Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Bidongooier riskeert celstraf tot zes maanden: “Maar poging tot doodslag brug te ver”
Interview Mathieu van der Poel won op prachtige wijze Parijs-Roubaix 2025. Minder fraai was de bidon die hij in zijn gezicht gesmeten kreeg zondagmiddag op een van de vele uitpuilende kasseistroken. Na afloop was de Nederlander woest over het voorval, dat sindsdien de media beheerst. Hij sprak van een poging tot doodslag. Intussen heeft de bewuste persoon zich gemeld bij de politie in Waregem. Wat de gevolgen van het incident zijn, moet blijken. WielerFlits legt daarom een aantal vragen in deze zaak voor aan Ben Leyman, die een eigen advocatenkantoor sportrecht in Zottegem heeft.
WF: Mathieu sprak na afloop over een poging tot doodslag. Zou jij dit incident in de advocatuur daar ook onder scharen?
Leyman: “Dan zou de supporter al de intentie gehad moeten hebben om hem te doden. Dat gaat misschien een brug te ver. Laten we toch vooral hopen dat deze persoon niet de intentie had om te doden. Daar ga ik vanuit, dat dit niet het geval is. In Belgische normen zou poging tot doodslag daarom een iets te zware kwalificatie zijn. In casu dient dit eerder onder de noemer ‘opzettelijke slagen en verwondingen’ gebracht te worden.”
Wat is het verschil in strafmaat tussen die twee?
“In België variëren de straffen voor opzettelijk slagen en verwondingen van acht dagen tot zes maanden en/of een geldboete van minimaal 200 euro. Als dat met voorbedachte rade gebeurt, staat daar minstens een maand tot een jaar gevangenisstraf op. En dan is de geldboete minstens 400 euro.
Nu zijn de strafbare feiten gepleegd in Frankrijk en dus zal de zaak normaal ook daar voorkomen. Daar staan voor hetzelfde vergrijp ook geldboetes en/of gevangenisstraffen op. Neem nu de zaak met de dame die het bordje Allez opi-omi omhooghield in de Tour de France 2021, met een massale valpartij tot gevolg. Daar ging het om onopzettelijk slagen en verwondingen, waarin zij een geldboete van 1200 euro kreeg. Ik neem aan dat men in deze zaak een strenger signaal gaat afgeven.”
Hoeveel kans van slagen heeft deze zaak?
“Toch eerder een grote kans. Het gaat hier niet alleen om het gegeven dat is gebeurd. Je moet het ruimer zien. Het is echt een signaal dat men hier gaat moeten geven. Dit kan op deze manier niet verder.”
Voor wat voor straf zou jijzelf pleiten?
“Goede vraag. Ik ben altijd wel voorstander voor een soort van bemiddeling. Ik zou graag weten met wat voor intentie deze persoon dat gedaan heeft, al weet ik natuurlijk niet of Mathieu daar behoefte aan heeft. Straffen in de vorm van geldboetes voelt iemand in zijn of haar portemonnee. Effectieve gevangenisstraffen gaan ze – denk ik – niet opleggen. Maar een werkstraf is misschien ook wel nuttig. Iets in dien aard lijkt me niet verkeerd.
Deze personen beseffen ook niet wat voor inspanningen die renners eigenlijk doen. Niet alleen in dat moment zelf, maar ook doorheen heel het jaar. Die werken toe naar zo’n wedstrijd. Als daar dan iemand dronken langs de kant staat en beslist om iets doms te doen of met iets te gaan gooien, kan dit de plannen van die renners ernstig dwarsbomen. Sommigen staan daar klaarblijkelijk niet bij stil.”
In hoeverre maakt het dan uit dat de gevolgen relatief beperkt zijn? Van der Poel wint de wedstrijd en klaagde over ‘veel pijn’, maar verwondingen zijn er op het eerste oog niet.
“Dat kan de strafmaat veranderen. Als er echt verwondingen zijn of mogelijke ongeschiktheid in het verrichten van persoonlijke werkbekwaamheid, dan kan dat een impact hebben op de strafmaat omdat er dan sprake is van een verzwarende omstandigheid en evident in de vorm van vergoeding voor de burgerlijke partij ook. Want dan moet je ook de letselschade verhalen.”
Hoe lang kan deze zaak duren of aanslepen?
“Dat neemt altijd wel wat tijd in beslag, omdat je een dossier moet vormen. De persoon heeft zich gemeld, ondertussen is de identiteit gekend. Hij of zij zal een verhoor afleggen, daar zal men naar kijken en dan kan het dossier best snel worden afgehandeld. Zeker omdat er de nodige media-aandacht is geweest, dan vermoed ik dat men er wel een beetje spoed achter zet. Ook om op tijd een signaal te kunnen afgeven. Als je bijvoorbeeld de opi-omi-zaak neemt: dat vond plaats in de Tour van 2021, dus zeg maar in juli. In december 2021 was daarin al een uitspraak. Ik verwacht dat er nu net zo’n termijn wel zal overgaan. De dader moet zich ook kunnen verdedigen natuurlijk.”
