Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Wat zit er achter de tranen van Toon Aerts?
Analyse Niet de ijzersterke sprint van Toon Aerts om de Europese titel tegen Thibau Nys, maar wel de ‘bleitshow’ – zoals Aerts het zelf noemde – achteraf tijdens het flashinterview, gaat de boeken in als hét moment van het weekend. Het behalen van een van de grootste sportieve successen in zijn loopbaan, ging bij Aerts gepaard met een flinke portie emoties. Als je weet hoe de afgelopen jaren van Aerts er hebben uitgezien, is dat helemaal niet zo gek.
Veel heeft te maken met wat er gebeurde op 15 februari 2022, een datum waaraan Aerts nog altijd huiverend zal terugdenken. Ook toen waren er tranen, maar wel om een heel andere reden. De renner uit Rijkevorsel kreeg toen bericht van de UCI dat in zijn urinestaal het verboden middel ‘letrozole metabolite’ was aangetroffen. Sinds die dag houdt Aerts vol dat hij niet begrijpt hoe dat middel in zijn urine is kunnen komen, met alle gevolgen van dien.
Onschuld aantonen
Het was destijds een donderslag bij heldere hemel voor Aerts, die iedere winter een vijftal crossen won en op de top van zijn kunnen zat. In één keer ging dat alles in het niets op en kwam hij op non-actief te staan. Zijn werkgever Baloise Trek Lions geloofde in de onschuld van Aerts en ook de Kempenaar zelf ging er vanuit dat hij snel terug zou kunnen koersen. De twee partijen maakten zich dan ook klaar om bij de UCI aan te tonen dat het middel niet bewust bij Aerts was terechtgekomen.
Alleen was het niet evident om dat te bewijzen. Aerts moest flink wat eigen middelen investeren om extra bewijsstukken te verzamelen. Zo liet hij een tijd lang zijn haar groeien tot hij eruitzag als een lid van The Beatles. Via een haarstaal wilde de verdediging zo bewijzen dat de hoeveelheid gevonden Letrozole zodanig klein was, dat er geen sprake kon zijn van bewust dopinggebruik.
Toen niet veel later ook een vervuild voedingssupplement werd gevonden, kon de verdediging haar conclusies trekken en optekenen in een rapport, dat werd ingeleverd bij de betrokken instanties. Het mocht echter niet baten voor Aerts, die van de UCI niet veel later een voorstel tot twee jaar schorsing kreeg. “Dit is een veel te zware straf voor iemand die recht in zijn schoenen staat”, moest een emotionele Aerts toen mededelen op een persconferentie.
Aerts zat op de top van zijn kunnen – foto: Fotopersburo Cor Vos
Op dat moment waren we al eind 2022, maar Aerts bleef ook dan niet stilzitten. Zijn dagelijkse bezigheden bestonden uit het zoeken van tegenbewijs. Aerts en zijn manager bleven extra analyses en testen uitvoeren, in de hoop toch te kunnen aantonen dat de schorsing onterecht was. Intussen brak Baloise Trek Lions wel met de crosser, wat financieel een extra domper betekende. Aerts ging daarom tijdelijk als leraar lichamelijke opvoeding in een basisschool aan de slag.
Geen dopinggebruiker
Het duurde uiteindelijk tot 18 augustus 2023 dat Aerts van de UCI definitief uitsluitsel kreeg. Op dat moment zat hij al opnieuw in volle voorbereiding op de crosswinter, met de hoop dat alles nog in orde zou komen. De wielerunie vond echter dat Aerts zijn onschuld niet had kunnen aantonen, maar hij kon wel nog in beroep gaan bij het TAS.
Dat deed Aerts na een strijd van meer dan anderhalf jaar niet. “Ik heb in die periode misschien wel 5.000 keer het woord Letrozole ingetypt op Google… hopend om toch bij het missende puzzelstukje uit te komen. Maar we vonden het niet. Waar kwam dat nu toch in godsnaam vandaan? Ik weet nog altijd niet exact hoe dit in mijn lijf is terechtgekomen. Maar ik kan mezelf niets verwijten. Ik heb er duizenden euro’s tegenaan gegooid, bezocht verschillende universiteiten, liet meerdere rapporten schrijven door wetenschappelijke experts… En in de tussentijd bleef ik lopen, fietsen en lesgeven”, deed Aerts nadien nog één keer zijn verhaal.
