Profiel: Handbiker Jetze Plat gaat op de Paralympische Spelen voor drie keer goud
foto's: Orange Pictures
Youri IJnsen
zondag 29 augustus 2021 om 19:55

Profiel: Handbiker Jetze Plat gaat op de Paralympische Spelen voor drie keer goud

Special Drie disciplines. Drie gouden medailles. Op vier dagen tijd. Het staat er echt: dit is de ambitie die Jetze Plat heeft uitgesproken namens TeamNL. Op de Paralympische Spelen 2021 in Tokio gaat de 30-jarige krachtpatser voor het hoogst haalbare. Maar wie is deze spierbundel en wat maakt hem zo goed? Een profiel.

Jetze Plat ziet op 10 juni 1991 het levenslicht in Amsterdam. Hij kwam ter wereld met twee onvolgroeide benen, maar dat weerhield hem nergens van. Thuis draaide hij volledig en met alles mee in het gezin. Zijn vader Hans knutselde op jonge leeftijd een driewieler in elkaar waarmee Jetze naar de school toe kon. Impossible is nothing. Op latere leeftijd gaat hij plat op in de wereld van het handbiken; de jongeling gaat het als sport doen. Als hij in 2008 de Paralympische Spelen in Peking bezoekt, weet de dan 17-jarige Plat het zeker. Hij wil uitgroeien tot de beste handbiker ter wereld. Die missie heeft Tokio als hoofddoel.

Begin sportcarrière
In 2005 doet de dan 13-jarige Plat mee aan zijn eerste handbike wedstrijd. In het Drents-Groningse dorp Zandberg eindigt hij als elfde op twaalf deelnemers. Een maand later eindigt hij als dertiende op het NK in Rozenburg, waar veertien handbikers aan meedoen. Ook het jaar erop is Plat nog geen hoogvlieger, tot hij eind augustus 2007 in Ede plotsklaps de Nederlandse titel in zijn leeftijdscategorie pakt en brons verovert op de tijdrit. Op dat moment werkt de Noord-Hollander ook al Europese wedstrijden af en in 2009 doet hij voor het eerst mee aan het WK in het Italiaanse Bogogno. Hij eindigt als tiende in de wegkoers.

Jetze Plat – foto: Orange Pictures

In het jaar 2010 heeft Plat een enorme stap gezet. Hij is quasi-onverslaanbaar in Nederlandse wedstrijden en kroont zich in het NHC-klassement over dat jaar tot beste handbiker van Nederlander. Een jaar later – we schrijven 2011 – verovert hij in de eliteklasse de Nederlandse titel op zowel de tijdrit als in de wegwedstrijd. Tot datzelfde jaar werkt Plat als monteur van handbikes en rolstoelen. In mei 2012 kwalificeert hij zich via een tweede plek in de Wereldbeker van Rome voor de Paralympische Spelen in Londen datzelfde jaar. Plat besluit daarna om zijn baan op te zeggen en zich fulltime op het wielrennen te storten.

Eerste paralympische cyclus
In Londen komt hij begin september 2012 uitstekend voor de dag. Plat eindigt als achtste op de tijdrit en valt met een vierde plaats net buiten de medailles tijdens de wegrit. Het geeft hem de motivatie om nog harder te werken en sterker te groeien. Dat doet hij onder trainer Ralf Bekers, nadat hij eerder samenwerkte met Kees van Breukelen. Ook neemt hij een vertrouweling in arm die hem mentaal begeleidt. In 2013 en 2014 zet hij de stijgende lijn van de jaren daarvoor door. Plat gaat tevens triatlons doen. Een compleet andere sport, maar in 2014 kroont hij zich in Oostenrijk wel meteen tot Europees kampioen. Dat jaar wint hij ook nog een Wereldbeker triatlon in Spanje. Op de weg eindigt hij op het WK als achtste.

Vanaf het jaar 2015 begint Plat steeds meer en steeds vaker te winnen. Hij zegeviert in verschillende Wereldbekers in zowel het handbiken als de triatlon. Op het WK handbike in het Zwitserse Nottwil verovert hij zilver, zes weken later gevolgd door een bronzen WK-medaille op de triatlon in de Amerikaanse stad Chicago. Het geeft Plat vleugels, want in het paralympische jaar 2016 wint hij acht – inclusief twee Nederlandse titels – van zijn twaalf handbike-wedstrijden. In de overige koersen eindigt hij als tweede. Tussendoor pakt hij in Lissabon de Europese titel triatlon en kroont zich in juli als wereldkampioen te Rotterdam.

In september van 2016 gaat Plat met een koffer vol vertrouwen naar de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro. Niet alleen als handbiker, maar dit keer ook als triatleet. Op die eerste discipline grijpt Plat op 10 september paralympisch goud. Vier en vijf dagen later verbetert hij bovendien zijn prestaties uit Londen tijdens de handbike-disciplines. Op de paralympische tijdrit is Plat nu zesde, terwijl hij in de wegwedstrijd op het podium staat. In Rio de Janiero is er brons voor hem weggelegd. Dat laatste zorgt overigens voor een unicum: Plat is de enige Nederlandse atleet met twee medailles in twee verschillende sporten.

