Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Giro 2025: Herboren Van Aert wint gedenkwaardige gravelrit, Del Toro nieuwe leider en dreun voor Roglic
De negende etappe in de Giro d’Italia beloofde spektakel en stelde ook zeker niet teleur. Na een spectaculaire, incidentrijke en gedenkwaardige gravelrit kwam Wout van Aert als eerste over de streep. De herboren Belg rekende na een spannende finale af met Isaac Del Toro, die wel de roze trui overneemt. Er waren ook de nodige verliezers: zo kregen Juan Ayuso en met name Primoz Roglic een flinke dreun.
De eerste echte week van de Giro d’Italia kreeg zondag een spectaculaire climax. De renners kregen namelijk een gravelrit – noem het een mini-Strade Bianche – voorgeschoteld met vijf onverharde stroken. Met nog zeventig kilometer te gaan begon de gravelpret, want in een kort tijdsbestek kreeg het peloton sterrati van acht kilometer (Pieve a Salto), meer dan negen kilometer (Serravalle) en andermaal ruim negen kilometer (San Martino in Grania) voor de wielen geschoven.
Na de strook van San Martino in Grania was het meeste gravelgevaar geweken, maar met nog een onverharde strook van 800 meter aan duizelingwekkende stijgingspercentages, de beruchte Strade di Colle Pinzuto (met uitschieters ver boven de 10%) én de alombekende en loodzware slotkilometer richting het Piazza del Campo in het centrum van Siena, zat het venijn hem zeker nog in de staart. Kortom: de negende etappe beloofde spektakel op allerlei gebieden!
Strijd om vroege vlucht blijkt geen echte strijd
Voor de start van de rit werd er reikhalzend uitgekeken naar de strijd om de vroege vlucht, maar de vlucht van de dag kwam al vrij snel tot stand. Kaden Groves ging er bij kilometerpaal nul al meteen vandoor en de Australiër nam zijn ploeggenoot Quinten Hermans (Alpecin-Deceuninck), Dries De Bondt (Decathlon-AG2R) en Milan Fretin (Cofidis) mee in zijn spoor. Taco van der Hoorn (Intermarché-Wanty) en Luke Lamperti (Soudal Quick-Step) roken het gevaar en gingen nog in de tegenaanval.
Quinten Hermans voert de forcing in de kopgroep – foto: Cor Vos
En het peloton? Daar zagen we nog wel enkele halfslachtige pogingen om de oversteek te maken, maar werd toch al vrij snel de witte vlag gehesen. Zo kregen de zes koplopers – Van der Hoorn en Lamperti wisten met succes de kloof te dichten – de vrijheid en bleek de eerste aanval meteen de goede. Maar: erg veel speelruimte kregen Van der Hoorn en co ook weer niet. Onder aanvoering van Q36.5 Pro Cycling, hield het peloton de vluchters in het vizier.
Nervositeit neemt toe richting eerste gravelstrook
De Zwitserse formatie had met Tom Pidcock een van de favorieten voor de dagzege in de gelederen en nam dan ook zijn verantwoordelijkheid in de achtervolging op de kopgroep. De voorsprong dook daardoor al snel weer onder de twee minuten, maar dit was voor de koplopers geen reden om de benen stil te houden. Ze reden onverstoorbaar verder richting de eerste klim van de dag (4,3 km à 7,5%) naar La Cima. Op deze beklimming pakte De Bondt de volle mep aan bergpunten.
In de afdaling van de La Cima-klim was er even wat commotie in de kopgroep: Fretin schoof namelijk onderuit in een scherpe bocht, maar de renner van Cofidis zat vliegensvlug weer op de fiets en kon zo snel weer aansluiten bij zijn vluchtkompanen. Vervolgens ging het in gestrekte draf naar de eerste gravelstrook van de dag, de acht kilometer lange sector van Pieve a Salto. In aanloop naar deze belangrijke onverharde strook nam de nervositeit zienderogen toe. Niet alleen in de kopgroep, maar vooral in het peloton.
Pedersen rijdt peloton aan flarden op eerste gravelstrook
Dit bleek een voorbode voor koersspektakel van de bovenste plank, want onder aanvoering van Mads Pedersen – die zich besloot weg te cijferen in dienst van Giulio Ciccone en Mathias Vacek – spatte het peloton uiteen. De meeste klassementsrenners waren echter bij de pinken, net als Wout van Aert en enkele andere kandidaat-ritwinnaars. Er viel echter al wel een belangrijk slachtoffer te noteren: voor rozetruidrager Diego Ulissi lag het tempo duidelijk te hoog. De Italiaan moest passen en zag de kop van de koers ook niet meer terug.
