Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Een aantal Nederlandse koersen gaat dit jaar niet door: hoe kan het wél?
Afgelopen week vielen de eerste wedstrijden in Nederland om als gevolg van geen politiebegeleiding door de NAVO-top in Den Haag op 24 en 25 juni 2025. Veenendaal-Veenendaal en de Alfa Bier Trofee van Limburg gaan daardoor namelijk niet door. De Ster van Zwolle en de Ronde van Limburg gaan dan weer op als etappe in Olympia’s Tour. Waarom is dat en hoe kunnen koersen wel doorgaan? WielerFlits zet de opties op een rij.
Wat is er aan de hand?
De politie-inzet bij wielerwedstrijden staat al sinds 2018 onder druk. Toen werd door de politie bepaald dat zij fors gingen korten op de inzet van politiemotards bij wielerkoersen. Aankomende zomer is de NAVO-top in Den Haag, op 24 en 25 juni om precies te zijn. De NAVO-top is de grootste veiligheidsoperatie ooit in Nederland, waarbij onder meer 45 staatshoofden en regeringsleiders zullen zijn. Alle 27.000 politie-agenten zijn daarbij nodig. Ook Defensie stelt 10.000 militairen beschikbaar om de NAVO-top in goede banen te leiden. Als gevolg is er van 1 januari tot en met 31 augustus geen politiemotards beschikbaar voor wielerkoersen.
Waarom zijn politiemotards noodzakelijk?
Bijna alle wielerwedstrijden vinden plaats op de openbare weg. Om dat veilig te laten verlopen, zijn er politiemotards nodig. Alleen de politie mag rijdend een stopsignaal geven aan andere weggebruikers. Zogenoemde burgermotards mogen dat alleen doen als zij naast de motor staan. Ze hebben met andere woorden minder gezag en bevoegdheden dan de politie, waardoor ander verkeer voor onveilige situaties in wielerwedstrijden kan zorgen. Bovendien zijn de regels met betrekking tot vergunningen vanuit lokale overheden de laatste jaren aangescherpt. Wie is er zonder politie verantwoordelijk voor incidenten als het wél misgaat?
In onderstaande video van de reeks WielerFlits Legt Uit die wij maakten in 2020, hebben we het probleem dat ontstaan is door de reductie van politiemotards in makkelijke taal uitgelegd.
Welke oplossingen zijn er?
Door de NAVO-top zitten veel organisaties dus zonder politie-inzet én daardoor met de handen in het haar. Volgens Joost van Wijngaarden – manager Sport bij de KNWU – betekent dit niet dat wedstrijden niet kunnen doorgaan. Maar ongeveer de helft van de nationale klassiekers en internationale koersen op de Nederlandse wielerkalender zal het nu wel op een andere manier moeten doen. “In principe betekent dit nieuws voor geen enkele koers dat ze niet kan doorgaan. Wat ons betreft mag en kan elke wedstrijd plaatsvinden. Maar we zullen met elkaar wel voor iedere koers een alternatief moeten vinden.” De opties zijn alsvolgt:
- Zoals de afgelopen Betcity Elfstedenrace
“We kunnen organisatoren op dit moment drie scenario’s bieden. De eerste is de begeleiding zoals die in de BetCity Elfstedenrace heeft plaatsgevonden met de inzet van tweehonderd verkeersregelaars. Dat is een wijze die zeker niet voor alle koersen is weggelegd. In dit geval werkte het in Friesland, maar in meer druk bezette gebieden als bij de Omloop der Kempen en Veenendaal-Veenendaal is dat niet mogelijk. Het is een werkwijze die we maar een beperkt aantal keer per jaar kunnen inzetten. (in ons eigen interview met Van Wijngaarden daarover:) Maar we weten ook dat dit een heel kostbare en arbeidsintensieve methode is.”
- Samenwerking tussen politiemotards en burgermotards
“Een tweede optie is het samenwerken tussen politiemotards en burgermotards op het moment dat de politie niet met een voltallig team kan afreizen.”
- Organisatie op een omloop van 10 tot 25 kilometer
“Een derde optie is zoals bij de Wielerdag Roden of de Omloop der Zevenheuvelen: organiseren op een omloop van 10-25 kilometer die door vaste verkeersbeveiligers beschermd kan worden. In 2025 is voor veel organisatoren de derde optie de meest realistische vanwege de beperkte inzet van politie als gevolg van de benodigde uren voor de beveiliging van de NAVO-top. Maar ook daarna zullen we zeker vaker naar deze optie moeten blijven kijken, omdat het geen vanzelfsprekendheid is dat er altijd politie ingezet kan worden bij wielerkoersen.
Wie is er zeker van dat zijn koers wel of niet doorgaat?
Op dit moment zijn de eerste twee koersen gevallen die dit jaar niet doorgaan: Veenendaal-Veenendaal (UCI 1.1) en Alfa Bier Trofee van Limburg (Topcompetitie). En eigenlijk gaan ook de Ster van Zwolle (UCI 1.2) en de Ronde van Limburg (U23 Road Series) niet door als losstaande klassieker. Beide wedstrijden vinden nu plaats als etappe in Olympia’s Tour. De UCI 2.2-koers is de oudste etappewedstrijd van Nederland en is een van de vier koersen die wél politie-begeleiding heeft gekregen. Een bijzondere geste van organisator Thijs Rondhuis, die er daarmee voor zorgt dat de organisaties in Zwolle en Limburg niet stilvallen met het oog op 2026.