Plat viert zijn gouden plak op het WK van 2018 – foto: Orange Pictures

Veelvraat in aanloop naar Tokio
Toch laten die resultaten ruimte voor verbetering en dus blijft Plat hard werken. In 2017 wint hij bijna alle wedstrijden en Wereldbekers waaraan hij deelneemt. Hij snelt zichzelf dat jaar eveneens naar de Europese titel op de triatlon en maakt zichzelf wereldkampioen in het tijdrijden, op de wegwedstrijd én in de triatlon. Als klap op de vuurpijl kroont hij zich op Hawaii ook nog eens tot ’s werelds beste op de klassieke langeafstand Ironman-triatlon, bestaande uit 3,86 kilometer zwemmen, 180,2 kilometer fietsen en een marathon van 41,95 kilometer in de rolstoel. Hij werd uitgeroepen tot paratriatleet én triatleet van het jaar.

In de jaren erop blijft Plat grossieren in overwinningen, titels en regenboogtruien. Daarnaast verpulvert hij in 2019 het wereldrecord (dat dan in handen is van landgenoot Geert Schipper, in Rio goed voor paralympisch zilver) handbike, door de tijd liefst elf minuten aan te scherpen. Alles wat Plat aanraakt, lijkt in goud te veranderen. Het krachtmens dankt dat aan zijn imposante armen en bovenlijf, waar de spieren als staalkabels over zijn botten zijn gelegd. Vanwege de handicap aan zijn benen, moet Plat alles met zijn armen doen. Menig bodybuilder en boxer zal jaloers zijn op de vechtmachine die Plat van zichzelf gemaakt heeft.

Maar toch gaat het in aanloop naar de Paralympische Spelen bijna fout. Goed fout. Op 10 juni – twee maanden voor de dan al gecancelde, oorspronkelijke Paralympics – stapt Plat tijdens zijn verjaardag op de crossmotor. Door onduidelijke reden komt hij hard ten val, waarbij hij een nekwervel breekt en een zware hersenschudding oploopt. Wekenlang moet hij een nekbrace dragen, in het toch al gemankeerde coronajaar. Daarin heeft hij het moeilijk, vertelt hij in een video van TeamNL: “Als je dan een tijd lang aan het trainen bent… Ik houd van sporten, maar ik houd vooral van winnen. En daar was helaas niets aan te doen.”

Groot dromen en groots zegevieren
Zijn kracht en ijzeren wil om te willen winnen, hebben Plat zo ver gebracht. Niet voor niets wordt deze levende inspiratiebron aangewezen als vlaggendrager bij de openingsceremonie. Nu gaat hij in Tokio voor niets minder dan drie keer goud: titelprolongatie op de triatlon en in de handbike winnen op de tijdrit en in de wegwedstrijd. En dat alles op slechts vier dagen tijd. Het lijkt een onbegonnen zaak, maar Plat denkt daar anders over. “Dat is zeker niet onmogelijk. Ik sta er goed voor”, vertelt hij aan het Algemeen Dagblad. “Ik heb me goed voorbereid op de hitte en ik heb met mijn begeleidingsteam een goed herstelplan gemaakt.”

Plat voelt zich dan ook meer dan klaar om zijn ambities kracht bij te zetten. “Ik sta er goed voor en voel ook weinig druk. Ik zal straks heel hard gaan en weet zeker dat als ik pijn in mijn armen heb, mijn concurrenten dat zeker ook hebben. […] Ik heb nog niet alles gewonnen. Ik verdedig mijn titel op de triatlon, maar handbike-goud staat hoog op de prioriteitenlijst. In 2008 is in Peking de droom ontstaan om uit te groeien tot de beste handbiker van de wereld.” Het zou de cirkel rond maken. Missie-Tokio begint voor Plat zondag met de triatlon. Twee en drie dagen later volgen dan de tijdrit en wegwedstrijd. Inzet: drie keer goud.

Impossible is nothing. Zeker niet voor Jetze Plat.

RIDE Magazine
6 Reacties
Sorteer op:
29 augustus 2021 06:15
Mooi artikel! Zou wat mij betreft meer aandacht aan deze sport gegeven mogen worden.
29 augustus 2021 13:44
Interessant! Dank. Hopelijk kan ie t ook op de handbike afmaken
29 augustus 2021 17:19
En wat over Margret Ydema ??
31 augustus 2021 09:40
mis dan wel het bericht dat hij vandaag goud heeft gehaald met de handbike op de paralympics bij de tijdrit. Ik weet het ik associeeer handbiken ook niet direct aan het wielrennen, Maar als je een profiel hier op wielerflits aan hem wijdt dan is het logisch ook om zijn prestaties te benoemen lijkt mij tocht.
31 augustus 2021 09:56
En daarvoor al op de triatlon, hij is al op 2/3 van zijn missie. Wat een geweldenaar.
    31 augustus 2021 12:33
    klopt dat ie al het goud op de triathlon pakte. ik snapte dan weer wel dat dat hier niet genoemd wordt. Het is een wielrensite en geen triathlonsite. Daar zijn dan weer andere sites voor.

Reacties zijn gesloten.