Campagnolo Ekar groepset voor gravel: Zijn 13 tandjes genoeg?
Campagnolo Ekar - Foto's: Joris Knapen
dinsdag 27 juli 2021 om 00:00

Campagnolo Ekar groepset voor gravel: Zijn 13 tandjes genoeg?

Eind vorig jaar bracht Campagnolo zijn eerste speciale gravelgroep op de markt: Campagnolo Ekar. Een mechanische one-by, 13-speed met uitstekende schijfremmen. Wij testten de groep op de onverharde paden in het glooiende Pajottenland.

Wie gravel zegt, zegt Strade Bianche en Toscane. En wie met een beetje verbeelding kijkt naar het Pajottenland, de glooiende streek ten westen van Brussel, ziet de gelijkenissen tussen de Italiaanse en Belgische streek. Geen betere plek in de Lage Landen om Campagnolo’s gravelgroep Ekar te testen, dan op de grindpaden, onverharde klimmetjes en snelle afdalingen rondom Lennik, Gooik en Sint-Pieters-Leeuw.

De hoogteverschillen maken de streek ideaal om direct de meest in het oog springende eigenschap van deze onderdelengroep uit te dagen: de one-by, of het feit dat er slechts een voorblad is. Op onze stalen Jaegher-testfiets is dat een 40, er zijn ook mogelijkheden om een 38, 42 of 44 te monteren. De belangrijkste voordelen: er kan minder kapot gaan tijdens je gravelavontuur in de wildernis, er is een forse gewichtsbesparing en je hoeft op heuvelachtige terreinen niet meer te twijfelen tussen binnen- of buitenblad. Campagnolo claimt dat Ekar met net geen 2,4 kilo de lichtste offroad-groep op de markt is. Doordat zich achteraan maar liefst 13 tanden bevinden, heb je volgens Campagnolo alsnog voldoende opties voor alle terreinen. Later meer over hoe dat technisch precies in elkaar zit. Eerst: is het ook genoeg?

Vertanding

Het steilste stuk dat we tijdens onze testritten meegepakt hebben, ging vlot boven de 20 procent. Het was niet lang en we hadden nog een tandje over. Op de testfiets was de zogenaamde gravel race-cassette gemonteerd (9-10-11-12-13-14-16-18-21-25-30-36-42). Die ene versnelling die we nog over hadden, was dus 6 tandjes lichter. Dat lijkt ons voldoende, ook voor wat langere beklimmingen en eventueel met bepakking. De stap van 36 naar 42 is echter wel heel groot. Campagnolo stelt ook nog een cassette ter beschikking die tot 44 gaat, voor wanneer je je toch wat onzeker voelt over de 42. Dan heb je alleen geen 9, maar een 10 als kleinste versnelling. En voor zij die wat meer tussenstappen willen, maar die 42 overbodig vinden, is er ook een uitvoering 9-36.

Bergaf hebben we de 40-9 eigenlijk alleen getest om te zien hoeveel meters je daarmee nu echt kunt maken. Het is een behoorlijk grote plaat die je zeker als gravelrijder niet vaak nodig zult hebben. Op een lang aflopend stuk asfalt kan deze versnelling van pas komen. Maar tegelijkertijd is het niet echt in de geest van het gravelrijden om op een recht stuk asfalt als een gek naar beneden te rijden. Kortom: misschien was die 10-44 voor ons nog geschikter geweest, vooral omdat de stappen bij de lichtste versnellingen net iets kleiner zijn (5 in plaats van 6 tandjes verschil).

Speciale body

Maar hoe zit dat nu technisch in elkaar, zo’n 13-speed cassette en een tandwiel met maar 9 tandjes? Omdat de diameter van een tandwiel met 9 tandjes uiteraard kleiner is dan een standaard 11, fungeert het kleinste tandwiel in dit geval ook als sluitring van de cassette. Campagnolo heeft een speciale body ontwikkeld (N3W) waarop het blok met de 9 grootste tandwielen gemonteerd kan worden. De vier kleinste tandwielen, met dus de 9 sluitring, worden daar afzonderlijk op gemonteerd. Met een speciale adapter kan de body ook geschikt gemaakt worden voor standaard 10, 11 of 12-speed cassettes.

Derailleur

De ketting is door de 13-speed cassette uiteraard weer wat smaller geworden. En ook de derailleur moest worden aangepast om het enorme verschil in de cassette te kunnen overbruggen. Er bestaat slechts één versie van de Ekar-derailleur, dus geen twijfels over lange of korte kooi. Bovendien mag de derailleur de ketting geen millimeter ruimte te veel geven, want door het gebrek aan voorderailleur of kettinggeleider vooraan, zou die er onder al het gravelgeweld gemakkelijker af kunnen lopen. Tijdens onze kilometers deed de derailleur dat foutloos.

De derailleur is compleet nieuw, zit kort op de cassette en heeft grotere wieltjes dan bij standaard weggroepen. Zwaarder schakelen ging heel vlot. Bij het lichter schakelen hadden we af en toe een misser. Volgens Campagnolo betekent dat dat de derailleur net niet juist staat afgesteld. Probleem met de 13-speed is uiteraard wel dat dat afstellen weer net een tikje meer geduld vraagt.

