Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Professor aerodynamica: “Schat dat Pogacar tien à twintig seconden won door koerswagen”
Tadej Pogacar soleerde zondag op fenomenale wijze naar de zege in de Amstel Gold Race, maar de Sloveen kreeg daarbij wel een beetje hulp van de wagen van koersdirecteur Leo van Vliet. Deze reed op sommige momenten dermate dicht voor of achter hem, dat hij kon profiteren van de verminderde luchtweerstand. Maar hoe groot was het voordeel precies? Bert Blocken, professor aerodynamica aan de KU Leuven, zocht het uit voor Knack.
Blocken bestudeerde de beelden van de finale van de Amstel Gold Race en rekende met behulp van zijn tabellen uit welke winst Pogacar in deze fase behaalde dankzij de koerswagen. “In de finale heeft hij minstens een kleine twee minuten dicht achter de wagen van de koersdirectie en een motor kunnen rijden, een afstand die varieerde tussen tien à veertig meter”, zegt Blocken. “Dat heeft hem mínstens tien seconden voordeel opgeleverd. De meest voorzichtige inschatting, want Pogacar was niet altijd in beeld. Ik schat dus in totaal ergens tussen de tien à twintig seconden tijdswinst.’
“En dan moet je nog die voorlaatste passage aan finish erbij rekenen, waar de auto van koersdirecteur Leo van Vliet amper een tiental meter achter Pogacar reed. Dat levert een voordeel op omdat de wagen deels de onderdruk achter de renner wegneemt. In dat geval geldt ook: hoe kleiner de afstand tussen de fietser en de auto, hoe groter het ‘volgwageneffect’. Hierdoor kon Pogacar ook enkele seconden rapper fietsen.”
“Overduidelijk koersvervalsing”
Blocken benadrukt dat Pogacar geen blaam treft. “Ik zou als renner ook profiteren van het zog van de wagen”, klinkt het. Bovendien had de UAE Emirates-kopman ook gewonnen zonder het draftingvoordeel, oordeelt hij.
Maar dat neemt niet weg dat Blocken verontwaardigd is over de actie van Leo van Vliet. “Dit was overduidelijk koersvervalsing. Een pure schande op het hoogste WorldTourniveau. Zelfs in een kermiskoers zou ik er schande over spreken.”
Van Vliet: “Er is niets aan de hand”
Van Vliet zei zelf eerder, in een reactie bij In het Wiel, dat hij zich niet voor kan stellen dat Pogacar heeft kunnen profiteren van de slipstream van de koerswagen. “Wij rijden er wel voor, maar daar heeft hij toch helemaal niets aan? Dan moet je het uitproberen. Ik heb zelf ook gefietst, ik kan het me niet voorstellen. Wat voor baat heb ik om dat te doen? Wij rijden er ver genoeg voor. Er is niets aan de hand”, aldus de koersdirecteur.
Volgens Blocken moet Van Vliet echter weldegelijk hebben geweten dat Pogacar profijt had van de auto. “Iedereen met een minimum aan ervaring in het wielrennen weet hoe belangrijk drafting is, achter een renner en in een peloton, of achter een motor of een auto. Al in 1899 werden er ‘drafting races’ achter treinen gehouden om snelheidsrecords te breken. 124 jaar later beweert Van Vliet dan zo’n onzin. Volstrekt ongepast, zowel zijn woorden als daden in de koers. De UCI mag dit niet onbestraft laten.”
In de RIDE Magazine Zomergids 2025 (€12,50) lees je een uitgebreid interview met wereldkampioen Tadej Pogačar. De Sloveen kwam spontaan naar de Alpecin Barbershop voor een knipbeurt en dat draaide uit op een interessant interview. Pogačar praat over het pakken van KOM's en het nastreven van nieuwe doelen. Bestel jouw exemplaar van het zomernummer 2025 van RIDE Magazine hier!!
Volgens mij is Leo van Vliet 67. Tijd om ruimte te maken voor een nieuwe generatie.
En dan nog:
2019: Ik ben er vast van overtuigd dat er wel 'iets' gedaan is vanuit de koersleiding wat icm Flip&Fugls getreuzel tot MvdP's onmogelijke winst leiden kon. Nee geen bewijs maar wel genoeg hersens. Neem hem ook niets kwalijk daar eigenlijk: een gouden kans op een hoofdrol in andere tijden sport!
2021: Sowieso al dat schandalige parcours, rundom die Bemelerberg + iene miene mutte, gewoon Woutjuh! niet k*tten.
