Waar de bonkige types met een voorliefde voor kasseien zich klaarmaken voor de Ronde en Roubaix, verzamelen de toppers op rondegebied zich in het noorden van Spanje voor de Ronde van het Baskenland (1-6 april). Met Jonas Vingegaard, Remco Evenepoel en Primoz Roglic aan de start, krijgen we een voorproefje op de komende Tour de France. WielerFlits blikt vooruit!

Historie

• 

  20 mrt

  Lees ook De Ronde van het Baskenland is voor puncheurs de heilige wielerweek

  20 mrt

Laatste winnaars Ronde van het Baskenland
2023: Jonas Vingegaard
2022: Daniel Felipe Martínez
2021: Primoz Roglic
2020: Niet verreden wegens de coronacrisis
2019: Ion Izagirre
2018: Primoz Roglic
2017: Alejandro Valverde
2016: Alberto Contador
2015: Joaquim Rodríguez
2014: Alberto Contador

Laatste editie

Eindklassement Ronde van het Baskenland 2023
1. Jonas Vingegaard (Jumbo-Visma) in 24u45m24s
2. Mikel Landa (Bahrain Victorious) op 1m12s
3. Ion Izagirre (Cofidis) op 1m29s
4. David Gaudu (Groupama-FDJ) op 1m31s
5. Enric Mas (Movistar) op 1m36s

• 

  8 apr

  Lees ook Vingegaard zet puntjes op de i met solozege in slotrit Ronde van het Baskenland

  8 apr

Parcours

In de Ronde van het Baskenland trekken de renners nooit over echte hoge bergtoppen, laat staan cols. En toch beschouwen veel renners La Itzulia als misschien wel de zwaarste ‘kleinere’ rittenkoers van het seizoen. Waarom? Het is een combinatie van factoren. Het heeft deels te maken met het aantal hoogtemeters, maar ook met het feit dat de beklimmingen vaak bijzonder steil zijn.

In het Baskenland is er bijna geen meter vlak, waardoor alle ingrediënten aanwezig zijn om er een spetterend koersverloop van te maken. Ook dit jaar heeft de organisatie zijn best gedaan om een bijzonder attractieve ronde uit te stippelen, met een inleidende tijdrit, meerdere lastige en bovenal explosieve etappes en de koninginnenrit in en rond Eibar. Eén ding is zeker: de eindwinnaar zal over een goed stel klimmersbenen moeten beschikken.

Wat ook belangrijk is om te vermelden: aan de finish van elke etappe liggen tien, zes en vier bonificatieseconden voor het oprapen voor de nummers één, twee en drie in de daguitslag. De tussensprints zijn dan weer goed voor 3, 2 en 1 boniseconden.

Maandag 1 april, Etappe 1: Irun – Irun (10 km, ITT)

Vorig jaar werd er nog afgetrapt met een rit-in-lijn, dit keer zullen de tijdritfietsen weer van stal worden gehaald voor een individuele beproeving tegen de klok van exact tien kilometer. De renners starten en finishen in Irun, waar oud-profwielrenner Juan Manuel Gárate bijna 48 jaar geleden het levenslicht zag. De tijdrit speelt zich in de eerste kilometers af in de nauwe straten van Irun, goed wat voor draaien en keren.

Na amper 500 meter volgt ook al een eerste korte maar wel steile helling (maximaal 10%), waarna de renners de stad uitrijden over een licht glooiende weg. Vlak nadat ze onder de AP-8 doorkomen, volgt een tweede, iets langere kuitenbijter van 1,7 kilometer aan net iets meer dan 5%. De top wordt bereikt op een hoogte van 119 meter boven zeeniveau, waarna de coureurs nog enkele kilometers op deze hoogte blijven koersen.