Hoe dan ook was dat geen reden om verrast te worden wanneer er na een bocht weer plotseling een beklimming opdook. Maar eerlijk: als met een elektronische groep verwende fietser was mechanisch schakelen weer even wennen. Toch valt de keuze voor mechanisch bij een groep die bedoeld is voor gravelritten te verantwoorden. Bij een lange bikepacking hoef je niet bang te zijn dat de batterij leeg zal raken. En waar elektronische problemen vaak het einde van de tocht betekenen, kun je mechanisch zelf altijd nog wat sleutelen.

Remgrepen

Voor het schakelen zelf heeft Campagnolo twee kleine aanpassingen aan de remgrepen gedaan. Uiteraard zijn er links geen shifters, want er is geen voorderailleur. Aan de andere kant werd de shifter om zwaarder te schakelen, bij Campagnolo altijd een klein hendeltje aan de binnenkant van de remgreep, verlengd met een soort lus. Hierdoor is het gemakkelijker om ook onderin de beugel te schakelen. Handig bij sturen waarbij de beugel aan de onderkant naar buiten uitsteekt, zoals bij onze testfiets. In tegenstelling tot bij de weggroepen, kun je slechts een tandje per beweging zwaarder schakelen. Zo voorkom je een uitschieter wanneer je over hobbelige paden rijdt. Lichter schakelen kan nog wel per drie tanden.

Verder zien de remgrepen eruit zoals bij andere Campagnolo-groepen. En dat is fijn, want in tegenstelling tot bij andere merken, heb je bij Campagnolo door de hoogte van de grepen het idee dat het onmogelijk is om er vanaf te schieten bij een onverwachte hobbel.

Remmen zelf voelt ook zeer direct en scherp, zoals je dat eist van een groep die gericht is op offroad-gebruik. Nochtans werden ook aan de schijfremmen nauwelijks aanpassingen gedaan tegenover de weggroepen van Campagnolo. Het Italiaanse bedrijf zelf spreekt enkel van een speciale mineraalolie die gebruikt wordt voor het hydraulische remsysteem. Die olie wordt sinds 2021 echter ook voor alle andere weggroepen gebruikt.

Crank

Waar wel veel speciale aandacht naartoe gegaan is, is de crank. Het Ultra Torque-bracketsysteem kennen we van de weggroepen van Campagnolo, maar is voor Ekar afgedicht met een speciale coating om vuil buiten te houden. Logisch bij een groep die gericht is op offroadgebruik. Hierdoor moet alles langer meegaan. De crankarmen zijn van carbon, wat mee het lage gewicht van de Ekar-groep verklaart.

Over de duurzaamheid van de crank kunnen we op basis van die paar ritten niet veel zeggen. Wel konden we tijdens het schoonmaken inderdaad vaststellen dat alles goed afgedicht is en dat de trappers nog vlot ronddraaiden. Dat de testfiets al een aantal maanden gebruikt wordt, zegt wat dat betreft ook iets.

Conclusie

De adviesprijs van de Ekar-groep is 1760,- euro. Dat is niet goedkoop voor een mechanische groepset. De echte Campagnolo-fans kunnen echter meer dan tevreden zijn met deze eerste offroad-groepset van Italiaanse makelij sinds de jaren 90. Het schakelen ging bij onze test, op een enkele misser na, enorm vlot en direct. De 13-speed cassette geeft je als gravelrijder alle opties die je wilt, ook wanneer je je gravelfiets eens een dag alleen op asfalt wilt laten rijden. Koersen zouden we er niet mee rijden, maar dat is ook niet het idee van een gravelgroep. De remgrepen en het remmen zelf verrasten ons in positieve zin. Je zit vast met je handen op het stuur en de hydraulische schijfremmen reageren hoe en wanneer je dat wil.

Tegelijkertijd blijft Campagnolo een merk dat, zeker voor deze prijs, vooral de eigen fans zal bedienen. Een voordeel dat het Italiaanse traditiebedrijf heeft tegenover de Shimano’s en SRAM’s van deze wereld: levertijden. Omdat het grootste deel van de productie van Campagnolo nog in Europa plaatsvindt, is het bedrijf in staat om zo goed als alle onderdelen of wisselstukken binnen de 2 maanden te leveren. Er zijn ook bij Campagnolo wachttijden, maar die zijn niet zo lang als bij de Amerikaanse of Japanse concurrentie. Op de huidige overspannen fietsenmarkt zijn ook dat argumenten die nieuwe Campagnolo-rijders over de streep kunnen trekken.

Verantwoording:
De fiets met Campagnolo Ekar is aan een Wielerflits-redacteur ter beschikking gesteld door Jaegher. Nadien werd de fiets teruggegeven. Er is geen bedrag betaald voor plaatsing van deze review.

RIDE Magazine
3 Reacties
16 augustus 2021 20:45
Interessante ontwikkeling.
17 augustus 2021 15:17
Ik rijd nu een halfjaar met de Ekar-groep op mijn gravelbike en ben er zeer tevreden over. In tegenstelling tot bij een MTB-cassette, zijn er kleine stapjes in de zwaardere verzetten, waardoor ik altijd wel het juiste verzet vind op het vlakke.
24 augustus 2021 11:23
Schrap dat van die levertijden maar (in België toch).

- Levertijd voor mijn EKAR groep was 2.5 maand
- Ik kan mijn EKAR groep echter niet installeren, aangezien na 2.5 maand de N3W body voor mijn DT-Swiss wielen er nog niet is. Levertijd: onbekend.

Tenzij je dus van plan bent om Shamals te kopen (als je die kunt krijgen), of EKAR op je nieuwe gravelfiets zit, maak je dus niet zo veel winst.

Om te reageren moet je ingelogd zijn.