2022: eikelen met prematuur de verkeerde winnaar blij maken
2023: Openlijk leuren met hoe ze Annemiek op de erelijst gaan krijgen en wat ze ervoor gaan doen
Ik vind van Vliet best een geinige gast maar hij heeft een broeierige zweem van handjeklap over zich heen hangen.
Zou wel lachen zijn.
Laat hem volgend jaar dan maar een kermiskoers organiseren, dan kan hij de hele wedstrijd een paar meter voor de koploper rijden.
Van Vliet in beeld en dus blij en wij een eerlijke Gold race.
Complete koersvervalsing natuurlijk en die Van Vliet moeten ze zo snel mogelijk daar weg halen, maar dit is ook weer doorgeslagen onzin.
Achter de auto rijden is natuurlijk iets anders. Waarschijnlijk is het rekenen van: je hebt zoveel % minder luchtweerstand. Dus met dezelfde wattages kan je zoveel sneller rijden en win je zoveel seconden op een km.
Maar je volgt gewoon de snelheid van de auto natuurlijk, en als die gewoon even snel rijdt, dan win je gewoon geen tijd.
Je kan jezelf natuurlijk wel wat sparen en net iets frisser het volgende stuk in de wind rijden.
Maar je kan echt niet berekenen hoeveel sneller Pogi rijdt wanneer hij 1min X watt minder heeft geduwd...
Maar los of hij nu 5, 10 of 20sec voordeel heeft gehad. Het feit dat hij daarvoor reed met de auto is gewoon verkeerd en dat Van Vliet dit zelf niet besef is gewoon belachelijk
……….
Goed dat je zoveel vertrouwen in de academische wereld hebt, maar Bert Blocken heeft wel wat missers op zijn naam de afgelopen paar jaar. In dit specifieke geval noemde hij aanvankelijk ook een bizar hoog aantal seconden per kilometer.
door mijn tijd aan de KU Leuven kan ik je toch verzekeren dat je niet elke hoogleraar serieus hoeft te nemen...
EDIT:
Laat me wel benadrukken dat ik zeker niet bedoel dat we als lamme schapen de oh zo almachtige hoogleraren moeten volgen. Sapere Aude!
Uiteraard had ik mijn stelling dat het onzin is wat genuanceerder kunnen brengen (wat Massimo bijvoorbeeld doet), maar waar het mij meer omgaat is dat dit soort wetenschappers zo ontzettend aandachtsgeil zijn dat ze overal maar willen scoren met straffe niet onderbouwde uitspraken en daardoor de wetenschap juist in diskrediet brengen.
Op een afstand van 300 meter kan een wagen natuurlijk een heel pak verder uitlopen op een renner dan 38 meter. Als 'ie dat wil, tenminste. Verder ben ik er niet van overtuigd dat een wagen (mét extra Amstel-windvanger op het dak) bij die afstand een verwaarloosbaar aanzuigeffect veroorzaakt. In zo'n finale telt elke seconde.
"De situatie verandert op 8,3 km van de meet waar de auto opzichtig snelheid mindert in een smal bochtig deel. Pogacar loopt hier in."
Het begint al op 8,4 km van de meet. Leuk detail: in die holle weg (heerlijk om een windtunnel-effect te creëren) liggen er wat blaadjes op de weg die een goede indicatie geven van over welke afstand de wagen 'wind' veroorzaakt en ze zijn nog in beweging wanneer Pogacar passeert. Zeker en vast dus geen "verwaarloosbaar" effect daar. Ondanks dat het daar maar traagjes ging, lichtjes bergop.
"Op 8,1 km van de meet gaat Pogacar de bocht uit en begint de fase van écht voordeel."
Die conclusie is wat mij betreft dus aantoonbaar fout - de fase van echt voordeel was al veel langer bezig. En vol in beeld. Door te zeggen dat hij pas echt voordeel haalde op het stuk waarin het niet in beeld was zaai je onnodig twijfel. Trouwens, wanneer het terug in beeld komt zit er weer (zoals zo vaak) een motor te kort voor Pogacar, met Van Vliet daar dan weer kort voor. Zo'n dubbele derny zal misschien ook wel wat extra effect hebben.
" En Healy verloor 2 seconden in dat stuk."
Dat absolute handgeklokte verschil voegt weinig of niets toe aan de discussie - het gaat hem enkel om hoelang Pogacar kon genieten van een aerodynamisch voordeel dat Healy niet had. Dat weten we niet exact, maar toch wel beter dan hoe jij het voorstelt.
