Materiaalzone 
Fietstoerisme 
In Volta ao Algarve vijfde verwijtbare incident in een maand tijd: wanneer krijgen koersen sancties?
Het gaat de laatste weken behoorlijk mis in het wielrennen op het gebied van veiligheid. Er was een afdaling vol gravel in de AlUla Tour, renners besloten zelf de Trofeo Andratx niet uit te rijden vanwege de onveiligheid, in de Ster van Bessèges kwamen in meerdere etappes voertuigen op het parcours, Pascal Ackermann viel in de Tour de la Provence in de massasprint door een verkeersdrempel en tijdens de openingsrit van de Volta ao Algarve werd een stormend peloton zo het publiek in geslingerd. Maar volgend jaar vinden die koersen ‘gewoon’ weer plaats. Welke sancties zijn er eigenlijk voor koersorganisaties? WielerFlits zet de straffen op een rij.
Vijf fouten van organisaties. Maar waar renners tegenwoordig een gele kaart kunnen krijgen voor 31 verschillende vergrijpen en daardoor mogelijk (tijdelijke) schorsingen oplopen, is de UCI een stuk milder voor koersorganisaties die fouten maken. Dat is opvallend. Twee weken geleden maakte SafeR – het nieuwe veiligheidsorgaan in het profwielrennen, bestaande uit de UCI, de AIOCC (vereniging van wedstrijdorganisatoren), de CPA (rennersvakbond) en AIGCP (vereniging van profploegen) – bekend dat zij vorig jaar 497 valpartijen in de WorldTour voor mannen en vrouwen en de ProSeries hebben geanalyseerd. De resultaten daarvan spraken boekdelen.
Waar Matthew Knight van de UCI eerst nog wees op het feit dat ‘het grote aantal van’ 35% van al die valpartijen te wijten waren aan fouten van een renner, is er nog een grotere boosdoener. CPA-voorzitter Adam Hansen legt uit dat vier op de tien valpartijen onder de verantwoording van koersorganisaties liggen. “1% daarvan komt door fans”, begint hij. “Dat geldt ook voor de 9% vanuit verkeersinfrastructuur en 13% vanwege de keuze voor een bepaald parcours. Afhankelijk van wat je waar onder schaart, kun je 41% van alle valpartijen afschuiven op koersorganisaties. […] Ja, 35% voor renners is een hoog percentage. Maar dat van organisatoren is dat even goed.”
SafeR wil niet ingaan op sancties
Tijdens de persconferentie van SafeR zijn de gevallen in AlUla, op Mallorca en in Bessèges geweest of – in het laatste geval – zelfs gaande. WielerFlits vraagt zich af of er vanuit SafeR voor die koersorganisaties ook gevolgen zijn. “Je moet je realiseren dat het heel erg moeilijk is om wedstrijden te organiseren”, reageert Kiko García, voorzitter van de AIOCC en ex-renner. “Helemaal om wegen te sluiten en het verkeer in de steden niet te veel in de weg te zitten. Dat is een grote uitdaging voor iedere organisator, maar helemaal voor kleinere organisatoren. Zij mogen wegen niet voor een langere tijd afsluiten. Dat maakt de opgave voor hen echt enorm moeilijk.”
Wat meespeelt is dat de drie koersen waar de eerste incidenten plaatsvonden, ook niet vallen onder de auspiciën van SafeR. Heel veel kunnen ze daar niet aan doen. Voor de Volta ao Algarve geldt dit wel, aangezien dit een ProSeries-wedstrijd is. Daar ging het dus net goed mis in de volle eindsprint. “We moeten vooral ook het publiek voorlichten”, spreek García uit. “Wielerfans en ook bestuurders van buiten de koers, moeten respect opbrengen als een wedstrijd passeert. Ze moeten geduldig zijn, zodat de renners een veilige wedstrijd kunnen afwerken.” Daarmee ontwijkt de Spanjaard – tevens technisch directeur van de Vuelta a España – de vraag over sancties.
