Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Hoe Belgian Cycling Philippe Gilbert afwimpelde en binnenshuis nieuwe coaches zocht
Special Na weken vol mysterie, zijn de kogels bij Belgian Cycling door de kerk. Serge Pauwels (40) en Angelo De Clercq (32) worden de opvolgers van Sven Vanthourenhout als Belgische bondscoaches van de eliterenners in respectievelijk het wegwielrennen en veldrijden. Zij waren in eerste instantie al de assistenten van de vorige coach en groeien dus door binnen de federatie. En binnen Belgian Cycling verandert er nog meer: wij zetten het allemaal op een rijtje.
Het was een serieuze erfenis die succesbondscoach Sven Vanthourenhout achterliet, toen hij na de Europese kampioenschappen in eigen land besloot om de deur bij de Belgische wielerbond achter zich dicht te slaan. Maar liefst 99 medailles wist hij te verwezenlijken, maar nog belangrijker: hij bracht met zijn grote ambities en ongeëvenaarde professionaliteit ook een nieuwe wind binnen Belgian Cycling.
In zijn zog konden Serge Pauwels en Angelo De Clercq een drietal jaar mee de funderingen van dat gloednieuwe topsportklimaat helpen opbouwen. Voor Pauwels was het zijn eerste ervaring in coaching, nadat hij eind 2020 zijn fiets aan de wilgen hing na een carrière met als hoogtepunten het winnen van een Girorit (na diskwalificatie van dopingzondaar Leonardo Bertagnolli) en de Tour of Yorkshire, terwijl De Clercq – de zoon van veldritlegende Mario, zelf een matig crosser – zich eerder al mocht bewijzen als jeugdcoach bij Pauwels Sauzen-Bingoal en dat later doortrok bij de regionale wielerbond Cycling Vlaanderen.
Gilbert vangt bot na gesprekken
Hun grote voordeel was uiteraard dat ze het huis al uitstekend kenden, maar volstaat dat ook als – voor de functie van bondscoach van eliterenners en beloften op de weg – een ex-wereldkampioen en grote naam als Philippe Gilbert zich openlijk kandidaat stelt? “Er zijn zeker gesprekken gevoerd met Philippe. Dat waren heel constructieve gesprekken”, bevestigt bondsvoorzitter Tom Van Damme. “Maar de visie van de federatie sluit simpelweg beter aan bij die van Serge.”
“Er hebben ook nog andere oud-profs zich aangemeld, maar die bleven in het vage over hun plannen. Ze wisten niet altijd welke weg ze wilden opgaan met hun eigen carrière. Wilden ze nu fulltime bondscoach worden, of zaten ze nog met iets anders in hun hoofd? Dan leek het ons, zeker omdat er intern een volwaardige kandidaat was in de persoon van Serge, logisch om die weg te bewandelen. Er is trouwens ook nooit een vacature uitgeschreven. De bedoeling was sowieso om eerst heel rustig intern na te gaan hoe we het vertrek van Sven konden opvangen.”
Maar intussen was Radio Peloton niet stil. Iedereen leek wel een mening te hebben over wie de nieuwe bondscoach van de wegrenners moest worden. Toch heeft de Raad van Bestuur van Belgian Cycling die beslissing naar eigen zeggen in eer en geweten genomen, zonder daarbij te veel andere mensen te consulteren. “De mening van de toppers zoals Wout van Aert en Remco Evenepoel kennen we al. Zij zijn blij dat de visie van Sven nu onder Serge verder wordt uitgewerkt. En ook Sven zelf zal heel gelukkig zijn met de keuze voor zijn assistent. Maar we moesten als federatie zelf onze verantwoordelijkheid nemen voor een goede opvolger.”
Pauwels verdiende zijn strepen bij de federatie bovendien niet enkel als rechterhand van Vanthourenhout, maar ook als bondscoach van de junioren. Dat bleek een cruciale factor in de visie van Belgian Cycling. “Hij begrijpt als geen ander dat de band tussen profwielrennen en jeugdwerking zo close is geworden. Er is vanuit die jeugdcategorieën een goede doorstroom nodig. Onze vedetten van nu zijn ook van jongs af aan op stap geweest met de nationale ploeg”, zegt Van Damme. Algemeen directeur Nathalie Clauwaert: “En dat engagement naar de jeugd is cruciaal. De focus ligt bij onze federatie niet alleen bij de elites, maar begint bij de breedtesport. Van daaruit maken we de link naar topsport.”
Nieuwe wind door federatie
De federatie kreeg in het verleden weleens de kritiek dat ze niet (voldoende) meeging in de huidige tijdsgeest – vaak omwille van de vermeende financiële beperkingen. Maar die bladzijde lijkt dus sinds Vanthourenhout definitief omgeslagen. “We zijn een gezonde federatie, maar geen rijke”, geeft Van Damme toe. “Maar we willen niet besparen in onze inspanningen die we doen naar het sporttechnische. Integendeel, waar het kan willen we investeringen doen om hetzelfde niveau als nu te halen in de volgende olympiade.”