Met nog 3,5 kilometer te gaan volgt een afdaling naar een vlakkere sectie in de straten van Irun, maar het venijn van deze tijdrit zit hem in de staart. In de laatste 250 meter begint de weg weer flink te stijgen, aan maximaal 10%, richting de finish bij San Juan Arria Plaza. Niet onbelangrijk: het tussentijdse meetpunt volgt al na 2,7 kilometer, aan voet van de wat langere beklimming van derde categorie.

Start: 14.10 uur (eerste renner)
Finish: rond 17.30 uur (laatste renner)

Dinsdag 2 april, Etappe 2: Irun – Kanbo (160 km)

In de Ronde van het Baskenland is het vaak met een vergrootglas zoeken naar de sprinters, maar de mannen met een sterk eindschot zullen de tweede etappe – van Irun naar Kanbo – met rood hebben omcirkeld. Al moet je in deze koers altijd met twee woorden spreken. Er staat weliswaar maar één gecategoriseerde beklimming op het menu, maar het gaat wel de hele dag op en af. We houden het maar op Baskisch vlak.

De rit speelt zich volledig af op Frans grondgebied, in Frans Baskenland. Over een afstand van 160 kilometer moeten de renners toch een slordige 2.300 hoogtemeters overwinnen. In de laatste veertig kilometer zijn er nog passages door Ustaritz, Saint-Pée-Sur-Nivelle en Ezpeleta, waar ook een laatste tussensprint op het programma staat. Daarna gaat het in een rotvaart naar Kanbo. Om er te sprinten voor de zege?

Start: 13.29 uur
Finish: tussen 17.20 en 17.40 uur

Woensdag 3 april, Etappe 3: Ezpeleta – Altsasu (190,9 km)

In de langste etappe van de 63ste editie van de Ronde van het Baskenland trekken de renners in 190,9 kilometer van Ezpeleta, waar ze gisteren al eens passeerden, naar Altsasu. De renners met ambities voor de eindzege, zullen deze rit hebben aangekruist. Onderweg worden er op maar liefst zes beklimmingen punten voor het bergklassement uitgedeeld. Aan het einde van de rit, hebben de renners meer dan 3.000 hoogtemeters in de benen.

De Puerto de Otxondo (8,2 km aan 5,7%) is vlak na de start de eerste klim van de dag, wat later in de rit gevolgd door de Usategieta Gaina (11,2 km aan 3,2%), de klim naar Uitzi (4,7 km aan 6,9%) en de beklimming naar Zuarrarrate (6,8 km aan 3,6%). De renners dalen vervolgens af naar de vallei van de Arakil en volgen deze rivier voor tientallen kilometers, om daarna een eerste keer de finishlijn te passeren in Altsasu.

Alleen: op dat moment zijn er nog bijna 67 kilometers af te leggen tot de daadwerkelijke finish in Altsasu. Wat volgt is een lastige finale met twee potentiele sleutelzones om de koers in vuur en vlam te zetten: de klim naar Olaberria (1,6 km aan 7,5%) op goed 35 kilometer van de streep en de beklimming richting Lizarrusti (6,4 km aan 4,7%), met zijn top op 18 kilometer van de finish. Daarna volgt een, zeker voor Baskische begrippen, vlakke finale.

Start: 12.43 uur
Finish: tussen 17.15 en 17.45 uur

Donderdag 4 april, Etappe 4: Etxarri Aranatz – Legutio (157,5 km)

In de derde etappe zal het kaf al wat van het koren worden gescheiden, maar in de vierde rit zullen de maskers echt afvallen en is van verstoppen geen sprake meer. In de eerste 35 kilometer is het parcours nog nagenoeg vlak, maar op de Opakua (7,1 km aan 5,8%) worden de klimbenen al een eerste keer getest. Het is een voorbode voor de bijzonder lastige finale rond Legutio, waar de finishstreep is getrokken.

