek ik minder, al hoor ik ze eigenlijk niet zo vaak bezig.
Op zich vind ik het allemaal wel prima, zolang ik de koers maar kan zien. Nog nooit iemand gehoord waardoor het voor mij vervelend wordt om te kijken. Het is ook gewoon een moeilijke stiel, met zelden iemand zoals Wuyts vroeger of Jan Wauters bij fragmenten uit de jaren stillekes die voor mij een extra dimensie geeft aan de sportbeleving.
Zou wel graag eens wat opvolging zien bij de jongere garde co-commentatoren. Sven Nys vind ik wel goed, Tom Dumoulin als analist ook - al heb ik hem nog nooit bezig gehoord als co-commentator. Vermoedelijk wordt het op termijn bij Sporza Bakelants. Niet slecht maar ook weer niet iemand die voor mij veel extra brengt.
En dan damen commentaar geven ook nog :
L
O
L
Ik vind Babbelbelg icm met Karsten Kroon ook lekker wegluisteren vooral de cringe momenten waarbij Karsten de vragen van Jeroen soms doodzwijgt zijn van hoog niveau.
Herbert, Maarten en nu weer Joris vd Berg zijn echt zeer matig.
Stef Clement niet veel beter en Dionne (weliswaar geen commentator). De hele ploeg van de NOS kan bij het grofvuil.
De enige met kennis en kunde hebben ze zelf al bij het grofvuil gezet.
En het commentaar van die andere José (Been) en voor mij onbekende britten met een heerlijk accent bij Eurosport luister ik ook met plezier naar.
Ik heb maar niet getsemd wan van dat lijstje hierboven luister ik eigenlijk alleen sporza/vrt als het niet anders kan.
Met De Cauwer is wat mij betreft niets mis, die doet wat hij al 20 jaar doet. Als een bepaalde mentaliteit bij sommigen pas sinds enkele jaren opvalt, dan is dat waarschijnlijk omdat hij nu op geel-zwarte teentjes trapt, maar die geeft al decennia kritiek op alles en iedereen en daar zitten al decennia zinnige en onzinnige argumenten tussen.
Heb weinig met Dijkstra & Ducrot, maar kan wel Ducrot het beste hebben, daar is het voor mij de verkeerde die ermee ophoudt. Verder is de beste co-commentator met 3 straatlengtes voorsprong Tom Boonen. Die doet dat maar zelden (enkel wanneer Bakelants niet kan), maar altijd accuraat, kennis van zaken, veel relativering en humor. Jan Bakelants heeft dat ook wel, maar die moet er altijd wat meer moeite voor doen.