De tweede afdaling in de AlUla Tour 2025 werd geneutraliseerd vanwege gevaar – foto: Cor Vos
Relatief milde straffen
Bij de UCI vragen we vervolgens of er ook een gele kaarten-systeem voor koersorganisaties is. Dat antwoord is er niet. Wel wijzen ze naar de tabel van artikel 2.12.012 uit de UCI Regulations. Daarin staat vermeld welke straffen er mogelijk zijn voor koersorganisaties. Dat loopt uiteen van administratieve missers tot veiligheidsissues. Als we naar het geval van de Volta ao Algarve kijken, zou die situatie in aanmerking kunnen komen voor paragraaf 3.4 uit het bovengenoemde artikel. Voor het ontbreken van of het ongeschikt zijn van de afleiding in de slotkilometer, kan een organisatie een boete van de UCI opgelegd krijgen die uiteen loopt van 10.000 tot 50.000 CHF.
Paragraaf 4.2 onder het hoofdstuk Event safety treedt ook vaak op bij incidenten veroorzaakt door organisatoren. Voor onder meer te weinig beveiligers om de veiligheid te garanderen, obstakels of gevaren die niet zijn aangeduid, een parcours dat niet volledig is afgesloten en weggebruikers die niet stoppen, overtredingen op het gebied van de juiste dranghekken en verkeer dat zich tussen renners en volgauto’s beweegt tijdens een tijdrit, kunnen organisatoren ook boetes verwachten. Die liggen – net als de vorige paragraaf – allemaal tussen de 10.000 en 50.000 CHF. De vraag is of dat altijd duidelijk aan te wijzen is. Gek genoeg zijn de 31 varianten voor een gele kaart dat wél.
Meer over de finish in de Volta ao Algarve 2025
-
Lees ook Ongeloof en hilariteit op social media over Algarve: "Mirakel dat er geen ongelukken waren"
Door dit soort frames te gebruiken draag je als media niet bij aan een veiligere sport.
Dit was het road book van de laatste kilometers: https://pbs.twimg.com/media/GkKnb0IW4AIDGFV?format=jpg&name=medium
Ik wil een ander frame tegenover dat van Youri plaatsen: wielrenners moeten professioneler worden en alle voorzorgsmaatregelen rondom veiligheid eerst zelf ter harte nemen alvorens men met het beschuldigende vingertje naar anderen wijst.
Dat laat onverlet dat UCI, organisaties, toeschouwers, seingevers, motards, etc. ook hun verantwoordelijkheden hebben en gezamenlijk nog wel wat verbeterpunten hebben om tot een veiligere situatie te komen.
Kort gezegd: pas wijzen naar anderen wanneer je zelf foutloos gehandeld hebt, dat laatste heeft het peloton gisteren niet gedaan (bewijs road book).
Iig is een organisatie (directie) juist verantwoordelijk voor (ingeschakelde) seingevers en tv motars. Waar het argument de renners worden geacht het parcours te kennen, onderverwijzing naar het roadbook, bleek dat kennelijk in de praktijk niet het geval. Het overgrote deel van het pak reed verkeerd. Zoals Van Aert het zei: amateuristisch. Juist ivm een veilige evt sprintaankomst had het parcours voldoende duidelijk afgezet dienen te zijn. Door hekwerken en of voldoende markeringen en seingevers. Bovenal was de manoeuvre van de tv motar niet goed. Ook te dicht op de renners. En ja, daar is de organisatie verantwoordelijk voor. Een dikke gele prent. Ze hebben nog enorme mazzel gehad dat het zonder ongelukken met het publiek afliep. Straffen van verantwoordelijke organisatie is gewoon op z'n plaats. Wat kosten een paar afzettingen van extra hekwerk nu?
In principe zou dit kunnen gebeuren bij om het even welk ander moment in de koers als een paar die vooraan rijden een andere weg inslaan. Ik zie het diverse malen per jaar fout gaan bij individuele rijders, kleine groepjes en ook wel eens een peloton in allerlei andere koersen, vaak op andere punten in de koers (lees niet de aankomst).
Was dat voorgaande jaren dan geen amateurisme en zou dat niet net zoveel verontwaardiging moeten oproepen? Ik heb op jullie site toch hoofdzakelijk de opmerkelijke/grappige filmpjes gezien van renners die dan verkeerd rijden zonder verder er enige waardeoordelen aan toe te kennen of een discussie op te starten hierover.