Na een eerste passage door Legutio werken de renners nog een vijftigtal kilometer af, met drie zeer pittige beklimmingen. De eerste is de klim naar Olaeta (3,1 km aan 6,8%, met stroken tot 13%). Na een snelle afdaling volgt vrijwel meteen de klim naar Untzilla (2,3 km aan 8,5%). Eenmaal op de top van deze helling, is het nog goed 25 kilometer richting de aankomst. De klim naar Untzilla ligt kortom op een zeer strategisch punt in de koers.

Na de afzink naar de vallei van de Río Deva loopt de weg – parallel aan de rivier – kilometerslang vals plat omhoog. In het plaatsje Marulanda zijn er nog bonificatieseconden te verdienen, maar de toppers houden hun kruit vooral droog voor de klim naar Leintz Gatzaga (3 km aan 8,7%). Wie hier voor de aanval kiest, moet na de top nog wel goed negen kilometer doortrappen om de finish te bereiken.

Start: 13.30 uur
Finish: tussen 17.20 en 17.40 uur

Vrijdag 5 april, Etappe 5: Vitoria-Gasteiz – Amorebieta-Etxano (175,9 km)

Vitoria-Gasteiz – een bekende start- en finishplaats in de Ronde van het Baskenland – heeft dit jaar de eer om de vijfde etappe van de ronde op gang te brengen. In de voorlaatste rit – eentje van 175,9 kilometer naar Amorebieta-Etxano – zal er ongetwijfeld ook weer een strijd losbarsten onder de klassementsrenners. In de finale volgen de beklimmingen – vier in totaal – elkaar namelijk in rap tempo op.

Na de start trekken de renners over relatief vlakke wegen naar het natuurpark van Urkiola, waar ze de bijzonder pittige beklimming Puerto de Urkiola (5,5 km aan 9,4%) zullen aandoen. Deze klim was vroeger altijd de scherprechter van de inmiddels verdwenen klimkoers Subida a Urkiola. Met Marino Lejarreta, Pedro Delgado, Claudio Chiappucci, Tony Rominger en Joaquím Rodríguez staan er heel wat mooie namen op de erelijst.

De Puerto de Urkiola zal dit jaar niet meer dan een voetnoot zijn in het hele wedstrijdverloop, aangezien de top op goed negentig kilometer van de streep ligt. Nee, het is in deze rit vooral uitkijken naar de twee lussen in en rond de finishplaats, met de Muniketa Gaina (3,5 km aan 7,3%) en een niet gecategoriseerde helling (1,7 km aan 4,4%) als terugkerende scherprechters. Na de top van deze laatste heuvel, is het nog 4,6 kilometer tot de streep.

Start: 13.05 uur
Finish: tussen 17.15 en 17.45 uur

Zaterdag 6 april, Etappe 6: Eibar – Eibar (137,8 km)

Als afsluiter heeft de organisatie op de slotdag nog wat in petto voor de renners. In de allesbeslissende bergrit naar Eibar zal het klassement definitief worden vormgegeven. Normaal kiest men voor een lastige bergrit met aankomst op de flanken van de beklimming naar het heiligdom van Arrate, maar de parcoursbouwers hebben nu – net als vorig jaar – een alternatieve route uitgestippeld naar Eibar.

Het parcours is zelfs een blauwdruk van vorig jaar. Dit betekent dat we ook nu weer na 137,8 kilometer zullen weten wie zich eindwinnaar mag noemen. Een kritiek punt op het parcours is de bijzonder lastige Krabelin (5 km aan 9,6%), met een maximale stijging van 17%, halverwege de rit. Daarvoor liggen de Elkorrieta (2,6 km aan 6,7%), Alto de Azurki (5,1 km aan 7,4%) en Gorla (9,6 km aan 5,7%) in het eerste koersuur.

De finale zal waarschijnlijk worden ingeleid op de steile flanken van de Krabelin, en anders op ruim veertig kilometer van de finish met de Trabakua (3,3 km aan 7,1%), gevolgd door de tevens pittige Izua (4,1 km aan 9,2%) en de Urkaregi (5 km aan 4,8%). De top van die laatste klim ligt op 12 kilometer van de meet. Na een afdaling loopt het de laatste kilometers nog gevoelig omhoog naar eindbestemming Eibar.