Nu is Van der Poel een inwoner van België en de dader heeft zich ook gemeld bij de Belgische politie. Zou de strafzaak dan nog kunnen verhuizen van Frankrijk naar België?
“In theorie lijkt me dat niet helemaal onmogelijk, maar ik denk dat ze sowieso in Frankrijk plaatsvindt. Vooral omdat de feiten daar plaatsvonden, maar ook gelet op de belangen van de wedstrijd Parijs-Roubaix. Die is toch een beetje heilig daar. Ik weet dat ze in heel uitzonderlijke gevallen ook in België vervolgen, maar daarvoor dient men wel aan heel wat voorwaarden te voldoen.”
Nu zei Mathieu ook dat als de UCI hier geen zaak van maakt, ze dat met de ploeg waarschijnlijk wel gaan doen. Hoe steekt dat precies in elkaar?
“Ik neem aan dat het (Franse) parket wel een onderzoek zal openen. Het is op de internationale televisie geweest. Het zou vreemd zijn mochten ze beslissen om er géén zaak van te maken of toch een onderzoek te starten.
Daarnaast, ben ik van oordeel dat iedere partij wel zijn belang heeft. De ASO als organisator heeft immers ook een bepaalde veiligheidsverplichting. Als iemand dan dit soort feiten pleegt, raakt dat een organisatie ook. Zij kunnen daar ook schade door lijden. Alpecin-Deceuninck kan deze zaak ook aanspannen als verantwoordelijke voor de renner. Maar het zal vooral van de renner zelf moeten komen. Mathieu was daar in zijn interview zeer duidelijk over, dat hij hier toch wel zeer duidelijk een vervolging voor wenst.
Ook de Franse tak van de CPA (rennersvakbond) heeft in deze een belang en kan een klacht indienen, zoals ze reeds in de eerder aangehaalde Opi-Omi-zaak deden.” (Wat ze ook effectief zullen doen, vertelde Staf Scheirlinckx aan WielerFlits)
Dan nog over de bidon zelf, die naar verluidt een opdruk had met Visma | Lease a Bike. Kan dat nog een staartje krijgen?
“Alleen in het uitsluitende geval dat deze persoon gehandeld heeft in opdracht van Visma | Lease a Bike. Wat voor een sabotageverhaal zou dat zijn… Dat kan ik me niet voorstellen. Ik zou het me eerder andersom kunnen voorstellen. Strikt gezien zou je kunnen zeggen dat Visma | Lease a Bike in dit geval óók schade lijdt aangaande reputatie of imago. Maar 99% van de opinie zal er toch vanuit gaan dat dit toevallig is en dat de ploeg hier niets mee te maken heeft. Het had evengoed een bidon met een andere opdruk kunnen zijn.”
Resumé: de dader zal dus ongetwijfeld boeten voor wat hij gedaan heeft?
“Ja, inderdaad. Het zijn feiten die niet door de beugel kunnen en die een ernstig signaal verdienen. Het is jammer dat één persoon het zo verpest.”
(I’ll get me coat)
Het was anders geweest als vdPoel zwaar letsel had opgelopen door de bidon, of het gevolg ervan door zwaar te vallen.
Lijkt mij dat dit passend en afschrikwekkend genoeg moet zijn. Zwaarder straffen zou ook weer onbehoorlijk zijn, het zal je eigen zoon maar zijn die in een vlaag van verstandsverbijstering en te veel bier op iets heel erg doms heeft gedaan. Dan zou ik als vader met deze "les" kunnen leven, maar deze onbenullig wielerfan hoeft hier ook niet voor het leven worden gestraf, dat slaat ook nergens op.
- veronderstelde verzachtende omstandigheden (alcohol, verstandsverbijstering) worden zomaar voor waar aangenomen?
- ander verhaal als mvdp was gevallen. Waarom? Moet je daar juist niet doorheen kijken? Of wachten we totdat het helemaal verkeerd afloopt?
Voor de goede orde, ik ben voor correct/passend straffen. In dit geval is dat volgens mij meer dan een boete en taakstraf.
(I’ll get me coat)
Z'n advocaat zal betogen, vlaag van verstandsverbijstering, opgejut door z'n dronken vrienden, had niet door dat het een volle bidon was, was niet de bedoeling Thieu te raken, familieomstandigheden (hoe triest ook) etc. Benieuwd of er een rechtszaak komt en wat de straf zal zijn. Eén of 2 maanden zitten, forse werkstraf of een hoge boete lijkt me wel redelijk. Zeker als vorm van een signaal voor een sociale samenleving, sportwedstrijd of niet.