Dit topic nu opwerpen voelt naast de journalistieke plicht die je benoemt toch ook als vooral hijgerig achter de verontwaardiging aanhollen. Verder kom je niet veel verder dan een naar mijn mening beetje goedkope en populistische verhandeling over sancties. Als je echt je journalistieke plicht ter harte neemt zou je ook iets gaan schrijven over waar een wegafzetting en seingeving aan moet voldoen, wat voor moeilijkheden je daarbij al dan niet kan tegenkomen, wat je daarvoor zou moeten gebruiken om het praktisch toepasbaar te maken op allerlei plekken van een parkoers (binnen- en buitengebied, rotonde, kruising, t-splitsing, y-splitsing etc) en hoe een UCI of een organisatie daar van kan leren.
Ook de afhankelijkheid tussen koersen organiseren en politie inzet blijft in dat sensatie achtige hangen. Wat jammer is, jullie zouden kwaliteit kunnen bieden, maar er wordt door WF mijns inziens veel te vaak gekozen voor kwantiteit boven kwaliteit en ja, dat is een ergernis voor een deel van jullie lezers.
Koersorganisaties hebben tegenwoordig ook gewoon heel veel problemen om een koers deftig te organiseren. Ze hebben te maken met veranderende verkeersinfrastructuur, duurdere kosten qua begeleiding en veiligheid en daar komt er niet veel voor in de plaats.
En ik blijf erbij dat de renners ook in fout waren gisteren. het is zoals Robbie McEwen gisteren zei in het commentaar: "Renners moeten ten allen tijde het parcours kennen, zeker in de laatste kilometers".
Daarnaast moet de UCI ook gewoon de controles van parcoursen eens een keer fatsoenlijk doen. Die drempel in de Provence had er áltijd uit gehaald moeten worden. Waarom is hier niet naar doorgevraagd Wielerflits? Het is algemeen bekend dat die controleurs van de UCI vooral lekker eten en drinken in de hotels waar ze zitten, die controle van het parcours blijft een lachertje.
Aankomsten in urbane zones is vragen om problemen, superonoverzichtelijk en gevaarlijk. Ronduit knap hoe weinig het mis gaat. Dikke chapeau voor tegelijk organisatie en renners. Wees wat trotser op wat je allemaal wél kan. NIET in de val van OMG-media trappen om elkaar te gaan beschuldigen en uitfoeteren, uiteindelijk zullen ze zelf de prijs gaan betalen.
Lijkt me dat de UCI eerst maar eens moet zorgen dat zulke aankomsten voldoen aan de richtlijnen en daarop controleren.
Er is een draaiboek over hoe een aankomstzone ingericht moet zijn.
Verkeersdrempels, bochten, onduidelijke afleidingen etc. horen daar niet in. Als noch de jury, noch dat gedrocht SafeR, noch God weet wie allemaal dat gaan (af)keuren is het te gemakkelijk om de renners de schuld te geven…
Hoewel het ook echt zo is dat het her en der amateuristisch is, staat mij toch vooral bij dat er al enkele jaren de nodige ophef is over onveilige (sprint)aankomsten met soms ook echt valpartijen en dat je vorig jaar nog doodleuk aankomsten zag in stadscentra met een flauwe bocht de laatste 200 meter, of andere obstakels.
Degene die daar op toeziet is de UCI en als je dan ergens je pijlen op richt, als je als journalist zelf het amateurimse pijnlijk vindt, doe dat dan op de UCI. Zij moeten en beleid maken/hebben en daar vervolgens op handhaven. Dat dit maar een ondergeschoven kindje blijft, zegt veel over de slagkracht en desinteresse op de burelen in Zwitserland.
Maar voordat we sancties aan koersen op gaan leggen moeten we het toch eerst eens over de UCI zelf gaan hebben! Want zolang die clowns achterlijke parcoursen maar blijven goedkeuren zullen we incidenten blijven houden. En natuurlijk: er is altijd enig risico aan gebruik van de openbare weg, maar rotondes in de laatste kilometer van een vlakke rit, andere scherpe bochten vlak voor de finish in potentiële sprintritten, veel te smalle straten of zoals vorige week zelfs een drempel in de laatste 200 meter zijn toch dingen die je vooraf al kunt constateren en afkeuren.
Overigens vind ik de aanleiding om dit artikel nu te plaatsen twijfelachtig: hier is het verre van onduidelijk of dit een zwaar aan te organisatie te verwijten incident was. De renners hebben hier toch ook wat steken laten vallen. En in de Algarve hebben ze de zaken over het algemeen goed voor elkaar.