De handgeklokte tijden voegen niets toe qua voordeel, maar je kan het wel gebruiken binnen een logische redenatie. Pogacar loopt 2 seconden uit, de professor zegt dat zijn voordeel tot wel 20 seconden kan zijn geweest. We spreken dus over maximaal 18 seconden in het nadeel van Healy. Aangezien het verschil bij aanvang incident 24 seconden bedroeg is het verhaal van de professor dat Healy misschien wel tot op 6 seconden van Pogacar genaderd zou zijn (binnen dat stuk van iets meer dan 2 kilometer). Nu laten we ons gezonde verstand werken. Is het aannemelijk dat Pogacar zo langzaam zou rijden (terwijl dat daar voor en daarna niet het geval was)? Of reken andersom: is het aannemelijk dat Healy in iets meer dan 2 km (ongeveer 3 minuten) 20 seconden kan pakken op Pogacar, wat neerkomt op circa 10% tijdsverschil, dus meer dan 10% vermogenverschil? Nee dat kan Healy helemaal niet. Logica van mij botst met de logica van de professor.
Dit verhaal bewijst vooral dat een professor geen 'vluggertjes' moet maken. Hij stelt immers zelf het volgende "Uit die studie blijkt dat wanneer een renner in een rechte lijn achter een auto rijdt, de luchtweerstand opmerkelijk daalt. Bedraagt de afstand tien meter, dan daalt de luchtweerstand met twintig procent. Is de afstand veertig meter, dan daalt hij met nog altijd zeven procent. Het tijdsvoordeel dat die renner daaruit haalt, kan zo tot enkele seconden per kilometer oplopen." Er was geen sprake van een rechte lijn (ideale omstandigheden) en de afstand was te kort om überhaupt 20 seconden te kunnen bedragen. Ik ben er van overtuigd dat de professor bij betere bestudering tot een kleiner verschil zou komen.
Als jij dus had gemeten dat hij op 24s van Pogacar reed, zou het dus kunnen dat hij anders tot op 6 à 16s van Pogacar zou zijn gekomen.
Wat ook een optie zou kunnen zijn, is dat de auto van Van Vliet quasi hetzelfde tempo aanhield als Pogacar, en Pogacar op dat moment dus geen voordeel haalde in tijd, maar wel in watts. Watts die hij kon sparen achter de wagen en later kon gebruiken om zijn voordeel uit te diepen tot aan de finish.
Er wordt dus geen olifant van een mug gemaakt, maar jij begrijpt de materie gewoon niet.
Ja er was voordeel, ja Van Vliet had meer afstand moeten nemen, ja het is een smet vanwege de beeldvorming. Maar deze professor doet de discussie geen goed door 20 seconden maximaal te roeptoeteren (11% voordeel in tijd) omdat dit een sterke overdrijving is die menig volger voor de rest van zijn leven voor waar aanneemt.
Jij mag het me zeggen, wat jij denkt dat het meest voor de hand liggende antwoord is.
In het artikel waarnaar je verwees staat: "It is shown that drafting in-line behind a car at a distance of 10 and 40 m leads to substantial drag reductions of about 20 and 7%, respectively."
Verder ook nog: "The study only focused on one cyclist geometry and one position on the bicycle. The numbers of drag reduction, velocity change and time gains and losses provided should therefore be considered primarily as indicative."
Je gelijk proberen te halen door te focussen op (enkel de bovengrens) 20s = 11% tijdwinst > 7% luchtweerstand vind ik dus vreemd.
(De wagen reed niet exact 40m voor Pogacar uit; het reclamepaneel op het dak van de wagen zou in rekening gebracht moeten worden; de positie van Pogacar is niet gelijk aan die in de studie; etc)
Uit het interview op Sporza (volledig video-interview onderaan hier: https://sporza.be/nl/2023/04/18/professor-berekende-auto-voordeel-in-amstel-leverde-pogacar-10-a-20-seconden-op~1681807176912/ ) blijkt dat de beste man een keer of acht de beelden heeft afgespeeld en dan zo goed als mogelijk zijn inzichten op dit specifieke geval heeft toegepast. Of daar ook nieuwe berekeningen aan te pas gekomen zijn weet ik niet, maar zijn begrip van deze materie overstijgt sowieso die van ons zoals Pogacar's koersbenen die van ons belachelijk maken.
