Oud-renster Jeanson: “Waarom worden dopinggebruik en misbruik anders behandeld?”
foto: Cor Vos
zaterdag 3 april 2021 om 19:25

Oud-renster Jeanson: “Waarom worden dopinggebruik en misbruik anders behandeld?”

Voormalig profrenster Geneviève Jeanson heeft een open brief geschreven aan de UCI, waarin zij haar zorgen uit over de wijze waarop de bond omgaat met misbruik. “Voor de UCI is misbruik ‘niet al te erg’, terwijl prestatiebevorderende middelen ‘absoluut onacceptabel’ zijn.”

Jeanson maakte begin jaren 2000 deel uit van het profpeloton, nadat ze in 1999 zowel in de tijdrit als in de wegwedstrijd wereldkampioene bij de junioren werd. Aan de loopbaan van de Canadese kwam in 2005 een einde, nadat ze positief testte op epo. Ze gaf toe dat ze epo had genomen om haar uithoudingsvermogen te verbeteren, waarna ze door de Canadese bond voor tien jaar werd uitgesloten. Haar coach André Aubut werd wegens dopingpraktijken levenslang geschorst.

In een interview met Cyclingnews in 2015 noemde Jeanson de samenwerking met Aubut al eens een ongezonde coach-atleetrelatie, die begon toen ze 13 jaar oud was. Ze beschuldigde hem van verbaal en fysiek misbruik als tiener en als volwassene. Aubut reageerde niet op het verzoek van de nieuwssite om te reageren op de aantijgingen. In 2007 ontkende hij in het nieuwsmagazine Enquete al eens dat hij Jeanson ertoe had aangezet om doping te gebruiken.

‘Zaak-Van Gansen met interesse en bezorgdheid gevolgd’
In haar open brief, die is gepubliceerd door Cyclingnews, schrijft Jeanson: “Als overlevende van uitgebreid, langdurig misbruik door mijn coach heb ik het recente nieuws en de daaropvolgende uitspraak met betrekking tot Patrick Van Gansen (en anderen) met grote interesse en bezorgdheid gevolgd. Ik ervaar het als mijn plicht om mijn verhaal te delen, ten behoeve van de gezondheid en veiligheid van toekomstige generaties.”

Jeanson won in 2000 de Waalse Pijl – foto: Cor Vos

“Zoals u zich wel herinnert, stopte ik in 2006 met profwielrennen na een positieve epotest. In mijn geval waren de ‘omerta’ rond het misbruik van mijn coach en het epogebruik onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het misbruik begon toen ik nog maar 15 jaar was. Eerst licht, maar naarmate de jaren verstreken werd het steeds erger. Ik werd uitgescholden, beledigd, gemanipuleerd, beschaamd, geslagen, fysiek en mentaal misbruikt”, gaat ze verder.

Waarom ze niets zei? “Vanwege de constante dreiging dat hij mij en zichzelf van het leven zou beroven als ik uit de slof zou schieten, dat was zijn favoriete dreigement. Omdat ik bang was. Omdat ik me schaamde. Omdat mij werd verteld dat het allemaal mijn schuld was. Omdat hij iedereen zou vertellen dat ik epo gebruikte. Omdat ik het fietsen niet wilde loslaten. Omdat ik geen steun had. Omdat ik dacht dat ik de enige was die dit soort misbruik meemaakte.”

‘Voor de UCI is misbruik niet al te erg’
Volgens Jeanson is het niet uniek dat geheimhouding van dopinggebruik en misbruik met elkaar zijn verweven. “Mijn grootste zorg is hoe die twee zaken zo verschillend worden behandeld door de UCI. Wat in het geval van Van Gansen vooral verontrustend is, is dat de ethische commissie, die de klachten behandelde, naar behoren leek te functioneren, maar vervolgens volledig werd tegengesproken en terzijde werd geschoven door de disciplinaire commissie.”

Na het junioren-WK tijdrijden in 1999 – foto: Cor Vos

“Een schorsing van 22 maanden voor het seksueel lastigvallen en uitschelden van talloze atleten tegenover een vierjarige schorsing voor een positieve dopingtest? Met andere woorden, voor de UCI is misbruik ‘niet al te erg’, terwijl prestatiebevorderende middelen ‘absoluut onacceptabel’ zijn. De boodschap die daarvan uitgaat naar zowel de daders (van èn dopinggebruik èn misbruik) als de slachtoffers is buitengewoon onevenredig en volkomen onaanvaardbaar.”