“We hebben alles wat we zelf wisten, zo transparant mogelijk proberen toe te lichten en wetenschappelijk proberen te onderbouwen. Hieruit bleek met 100% zekerheid dat ik geen bewust dopinggebruiker ben. Je hoopt dan minstens op gezond verstand van de mensen aan de overkant. Maar dat is er gewoon niet. Het juridisch kader is heilig”, bleef Aerts achter zijn onschuld staan.
Comeback
Nadien zat er voor Aerts niets anders op dan af te tellen tot 16 februari 2024, de dag dat zijn schorsing af zou lopen. De broers Guido en Bart Verschueren toonden vertrouwen en gaven hem een plekje in het team van Deschacht-Hens. Op die manier kon Aerts zich in alle rust voorbereiden op de laatste drie crossen van de winter. Hij gaf daarin meteen blijk van zijn oude niveau: bij zijn emotionele comeback in Sint-Niklaas viel Aerts maar net naast het podium. Voor het oog van honderden fans uit Rijkevorsel en omstreken, die hem door dik en dun bleven steunen.
Aerts werd steeds gesteund door zijn fans – foto: Fotopersburo Cor Vos
Datzelfde plekje veroverde Aerts daags nadien in Brussel, om tijdens de slotcross in Oostmalle vervolgens zijn neus te breken. Een anticlimax voor Aerts, die wel met vertrouwen naar de volgende crosswinter kon kijken. 2024-2025 zou de winter van de terugkeer naar de top worden, maar een penibele startpositie – op zich niet onlogisch dat je geen UCI-punten hebt na twee jaar aan de kant te staan – was een grote rem. Pas in Otegem zou hij een (relatief kleine) cross winnen.
Intussen begon het steeds meer mee te zitten voor Aerts. Dankzij een samenwerkingsverband tussen de Deschacht-Hens-ploeg en Lotto, kon Aerts op z’n 32 zijn eerste grote wedstrijden op de weg afwerken. Aerts maakte er geen geheim van dat die wegcarrière hem een nieuwe boost gaf, en dat hij een klassieker of grote ronde niet uitsluit. Maar bovenal wilde hij in het veld blijven scoren. Liefst op het niveau van voor de schorsing, toen hij Europees (2016) en Belgisch kampioen (2018) werd.
Tweede start
Toen Aerts in de laatste rechte lijn van het EK in Middelkerke Thibau Nys uit het wiel sprintte, kwam het besef dat het eindelijk zo ver was. Na twee aartsmoeilijke jaren en één seizoen waarin hij via verschillende ijkpunten terug naar de top van de cross probeerde op te klimmen, had hij zijn grote overwinning beet. Het is voor Aerts nu écht het einde van een moeilijke periode én het begin van een tweede carrière. Logisch dat hij zijn tranen de vrije loop liet, en daarmee viraal ging.
“Het einde was al een beetje gepasseerd, maar het bleef nog wachten op mooie resultaten. Winnen in Otegem was leuk, ik kon daar echt wel van genieten. Maar ik wilde gewoon meer, opnieuw grote wedstrijden winnen. Dat lukte niet, wat me frustreerde. Ik koerste te vaak op de agressie die ik de vorige jaren had opgebouwd. Waardoor ik technische fouten maakte”, reflecteerde de renner iets later op de avond bij Het Nieuwsblad.
Tranen maken nu plaats voor nieuwe uitdagingen. Gaat Aerts nu een veelwinnaar worden? Nee, dat was hij ook voor het hele dopingverhaal destijds begon niet. “Maar ik moet straks wel van de fiets stappen met de idee dat ik er alles aan heb gedaan”, aldus Aerts, die op z’n 32e misschien wel het meest gemotiveerde veulen van de hele hoop crossers is.
Om te reageren moet je ingelogd zijn.