“Ook bij onze gesprekken met nieuwe coaches was de financiële factor geen punt”, aldus Clauwaert, die naast Vanthourenhout ook Technisch Directeur Frederik Broché (naar Soudal Quick-Step) en pistecoach Kenny De Ketele zag vertrekken. “Dat er mensen bij ons weggaan, was eerder een samenloop van omstandigheden en persoonlijke redenen. Er zijn ook nooit gesprekken met kandidaten afgesprongen op basis van de financiële component. Topsport is het allerbelangrijkste voor de federatie.”
Toch is het werk van Belgian Cycling nog niet helemaal af. Zo zijn de vervangers voor Broché en De Ketele nog niet bekend, en ook een coach voor de mountainbikers is nog niet gevonden. “Eerst was het plan om voor één offroad-coach gegaan die veldrijden en MTB zou combineren, maar we zijn erachter gekomen – door veel mensen te zien voor de rol van offroad-coach – dat elke discipline zijn eigen noden en specifieke karakter heeft. En daarom hebben we de functie opnieuw uit elkaar gehaald. Veldrijden is een voornamelijk Vlaamse sporttak die goed gestructureerd is bij de clubs en jeugd, en Angelo heeft als interim-coach op het EK bewezen dat hij de functie perfect heeft kunnen dragen.”
Er is een goede reden waarom er nog geen nieuwe Technisch Directeur – ofwel Directeur Topsport – is gevonden. Die gesprekken worden pas komende vrijdag opgestart, net als de zoektocht naar de nieuwe mountainbike-coach. “Dat kadert in een bredere beleidsoefening waar de input en expertise van de regionale vleugels in combinatie met de nieuwe Directeur Topsport van essentieel belang is”, vertelt Clauwaert. “Tot slot zal er op termijn versterking van de coachesstaf op de piste voorzien worden, eenmaal Kenny zijn rol eind december heeft neergelegd. Ook daarvoor wordt eerst in onze eigen rangen gekeken.”
Nieuwe structuur bij Belgian Cycling
Belgian Cycling maakte van de gelegenheid gebruik om ook haar nieuwe coachstructuren voor te stellen. “We gaan nu te werk met zogenaamde Head Coaches”, zegt Nathalie Clauwaert. “Het idee is dat zij allen hun specifieke verantwoordelijkheden hebben, maar interdisciplinair werk verrichten dat wordt uitgedacht door onze trainingscoördinatoren.”
“De Head Coaches worden mensen met een leidinggevende rol binnen hun departement, met een eindverantwoordelijkheid op coaching, selecties maken en als het sportief aanspreekpunt. Het was belangrijk voor ons om een toekomstgerichte structuur uit te denken, waarin we mensen met veel kwaliteiten intern de kans geven om hun ding te doen. Daarbij willen we blijven evolueren in de samenleving en samenwerken met de regionale federaties, breedtesport en jeugdopleidingen.”
Dat Gilbert dat niet aan zijn ellebogen heeft aangevoeld zegt direct genoeg over zijn inschattingsvermogen..,
Ik heb me behoorlijk aan hem gestoord als motorverslaggever voor Eurosport, met zijn vooringenomen mening aangaande sommige ploegen.... De dagen dat Jens Voigt het overnam waren een verademing, maar dat is mijn persoonlijke mening en voorkeur.
Als coach/trainer en/of bondscoach is het juist de kunst om zelf in de achtergrond te verdwijnen, en ik weet niet of dat Gilbert zijn sterkste eigenschap is ?
Wellicht was Pauwels gewoon een betere kandidaat, gezien de ervaring die hij al heeft opgedaan in het spoor van Vanthourenhout. Bij de job van bondscoach wegen people management en organisatorische kwaliteiten (logistiek, materiaal, afspraken met de ploegen, kennis van de jeugdwerking) wellicht ook veel meer door dan puur de tactiek van een wedstrijd. Ze rijden niet eens meer met oortjes op kampioenschappen, dus op dat vlak is de invloed van een bondscoach beperkt geworden.
Het is niet omdat Gilbert een toprenner was dat hij ook betere kwaliteiten heeft als kandidaat-bondscoach dan bv. Pauwels. Niet ondenkbaar dat dit tijdens de gesprekken met de bond duidelijk naar voor kwam en Gilbert in hun ogen dus gewoon een mindere kandidaat was dan Pauwels.
Bij Gilbert had ik vooral het gevoel: ik was vroeger een grote kampioen en zou nu graag deze job doen, dus let's go!
Toch had ik zelf ook graag Gilbert gezien. Gilbert zal een heel breed draagvlak hebben in heel België. Is als Waal ook enorm populair in Vlaanderen, spreekt goed Nederlands. Zeker met een potentiële topper als een De Lie als Waal en andere kopmannen uit Vlaanderen (Van Aert) die veelal op zelfde parcoursen kansrijk zijn, zouden de keuzes van een Gilbert denk ik veel gemakkelijker geaccepteerd worden.