Ook wijst ze op de relevantie van de recidiverisico’s bij seksuele en agressieve misbruikers. “In dat licht is het ronduit onverantwoord om een ploegleider weer in dezelfde context aan het werk te laten. Sporters ondergaan misbruik niet omdat ze bang zijn, we ondergaan het omdat we bang zijn voor de gevolgen om erover te spreken. Het misbruik van mijn coach heeft me beschadigd. In 2008 zocht ik professionele hulp en tot 2019 zat ik in therapie.”

Onafhankelijk bureau
Jeanson, die haar leven inmiddels weer op de rails heeft, vindt dat er een onafhankelijk bureau moet komen, dat zich buigt over alle zaken die aan misbruik zijn gerelateerd. “Een plaats waar renners niet bang hoeven te zijn dat ze worden gestraft als ze zich uitspreken. Bonden weten niet exact waar een harde, positieve training eindigt en waar misbruik begint. We moeten niet wachten tot ernstig misbruik, het moet makkelijk zijn om privé en discreet aan de bel te kunnen trekken.”

Jeanson werd in 1999 ook wereldkampioene in de wegrace – foto: Cor Vos

“We moeten een omgeving creëren waar rensters na hun pensioen willen doorgaan in de sport, waar ze zich gesteund en gehoord voelen. Wielrennen moet een sport worden waar vrouwen net zo kunnen groeien als mannen. Het kostte me zeven jaar om weer een fiets aan te raken, nadat ik geschorst en gestopt was. Ik zal nooit weten wat er van mijn leven zou zijn geworden als ik een bloeiende en gezonde carrière had gehad. Daar ben ik nog steeds verbitterd over.”

“Kun je je voorstellen dat het een positieve epotest en een tienjarige schorsing kostte om mijn leven te redden? Door die schorsing kon ik ontsnappen uit de greep van mijn misbruiker. Laat dat andere rensters niet gebeuren”, sloot ze af.

RIDE Magazine
20 Reacties
Sorteer op:
3 april 2021 13:05
Kudo's voor haar en terecht een schande dat dit nog steeds niet goed geregeld is.

Hoe moeilijk kan het zijn om een onafhankelijke vertrouwens desk in te richten, waar je desgewenst anoniem en gegarandeerd zonder risico op vergelding je verhaal kwijt kan? Waarna deze verhalen goed kunnen worden onderzocht...
3 april 2021 13:11
Moeilijker dan bij epo en verboden middelen, is de bewijslast in zo'n zaken. Maar als het misbruik bewezen is, mag/moet de sanctiemaat zeker hoger. Vraag is wel of een mannenbastion als de UCI daar het geschikte orgaan voor is en of van daaruit veel initiatief verwacht mag worden.
    3 april 2021 13:28
    Ik denk dat je bij zaken als misbruik toch ook "gewoon" aangifte kan doen bij de politie.

    Het lijkt mij ook wenselijker dat justitie uiteindelijk uitspraak doet in zulke zaken omdat het meer omvat dan enkel sport.
    Zulke figuren dienen een gevangenisstraf te krijgen en niet enkel een schorsing voor een (on) bepaalde tijd enkel in een sport.

    Natuurlijk kan daarna de desbetreffende organisatie die figuren nog levenslang schorsen als ze schuldig worden bevonden.
    3 april 2021 13:31
    Eens dat bewijslast nodig voor een straf of veroordeling lastig blijft.

    Maar een aanspreekpunt waar je in vertrouwen en evt anoniem met je verhaal heen kan zit daar nog ver voor...

    Als je bedenkt dat harrassment niet gaat om de intentie van de dader, maar om de beleving van degene die zich harrassed voelt, dan gaat het die mensen enorm helpen als ze met hun verhaal ergens terecht kunnen.

    Zoiets moet een bond of een stel gezamenlijke bonden nu toch al lang hebben ingericht? Pffff dan voorkom je dergelijke intrieste verhalen of beperk je toch de duur ervan...
    3 april 2021 13:54
    @adz

    Maar wat heeft zo'n meldpunt voor nut als je er daarna niks mee doet?

    Harassment is sowieso een heel ruim interpreteerbaar begrip.
    Dus het is sowieso heel lastig om daar een oordeel over te vellen.
    Er zijn voortaan mensen die al gekwetst zijn om het minste of geringste.
    Je zult bij zo'n meldpunt dan ook zien dat het vooral die figuren zijn die constant melding maken.
    Het is een beetje zoals bij de dokter waar 10% van zijn patiënten de deur plat lopen voor elk wissewasje.
    3 april 2021 14:26
    @HH

    De verhalen moeten wel degelijk goed worden onderzocht, in eerste instantie zonder daar gelijk een zware status aan te hangen, maw (nog) niet strafrechterlijk. De bereikbaarheid moet laagdrempelig zijn en mensen moeten serieus genomen worden met hun verhaal.