Mads Pedersen neemt de groep op sleeptouw op de eerste gravelstrook – foto: Cor Vos
In de kopgroep was het kaf inmiddels ook van het koren gescheiden. Groves en Hermans beschikten duidelijk over de beste benen en zo begonnen de twee renners van Alpecin-Deceuninck aan een koppeltijdrit. Ze voelden inmiddels wel de hete adem van het eerste peloton (of wat daar nog van over was) in hun nek, want door de tempoversnelling van Pedersen was de voorsprong van de twee resterende koplopers geslonken tot driekwart minuut.
Chaos troef: Roglic en Pidcock tegen de grond
Op deze eerste gravelstrook waren de meeste klassementsrenners wel bij de les en dus was de schade nog te overzien, maar nog voor het opdraaien van de tweede strook – die naar Serravalle – was het opeens chaos troef. Zo ging Michael Storer, de kopman van Tudor Pro Cycling, tegen de vlakte. De Australiër zag zijn ploeggenoot Florian Stork tegen de grond gaan en kom hem niet meer ontwijken.
Maar daar bleef het niet bij, want bij een nieuwe valpartij op de strook gingen twee andere hoofdrolspelers tegen de grond: Tom Pidcock en Primoz Roglic. Vlak daarna brak de eerste groep in meerdere stukken uiteen en trokken Egan Bernal en zijn INEOS Grenadiers-ploeggenoten Thymen Arensman en Brandon Rivera, UAE Emirates-schaduwkopman Isaac Del Toro en een herboren Wout van Aert alle registers open.
Materiaalpech werpt Arensman terug
Tot overmaat van ramp, kregen Roglic en Pidcock ook nog af te rekenen met mechanische pech, waardoor ze momenteel op aanzienlijke achterstand rondfietsen. Voor beide mannen was het nu vooral zaak om de schade te beperken, maar in alle chaos was er van een georganiseerde jacht al lang geen sprake meer. Bernal, Arensman en Del Toro leken een gouden zaak te doen voor het algemeen klassement, voor alle andere toppers (waaronder ook Ayuso) zag het een stuk minder rooskleurig uit.
Getekende gezichten in de gravelrit naar Siena – foto: Cor Vos
Maar: in een gravelrit ligt pech altijd op de loer. Helaas ook voor Arensman. De Nederlander kreeg op zo’n 38 kilometer van de streep te maken met materiaalpech en viel zo terug tot in de eerste achtervolgende groep bij onder andere Ayuso, Richard Carapaz, Antonio Tiberi, de gebroeders Simon en Adam Yates en Giulio Ciccone. De kopgroep met Riveira, Bernal, Van Aert en Del Toro reed daar op dat moment een kleine minuut voor. En Pidcock en Roglic? Die keken tegen een achterstand aan van zo’n anderhalve minuut.
Sterke Vacek rijdt naar de kopgroep, Del Toro trekt door
De vier koplopers – Bernal, Van Aert, Del Toro en Rivera – kregen in aanloop naar de korte maar wel pittige Monteaperti-strook nog het gezelschap van een vijfde man, en niet zomaar iemand. Mathias Vacek – die de voorbije dagen al indruk wist te maken in dienst van Pedersen – sprong weg uit de groep-Ayuso en reed in een ruk naar de kop van de koers. We begonnen zo dus niet met vier, maar vijf kleppers aan de Monteaperti. Dit was voor Del Toro het sein om aan de boom te schudden, maar een beresterke Van Aert verroerde geen vin.
Bernal en Vacek bleken niet bij machte om met dit koersgeweld mee te gaan, maar kregen na de top toch weer de kans om aan te sluiten. Dit bleek niet voor lang, want op de Strade di Colle Pinzuto ontbond Del Toro nog maar eens zijn duivels. Van Aert moest zich binnenstebuiten keren om te kunnen volgen, maar wist op zijn tandvlees zijn wagonnetje aan te haken. Voor Bernal en Vacek ging het nu echt te snel en zo bleven er twee renners over na alle gravelchaos: Del Toro en Van Aert.
Del Toro trekt door, Van Aert kan volgen – foto: Cor Vos
Van Aert versus Del Toro in Siena
Aangezien Del Toro een greep naar de macht deed – de Mexicaan was op weg naar de roze trui – was er voor de renner van UAE Emirates XRG alle reden om door te rijden. Van Aert was daarentegen alleen maar bezig met de ritzege, maar besloot toch over te nemen bij zijn vluchtkompaan. Dit was echter maar van korte duur, want de Belg liet Del Toro in de laatste kilometers toch het merendeel van het werk opknappen.
