Daniel Felipe Martínez is de nieuwe eindwinnaar van de Ronde van het Baskenland. In de zware slotrit naar Arrate waarin van alles gebeurde, reed de Colombiaanse klimmer Remco Evenepoel uit de gele leiderstrui. Ion Izagirre legde beslag op het laatste dagsucces. In het sprintje van een kleine elitegroep bleef hij Aleksandr Vlasov voor.

Op de laatste dag koerste het peloton over slechts 135,7 kilometer van de stad Eibar naar de berg Arrate, voor een aankomst bergop. Met zeven zware beklimmingen, waarvan drie van de eerste categorie, en ruim 3600 meter hoogteverschil, eindigde de ronde met een koninginnenrit. Zonder de niet fitte Mikel Nieve (Caja Rural) en Andrea Vendrame (AG2R Citroën) werden de overgebleven renners, met Remco Evenepoel in het geel, rond twee uur op pad gestuurd voor deze loodzware slotetappe.

Vluchters rijden weg, terwijl Quick-Step controleert
Vanuit de start barstte meteen het gevecht om de vlucht van de dag los, maar het peloton liet de aanvallers niet zomaar wegrijden. De etappe was al bijna tien kilometer onderweg toen Davide Formolo, bergkoning Cristián Rodríguez, Tony Gallopin en Xabier Azparren aanvielen. Zij kregen even later versterking van Nelson Oliveira. Achter deze vijf koplopers gingen Lennard Kämna, Tsgabu Grmay, Romain Combaud, Hugo Houle, Ángel Madrazo, Kenny Elissonde en Igor Arrieta in de tegenaanval, terwijl het peloton de aanvallers minuten liet wegrijden.

foto: Cor Vos

In eerste instantie controleerde Quick-Step Alpha Vinyl, maar op de Endoia, de tweede klim, ging ook INEOS Grenadiers mee op kop rijden. Tijdens het zware tweeluik Endoia-Azurki, waar de percentages geregeld dik in de dubbele cijfers liepen, veranderde de kop van de koers. Formolo, Oliveira en Gallopin waren de sterksten en reden met elkaar door, terwijl Rodríguez, die op de eerste twee beklimmingen van de dag wel weer goede zaken had gedaan voor de bergtrui, en Azparren eraf moesten.

De achtervolgers die lange tijd tussen de kopgroep en het peloton in reden, kwamen nooit van voren en op de vierde klim van de dag, de Gorla, reden enkel Formolo, Oliveira en Gallopin nog vooruit. Hun voorsprong op de grote groep, waar INEOS nog altijd het tempo bepaalde, bedroeg op dat moment nog drie minuten, maar er lagen nog diverse zware beklimmingen op de route. Gallopin moest van voren lossen, waardoor Formolo en Oliveira samen de vijfde klim van de dag, de steile Krabelin, met een maximale stijging van 17%, omhoog reden.

Primož Roglič opent de debatten
Op de klim, op 41 kilometer van de finish, reed Formolo bij Oliveira weg. Ook in het peloton was er activiteit. Primož Roglič ging achter de ruggen van de renners van INEOS Grenadiers in de aanval en kreeg Enric Mas, Daniel Felipe Martínez en Aleksandr Vlasov met zich mee. Evenepoel was zijn ploegmaats kwijt en moest het vuile werk zelf opknappen. Op zijn eigen tempo kon hij echter terugkeren. Vervolgens demarreerde Mas en deze aanval bracht Evenepoel opnieuw in de problemen, waardoor de Belg weer moest achtervolgen.

foto: Cor Vos

In de afdaling van de Krabelin gebeurde veel. Mas, Martínez en vroege vluchter Oliveira waren bij een val betrokken en dat zorgde ervoor dat Jonas Vingegaard, Pello Bilbao, Ion Izagirre en Vlasov zich afscheidden van de rest. Zij slokten niet veel later Formolo op, die door alle bewegingen zijn voorsprong als sneeuw voor de zon had zien verdwijnen. De ontwikkelingen waren koren op de molen voor Bilbao, die virtueel de leiding nam in het klassement. Met nog de beklimmingen van de Urkaregi en de Usartza voor de wielen, was de strijd echter nog allesbehalve beslist.

Evenepoel en Martínez gaven zich niet zomaar gewonnen en liepen in de afdaling van de Urkaregi in op de vijf koplopers. Op het moment dat Evenepoel en co aansloten, reden Formolo, Martínez en Izagirre weg. De Belg kreeg het niet cadeau, maar verdedigde zijn gele trui met hand en tand. Op tien kilometer van de streep waren Evenepoel, Martínez, Bilbao, Izagirre, Vlasov, Vingegaard (de top zes van het algemeen klassement), Formolo en Soler van voren samen, met eerst nog een tussensprint en daarna de laatste klim, de Usartza met stijgingspercentages tot 13%.

Remco Evenepoel kraakt op slotklim
In Eibar haalde Evenepoel het knap in de tussensprint, voor Martínez en Bilbao. Daarmee liep de Belg een seconde uit op Martínez, die nu op drie seconden volgde. Formolo reed had al een hele poos in de aanval gereden, maar kon toch nog een keer wegrijden. Met nog 6,8 kilometer te gaan, begon de Italiaan met een kleine voorsprong aan de slotklim. Daarachter keken de favorieten naar elkaar. Formolo, die eerder dit seizoen al zoveel indruk maakte in Milaan-San Remo, vond nog wat energie en kon meer dan een halve minuut uitlopen.

Daarachter brachten verschillende tempowisselingen Evenepoel nog een keer in de problemen, en deze keer kraakte de kopman van Quick-Step Alpha Vinyl definitief. Formolo werd op drie kilometer van de streep bijgehaald door Vlasov, Martínez, Vingegaard en Soler. Izagirre was door een val achterop geraakt, maar deed er alles aan om terug te keren – wat lukte. Met zijn vijven kwamen ze boven op de klim van Usartza. Daarna was het nog 2,6 kilometer naar de streep. In de slotfase probeerde Soler nog weg te rijden, maar de klimmer kreeg geen ruimte.

Uiteindelijk beschikte Izagirre over het beste eindschot. Op de streep bleef hij Vlasov, Soler en Martínez, die zich verzekerde van de eindoverwinning voor.