De overige drie koersen die naast OT ook kunnen rekenen op politie begeleiding, zijn de Amstel Gold Race (mannen en vrouwen), de Simac Ladies Tour (UCI 2.WWT, een vrouwenkoers van het hoogste niveau) en de Nederlandse etappes in de Renewi Tour (UCI 2.UWT, een Belgisch-Nederlandse mannenkoers van het hoogste niveau). Deze vier wedstrijden zijn er zeker van dat ze doorgaan, omdat ze tóch op politie-begeleiding kunnen rekenen. Alle andere koersen moeten dus een andere oplossing vinden en slagen daar deels in. In onderstaand overzicht kun je zien welke koersen er al dan niet doorgaan.
Hoe gaat de KNWU hier in de toekomst mee om?
De NAVO-top zorgt voor een extreme situatie. De nationale wielerbond gaat er vanuit dat er volgend jaar weer meer politie-begeleiding is en er dus meer wedstrijden zonder zorgen kunnen beginnen met de organisatie. Toch zal de politie de inzet ook de komende jaren blijven verminderen. De KNWU stuurt er dan ook op dat wedstrijden ook na dit jaar vaker en vaker op omlopen moeten plaatsvinden. “We moeten er wel rekening mee houden – die geluiden laat de politie ook al een beetje doorsijpelen – dat die terugtrekkende beweging zich wel door zal zetten”, zei Van Wijngaarden daar eerder over.
“Daarom stellen ook dat we zo snel mogelijk aan de slag moeten om die alternatieven mogelijk te maken. Dat kan onder andere door in hele korte tijd zoveel mogelijk van die motorbegeleidingsteams op touw te zetten, dat we die opleiden en certificeren. Dat was al wel een plan, dat zat al in de pijplijn. Maar daar zijn we nu, van zodra dit bericht duidelijk werd, zo snel mogelijk mee begonnen. Om dat te kunnen doen moeten we wel extra mankracht kunnen inzetten. Om die reden hebben we ook aan de ministeries gevraagd om financiering, zodat we ons alternatief versneld kunnen invoeren.”
Hij voegt daar wel aan toe dat dit ook een wake up call voor Nederlandse wedstrijdorganisatoren is. “Voor alle koersen die voorheen politiebegeleiding kenden op onze kalender moet dit een heel duidelijk signaal zijn: dit is hét moment om met je wedstrijdparcours over te stappen naar een omloopvariant. Want anders gaat de wedstrijd volgend jaar niet door. […] Denk aan de Ronde van Noord-West Overijssel, de Midden Brabant-Poort Omloop, de Ronde van Limburg, Omloop der Kempen, Veenendaal-Veenendaal, dat soort type-koersen. […] Het idee is dat de politie-inzet de komende jaren – dus ook na 2025 – nog verder zal terugvallen en dat dit een blijvend scenario is.”
Waar blijft het goede nieuws?
Dat is de vraag. Vooralsnog is het een slecht-nieuws-show, met als lichtpuntje dat er voorlopig vier koersen tot 31 augustus wél op politie-begeleiding kunnen rekenen. Op dit moment kunnen de weinige koersen in de laatste twee maanden van het wielerseizoen (september en oktober) onder normale omstandigheden plaatsvinden. Daarnaast heeft de Tweede Kamer medio december 2024 een gewijzigd amendement aangenomen om eenmalig 215.000 euro vrij te maken, zodat de KNWU op korte termijn een landelijke richtlijn kan ontwikkelen voor de inzet van burgermotorverkeersregelaars bij wielerwedstrijden.
Volg in het Dossier Politiebegeleiding alle updates over dit onderwerp.
Ben van mening dat de UCI 1.1 en 1.2 koersen niet teveel op omlopen worden gedrukt. Mss wel een oplossing van 100 km aanloop en dan naar omlopen van 20/25 km en zo binnen de 200 km blijven.
De KNWU wil organisatoren meer ri omlopen dwingen dit is mooi voor nieuwelingen, junioren en sommige clubcompetitie koers. Maar verder zou het voor de ontwikkeling van renners ook goed zijn dat ook de andere opstakels bekend worden. We hebben echte wielrenners nodig, met Curling Coureurs win je geen koersen
Ook in dit artikel, staat het niet aangegeven.
Hoeveel wielerkoersen worden er jaarlijks in Nederland verreden waar politie begeleiding bij is?
In veel landen worden de aanwijzingen van verkeersregelaars (Vrijwel) probleemloos opgevolgd.
Bij nederlanders is dat toch vaak wat lastiger, anders kon je met verkeersregelaars ook nog eea oplossen.
Het zou ook handig zijn als dit soort filmpjes vaker op TV komen zodat ook niet wielervolgers de richtlijnen weten. Dat zou al een hoop frustratie wegnemen bij verkeersdeelnemers die niet in het wielerwereldje thuis zijn.
https://www.youtube.com/watch?v=nFiOlDBB32M
= 12 koersen.