Van Aert leek zo in het voordeel voor de laatste steile kilometer in het centrum van Siena, maar moest dan nog wel eerst zien af te rekenen met de schijnbaar onvermoeibare Del Toro. Die laatste was niet van plan om de ritzege ‘cadeau’ te doen aan de Belg en deed er op de steilste stroken nog alles aan om Van Aert te lossen. Die laatste beet op de tanden, wist na de top Del Toro te passeren en in de bochtige finale de Mexicaan van zich af te houden.
Fikse verschillen aan de streep: Roglic grootste verliezer
De 30-jarige Belg zet zo op grandioze wijze een dikke streep onder een frustrerende periode en boekte zijn eerste zege van 2025. De zichtbaar gefrustreerde Del Toro greep dus net naast de ritzege, maar mag wel de roze trui aantrekken als nieuwe leider in de Giro d’Italia. Daarna was het wachten op de binnenkomst van de andere renners. Giulio Ciccone bleek the best of the rest en eindigde op 58 seconden van de winnende Van Aert.
Del Toro gaat tot het gaatje, maar Van Aert bijt zich vast – foto: Cor Vos
In het spoor van Ciccone kwamen Carapaz, Simon Yates, Tiberi, Ayuso, Arensman, Bernal en Adam Yates – in deze volgorde – over de streep. Deze renners verloren ongeveer een minuut, maar hielden de schade zo wel beperkt. Voor Pidcock (15e) en Roglic (19e) was de schade nog veel groter. De Brit en Sloveen moesten ruim twee minuten toegeven op Del Toro en staan nu voor een serieuze inhaalrace in de strijd om de roze trui.
AK 
Koers om duimen en vingers van af te likken, echt puntje-van-de-stoel kijkstuk van begin tot eind. Maar... zo spijtig dat het koersverloop/AK zo hard bepaald wordt door die ondergrond. Wat mij betreft fantastisch voor een ééndagskoers, maar ik zal voor altijd vinden dat dit niet op zijn plaats is in een grote ronde.
Nog maar een paar dagen geleden werden de omstandigheden te gevaarlijk geacht, de veiligheid en blablabla…
Maar goed, alle valpartijen waren keurig in beeld, het spektakel geslaagd voor de organisatie…
Enorm sterke en verstandige wedstrijd van Van Aert ( met geluk in de wedstrijdsituatie).
1) UAE sterk maar kon er nog zoveel meer uit gehaald hebben. Del Toro enorm sterk en moet nu wel 2° man naast ayuso worden (ter nadele van A.Yates). Mcnulty en Yates konden ook meer gewerkt hebben in functie van Ayuso.
2) Sterke Trek (en Ciccone). Vacek ook terug enorm sterk. Heeft volledig terecht geprobeerd om nog de etappe te winnen, maar jammergenoeg waren ze al te ver weg.
3) INEOS volledig de koers in handen genomen en perfect gereden. Pech met Arensman, anders kon die nog veel langer van dienst gewezen zijn voor Bernal. Bernal sterk, maar toch net niet sterk genoeg. Anders kon die ook enorm goeie zaak gedaan hebben voor het AK
4) Roglic enorm veel geluk met de pech van Pidcock. Anders ging hij nog veel meer tijd aangesmeerd gekregen hebben. RedBull ploeg toch onvoldoende aanwezig. Wel enorm rustig gebleven, en verschillen kunnen gerust nog overbrugd worden.
Bora echt met een verschrikkelijke teamprestatie. Iedereen behalve Roglic zat veel te ver bij die eerste strook. Alleen Pellizzari weet zich nog terug te knokken, daarna rijdt Pellizari wel een gewelde race, maar waar zijn Tratnik en Aleotti voor meegenomen als ze hier niet bij Roglic zitten?
Uae nu in een goede postie, alhoewel ze denk ik nog wel meer tijd hadden kunnen pakken. Ayuso zakte er nog wel door op het einde.
De Giro ligt nu helemaal open, benieuwd of Roglic in de tijdrit al terug kan slaan.
Hopelijk blijkt Del Toro op zijn minst de evenknie van Ayuso.
Toch, heel mooie zege die Van Aert goed gaat doen. Hopelijk is hij nu vertrokken voor de rest van het jaar. Jammer voor Ineos dat ze het werk van Rivera niet konden afronden, want die hield zo goed als heel het peloton op zijn eentje af. Benieuwd hoe Roglic hier op gaat reageren, als hij toeslaat in de tijdrit is de spanning ook weer wat minder.
Na een verschrikkelijk moeilijke periode wilde hij als kampioen zelf terug aanknopen met de zege. Dat betekende vandaag in de finale: in het wiel blijven zitten of verliezen.
Mooi gevonden wel van Van Aert, dat Yates-verhaal.
Hij wint een geaccidenteerde rit in de Giro en moeten het verder niet heroïschers maken, dat doet iedereen al bij de Ventoux rit van 2021 tot op de dag van vandaag.