Ik kijk in elk geval uit naar de aanbevelingen/oplossingen die hij samen met Michael Rogers van de betrokken UCI-commissie aan het uitdenken is om deze frequent (vaak minder flagrante) voorkomende vorm van koersvervalsing zoveel mogelijk te vermijden.
Je eindconclusie Limal, dat er een halt moet worden toegeroepen aan dit type koersvervalsing, deel ik volledig.
- Omdat je renners werkelijk elke wedstrijd omwegen ziet maken om toch maar in het zog van een (soms verre) motor of wagen te rijden
- Omdat Pogacar alleen al in de twee keer dat de wagen echt vlak voor hem rijdt een dik handvol seconden kan pakken
- En omdat duidelijk zichtbaar was aan meewaaiende bladeren dat hij ook bij de laagste snelheid in 'meegezogen wind' reed.
Bijkomende reden (die niet tot de aerodynamica hoort) : zo'n wagen dient ook als psychologisch mikpunt voor een renner, zeker wanneer stilvallen dreigt aan het einde van een lastige solo.
Jou cijfermatige benadering, steunende op een appels-en-peren vergelijking (tweede quote hierboven) met resultaten uit een artikel van dezelfde man die je in twijfel trekt, heeft mij niet overtuigd. Ik geef met overmacht het voordeel van de twijfel aan de expert.
@Klein Verzet, moest je dit lezen en effectief een wiskundig wonder zijn, kom er maar in met die mathematisch verantwoorde en liefst genuanceerde inzichten :-)
Van een mug een olifant omdat nu eenmaal op social media en hier men ongestraft los kan gaan zonder van moeder op je falie te krijgen.
Verder hoort die auto daar natuurlijk niet.
En wie de koers heeft gevolgd moet wel doorgehad hebben dat er soms helemaal niets klopte van de tijdwaarneming.
Weten we nog dat Bernard Hinault, ongenaakbaar in de Giro d’Italia van 1982, in de tijdrit met ploegleider Cyrille Guimard continu op zijn achterwiel, met beide portieren haaks open. Zogenaamd om de opdringerige tifosi uit de buurt van Hinault te houden!
Hoeveel seconden voordeel zou dat hebben opgeleverd, in 2 tijdritten van 37 (2e Tommy Prim) en 42,5 km (2e Francesco Moser)? 1982, is verjaard, uitslag handhaven :)
2022: Verkeerde winnaar uitgeroepen vlak na de finish
2023: Dit
Gaat lekker met die koers zo.
Had hij voordeel? Uiteraard, maar dit gaan uitdrukken in seconden is toch volkomen onzin.
Hij maakt een worst case scenario schatting, en een best case scenario schatting. Gebaseerd op zijn ervaring en de videobeelden.
Tijdens de aankomende rondes gaan we hier dus veel onrecht aanvechten , mtb stayeren etc, wordt genieten met die mannekes van Sporza, die zegen altijd bij een niet Belg "hij moet gestraft worden" en bij Belgen "cameraman nu ff wegdraaien nondeju"
(why so serious)
Hoef je geen professor voor te zijn als jezelf veelmhebt gekoerst.
Bovendien, waarom liep nadat de auto weer weg was het verschil ook weer op tot dik 40 seconden? Omdat Pogacar er zover doorheen zat dat hij anders de koers verloren had? Wat een idiotie. Pogacar had het zwaar maar de rest ook en hij kon altijd nog de afstand voldoende controleren. Healy leek even kort dichterbij te komen en na de auto werd het ook toen weer groter omdat ook hij op was. Allemaal nonsens en gedoe om alleen een lompe koersdirecteur waar de winnaar op wordt aangekeken.
Als je hem laat zitten wordt het een jaar lang grappen, steken en spotten wat voor idioots er ditmaal uit de hoed getoverd wordt en misschien zelfs nog een nieuwe imbeciele actie die niet eens voorzien was. Al helemaal na zijn gepikeerde ‘waar lullen jullie over?!?’ achteraf: een kans op katholieke vergeving heeft hij daar kundig door zijn eigen neus geboord.
Maar zoals eerder al regens gevraagd: wie heeft er mandaat om die man ter verantwoording te roepen? Of is hier sprake van een godsconstructie?
De organisatie is gewoon een commercieel bedrijf waar een bierbrouwer destijds geld in heeft geïnvesteerd. Niemand kan Leo eruit knikkeren behalve de sponsor kan mogelijk er een punt van maken en de gemeente Valkenburg is stakeholder die eea kan tegenwerken maar ze zouden wel gek zijn, het is pure Limbabwe promotie.