Na de Giro d’Italia gaat het in een rechte lijn naar de tweede grote ronde en meteen ook belangrijkste wielerkoers van het jaar: de Tour de France. Wie goed wil presteren in La Grande Boucle, doet er goed aan om zich daarvoor nog eens te testen. In het Critérium du Dauphiné, bijvoorbeeld. WielerFlits neemt je mee in de historie van de ‘mini-Tour de France.’

Wat is het verband tussen Grenoble, na Lyon en Saint-Étienne de op twee na grootste gemeente van de regio Auvergne-Rhône-Alpes, en het Critérium du Dauphiné? In de ‘hoofdstad van de Alpen’ ontstond ruim zeventig jaar geleden het idee om een meerdaagse wielerkoers te organiseren door de departementen Isère, Drôme en Hautes-Alpes, deel uitmakend van de streek Dauphiné. Vlak na de Tweede Wereldoorlog verscheen het eerste nummer van de regionale Zuid-Franse krant Le Dauphiné Libéré. Wat was nu een goede stap om de naamsbekendheid te vergroten en een grotere oplage te realiseren? Het organiseren van een wielerkoers!

Onder de bezielende leiding van de eindredactie kwam er een meerdaagse wielerwedstrijd tot stand: de Dauphiné Libéré. De eerste editie werd in 1947 georganiseerd en met Édouard Klabinski kreeg de koers een Frans-Poolse winnaar. In de eerste jaren was de Dauphiné Libéré een Franse aangelegenheid. Édouard Fachleitner won in 1948, Lucien Lazaridès was in 1949 de beste in het eindklassement en in 1950, 1951 en 1954 kroonde Nello Lauredi zich tot eindwinnaar. Voor de eerst écht grote naam op de erelijst, moeten we terug naar 1955. De legendarische Louison ‘Zonzon’ Bobet bleek dat jaar de allerbeste.

De legendarische Luis Ocaña won de ronde liefst drie keer – foto: Cor Vos

Bobet was de eerste, maar zeker niet de laatste kampioen die zijn naam op de erelijst wist te plaatsen. De zeges van Jacques Anquetil in 1963 en 1965 springen er meteen uit, net als die van zijn eeuwige rivaal Raymond Poulidor (1966 en 1969). De Dauphiné Libéré was in de jaren zeventig van de vorige eeuw ook het strijdtoneel van Eddy Merckx (1971), Luis Ocaña (1970, 1972 en 1973), Bernard Thévenet (1975 en 1976) en Bernard Hinault (1977, 1979 en 1981). Deze grootheden uit de wielersport vochten gedenkwaardige duels uit in ‘het kleine broertje van de Tour de France’. Maar: de Dauphiné was veel meer dan alleen een voorbereidingskoers.

Het is een wedstrijd die niet misstaat op een erelijst. Vraag dat maar aan Greg LeMond, Charly Mottet, Luis Herrera, Miguel Induraín, Alejandro Valverde, Bradley Wiggins en Chris Froome. Deze renners wisten in hun carrière eens (of meer dan eens) de Dauphiné Libéré te winnen. De koers gaat inmiddels alweer een tijdje door het leven als het Critérium du Dauphiné, maar de wedstrijd spreekt nog altijd tot de verbeelding. Tegenwoordig zijn er vele wegen die naar de Tour leiden, maar de organisatie van de Franse wielerronde kan toch elk jaar weer rekenen op een fraai deelnemersveld, met een aantal Tourpretendenten.

Chris Froome (midden) boekte in 2016 zijn derde en laatste(?) eindzege – foto: Cor Vos

De eerder genoemde Lauredi, Ocaña, Hinault, Mottet en Froome wisten het Critérium du Dauphiné drie keer te winnen in hun carrière en mogen zich recordhouders noemen. Wat ook interessant is om te vermelden: op de erelijst staan in totaal twaalf Tourwinnaars. Dat waren er oorspronkelijk dertien, maar we weten allemaal wat er met Lance Armstrong is gebeurd. De laatste renner die in hetzelfde jaar de dubbel wist te realiseren, was Jonas Vingegaard in 2023.

Als we tot slot nog even uitzoomen en met een landenbril naar de erelijst kijken, zien we dat Frankrijk – niet geheel verrassend – het vaakst (31 keer) een eindwinnaar wist af te leveren. Eddy Merckx, Michel Pollentier en Alex Close zorgden door de jaren heen voor de Belgische successen, Johan van der Velde is voorlopig nog altijd de enige Nederlandse laureaat van de Dauphiné. Voor zijn eindzege moeten we behoorlijk ver terug in de tijd: in 1980 rekende Van der Velde af met Raymond Martin en Joaquim Agostinho.

Het Critérium du Dauphiné wordt in het seizoen 2025 verreden van 8 tot en met 15 juni.