    Nb Aangifte doen bij de politie is zeker niet laagdrempelig en als t dan ook nog eens wordt afgedaan als 'je zal wel aanleiding hebben gegeven oid' dan gaat dat natuurlijk helemaal niet werken...

    En als 10% wellicht onterecht vaker terugkomt, ga je het dan voor de overige 90% maar niet regelen? Tja...
    3 april 2021 15:44
    @adz

    Ik denk juist dat als je het laagdrempelig maakt dat het vaak niet serieus wordt genomen.
    Beter gewoon gelijk goed aanpakken, ik zie namelijk het verschil niet tussen seksueel misbruik in een sportklimaat of een ander klimaat.
    Stel dat het een leraar op een basisschool was, vind je dat dan ook een goed idee om maar een meldpunt te maken?
    Sowieso lijkt mij een partij die buiten het geheel staat zoals de politie een veel betere kandidaat om het te onderzoeken dan iemand die een functie heft binnen het wielrennen.
    3 april 2021 17:36
    Waar lees jij dat t hier gaat over SEKSUEEL misbruik?

    Het gaat over allerlei vormen van misbruik, waarbij de misbruikten niet durven te melden. Maak t laagdrempelig en in vertrouwen, maw anoniem, dan durven ze eerder...

    En waar lees jij dat t vanuit t wielrennen georganiseerd moet zijn? Nee onafhankelijk, is een must, om te voorkomen dat er vergelding in enige vorm plaatsvindt. Heb ik dat niet al in een van mijn eerste posts gemeld?

    #lezeniseenkunst
    4 april 2021 13:44
    Lezen is inderdaad een kunst, ga haar brief nog maar eens lezen.
3 april 2021 13:32
Heel pijnlijk om dit te lezen. Altijd weer moeilijk om te bevatten dat mensen anderen dit aan doen.

Hopelijk levert haar verhaal een bijdrage aan het voorkomen van dit soort dingen in de toekomst.
3 april 2021 14:07
Tuchtrecht versus strafrecht zal de verklaring zijn.
3 april 2021 16:23
Als 'overlevende'....
    3 april 2021 18:26
    Wat wil je zeggen Gilberto?
    3 april 2021 20:55
    Waarom vraag je naar de bekende weg?
3 april 2021 17:02
22 maanden is inderdaad belachelijk.. En in feite lijken ze het daarmee ook prima te vinden dat hij in de toekomst weer jonge rensters gaat begeleiden.. Ik mag toch hopen dat er niemand meer met hem in zee wil..
3 april 2021 19:04
Volgens mij sluit het een het andere niet uit. Het is allebei fout en ik snap de redenatie van de renster niet. De aanpak van doping staat de aanpak van misbruik niet in de weg volgens mij.
    3 april 2021 19:05
    Maar dat staat uiteraard los van dat het erg is wat er gebeurd is.
3 april 2021 19:30
Dapper dat ze zicht durft uit te spreken! Want helaas is het inderdaad nog veel te vaak zo dat terechte klachten worden weggewoven, en niet alleen binnen de wielersport. Ik hoorde laatst uit de eerste hand een gelijkaardig verhaal waarbij het al heel jong begint. Ook dit slachtoffer heeft zich ondanks talent uit haar sport teruggetrokken. Maar van een normale aanpak is geen sprake en de daders kunnen ongestoord doorwerken. Hier zou een overkoepelende, onafhankelijke organisatie uitkomst kunnen bieden, waarbij uiteraard wel voorkomen moet worden dat er een heksenjacht ontstaat en iedere aai over de bol al als misbruik wordt gezien. En laten we ook niet denken dat het alleen in de sport voorkomt, denk bijvoorbeeld aan wat er in de loop der jaren in de kerken heeft plaatsgevonden.
    3 april 2021 21:23
    Ha David, op hoofdlijnen eens he...

    Maar die aai over de bol kan wel degelijk als ongewenst worden beleefd. En als je dan meldt dat je dit niet wilt en de ander gaat er toch mee door, dan is ook dat een vorm van ongewenst aanraken...

    Nogmaals het is niet de intentie van de dader, maar de beleving van het slachtoffer, welke telt. Alleen als we er zo inzitten, helpen we de slachtoffers en precies daar gaat t nu structureel mis...
3 april 2021 22:04
Lijkt me meer op een relatie die jarenlang met hun (!) bedrog hebben moeten leven en daar serieuze frustraties aan overhouden...

Reacties zijn gesloten.