Voormalig wielrenner Piet van Katwijk is maandagavond – drie dagen voor zijn 75ste verjaardag – overleden. De Brabantse sprinter maakte acht jaar deel uit van het profpeloton, reed vijf jaar voor de fameuze TI-Raleigh-ploeg en boekte meerdere prestigieuze overwinningen. Van Katwijk was al enige tijd ernstig ziek, maar bleef altijd heel optimistisch in zijn genezingsproces.

Trots, zo herinner ik me Piet van Katwijk vooral. Trots dat hij profwielrenner is geweest. Trots op zijn eigen loopbaan met 33 zeges bij de profs en 54 overwinningen bij de amateurs. Trots dat hij bij grote ploegen als Frisol en T.I. Raleigh heeft kunnen rijden. En trots dat hij jarenlang grote kampioenen als Joop Zoetemelk, Hennie Kuiper, Gerrie Knetemann, Jan Raas en Johan van der Velde aan grote successen heeft kunnen helpen.

De liefde voor de wielersport was tot aan zijn dood ongekend groot. Overal waar je hem tegen kwam sprak hij vol passie over het wielrennen. De mooiste verhalen over zijn eigen loopbaan, want een geboren verteller was hij zeker. Maar ook van het hedendaagse wielrennen was hij altijd goed op de hoogte. Bij de bijeenkomsten van oud-renners, zoals die van de Club48 en de vriendenclub van Tacx, was hij de laatste jaren steevast van de partij. Dat waren hoogtijdagen voor hem. Oude herinneringen aan die mooie tijd ophalen, je zag zijn ogen glinsteren wanneer hij over de gouden periode van het Nederlandse wielrennen sprak.

Piet van Katwijk met rood colbert tijdens presentatie Raleigh-boek – foto: Raymond Kerckhoffs

Zelf cijferde hij zich vaak weg voor de kopmannen, omdat hij wist dat mannen als Raas, Zoetemelk, Kuiper en Knetemann meer kwaliteiten in huis hadden. Daarbij kon hij met iedereen goed overweg en was hij een persoon die jonge renners onder zijn hoede nam.

Zelf was Van Katwijk echter ook een renner die een koers kon afmaken. Zo bouwde hij een mooi palmares op. Hij won ritten in de rondes- van Zwitserland, België, Luxemburg en Nederland. Hij behaalde verder ereplaatsen in de grote voorjaarsklassiekers Gent-Wevelgem (3e in 1977 en 1980), Ronde van Vlaanderen (5e) en Parijs-Roubaix (5e). Uitslagen die bevestigen dat hij niet zo maar een renner was.

Piet van Katwijk kwam uit een echte wielerfamilie, al waren zijn ouders aanvankelijk niet blij dat Piet en zijn twee broers gingen fietsen. Ook de broers Jan en Fons wisten een contract als profwielrenner af te dwingen. In hun geboortedorp Oploo werd op 16 oktober 2016 een wielermonument onthuld voor de drie broers en de ruim twintig renners die het dorp heeft voortgebracht. Zijn broer Jan zei na het overlijden van Piet tegen De Gelderlander: “Onze Piet was een karaktermens op de fiets. Hij kon zo diep gaan, dat konden Fons en ik niet. Pietje kwam kotsend over de meet. Hij was geen pure sprinter zoals ik. Hij klampte aan en gaf niet af.”

foto: Cor Vos

Twee jaar geleden hebben we Piet van Katwijk nog geïnterviewd voor de rubriek Terugblik in RIDE Magazine. We blikten terug op de WK’s van 1977, 1978 en 1979 waar hij een belangrijke rol in de Nederlandse ploeg had.

Nederland startte in 1978 in Duitsland met Gerrie Knetemann, Jan Raas en Joop Zoetemelk als kopmannen. Van Katwijk: “Een echt strijdplan was er niet. Wij kregen de opdracht om de kopmannen zo lang mogelijk bij te staan. Meer werd er niet gezegd. Wie er bij welke kopman zou blijven, wees zich vanzelf uit. Piet Libregts was die jaren de bondscoach. Een coach met een menselijke aanpak. Maar de Raleigh-renners zochten toch zelf uit bij wie ze bleven.”

Nadat de wedstrijd ontplofte na zo’n 150 kilometer draaide Van Katwijk richting het hotel. “Ik kwam op mijn hotelkamer en viel in slaap. Ik werd nog net op tijd wakker voor de finale. Toen Knetemann met Moser weg was, gaf ik hem een grote kans. In een sprint van een kleine groep of met z’n tweeën was de Kneet altijd heel slim en snel. Dan moest je hem niet onderschatten. Op het moment dat hij won, heb ik wel even gejuicht. Ja, dat betekende dat wij een premie kregen. In onze tijd waren de salarissen minimaal. Met de premies van de kopmannen en het startgeld in de criteriums verdienden wij onze boterham.”

Piet van Katwijk, Jacques Hanegraaf en Adrie van der Poel tijdens de Eroica Limburg – foto: Raymond Kerckhoffs

In 1979 in Valkenburg was Jan Raas dé grote favoriet voor het WK. “Hij had voor de buitenwereld de wedstrijd al gewonnen voordat er één meter was gefietst. Daags voor de wedstrijd wilde ik nog twee uurtjes fietsen. Jan gaf aan dat hij graag mee wilde gaan. We sliepen in een hotel in Mechelen en gingen richting het Vijlnerbos. Daar doken we met een vrij hoge snelheid met de handen op het stuur de afdaling in.”

“Op een zeker moment haakten we met de sturen in elkaar. We probeerden daaruit te komen en maakten een enorme zwieper. Jan naar links, ik naar rechts. Dat we overeind zijn gebleven is een wonder. Raas begint vervolgens te godverren en te schelden. Ik kende Raas natuurlijk. Dat was om zijn eigen emoties kwijt te kunnen. De druk op hem voor dat WK was ongekend groot en daar had het weinig gescheeld of hij had niet eens aan de start gestaan. Hoe Raas later als super favoriet wereldkampioen werd, was heel groots.”

In de afgelopen maanden was Piet van Katwijk nog bij diverse wielerbijeenkomsten zoals de presentatie van het boek ‘Het slotakkoord van Raleigh’ en het wielergala Wielrenner van het Jaar in Utrecht. Optimistisch vertelde hij hoe goed de chemokuren bij hem aansloegen en dat hij vol vertrouwen de toekomst in keek. Helaas heeft hij ondanks zijn wilskracht en doorzettingsvermogen deze strijd niet kunnen winnen.

Raymond Kerckhoffs