Start: 14.05 uur
Finish: tussen 17.20 en 17.40 uur

Favorieten

De ‘Grote Vier’ in het rondewerk – we doelen dan op Jonas Vingegaard, Tadej Pogacar, Remco Evenepoel en Primoz Roglic – wisten elkaar dit seizoen vooral te ontlopen. In de komende Ronde van het Baskenland is er echter geen ontkomen meer aan. Toegegeven, Pogacar geeft geen acte de présence, maar Vingegaard, Evenepoel en Roglic zullen de komende dagen wél de degens kruisen. En zo is de 63ste editie van de Ronde van het Baskenland toch wel een belangrijke generale repetitie voor de komende Tour de France.

We zijn ontzettend nieuwsgierig naar de waardeverhoudingen tussen de drie Tourpretendenten en kijken vooral uit naar een eerste seizoensduel tussen Vingegaard – de huidige Tourwinnaar – en Evenepoel, de man die komende zomer zijn vuurdoop zal beleven in de Ronde van Frankrijk. Akkoord, winst in de Ronde van het Baskenland is geen garantie op een al even succesvolle Tour. Maar het is voor Vingegaard, Evenepoel en Roglic wel belangrijk om hier goed te presteren. Om al een eerste tik uit te delen aan de concurrentie, in de hoop zo wat twijfel te zaaien.

Jonas Vingegaard: in pole position om zijn titel te prolongeren – foto: Cor Vos

We kijken voor de eindzege dus vooral naar de drie genoemde wereldtoppers, maar er is altijd baas boven baas. En als we eerlijk zijn, kunnen we niet anders dan Jonas Vingegaard als topfavoriet naar voren schuiven. De Deen van Visma | Lease a Bike is de titelverdediger, sinds enkele jaren de referentie op rondegebied en bovendien bijzonder goed op dreef. De tweevoudig Tourwinnaar moet dit seizoen zijn eerste nederlaag nog incasseren. In zijn eerste twee wedstrijden van 2024, O Gran Camiño en Tirreno-Adriatico, was hij met afstand de beste.

Vingegaard begint kortom met een perfect rapport aan de Ronde van het Baskenland en zal maar wat graag zijn titel prolongeren. Daarmee zou hij ook een eerste signaal afgeven aan zijn Tourconcurrenten. De topfavoriet kan rekenen op een sterke ploeg in steun, met Vuelta-winnaar Sepp Kuss, de beloftevolle Ben Tulett en good old Steven Kruijswijk als zijn belangrijkste luitenanten. Die laatste kreeg de laatste jaren af te rekenen met de nodige tegenslagen, maar maakte onlangs nog een sterke indruk in de Ronde van Catalonië.

Van topfavoriet Vingegaard gaan we naar zijn misschien wel grootste uitdager: Remco Evenepoel. De 24-jarige Belg van Soudal Quick-Step zal de Baskische koers deels gebruiken als opmaat/voorbereiding richting de heuvelklassiekers, maar Evenepoel zal zich toch ook graag een eerste keer willen meten met de beste ronderenner van het moment. Voor ‘De Aerokogel van Schepdaal’ is het een ideale gelegenheid om eens te zien waar hij nu precies staat ten opzichte van Vingegaard, wat nu zijn plaats is in de pikorde der ronderenners.

Evenepoel en Roglic namen het in Parijs-Nice al tegen elkaar op – foto: Cor Vos

Evenepoel – die in 2022 al eens vierde werd in het Baskenland – zal in ieder geval met vertrouwen aan de start verschijnen. Vanwege zijn uitslagen in aanloop naar deze ronde, maar ook omdat hij weer aan de zijde zal koersen van zijn beoogde meesterknecht Mikel Landa, vorig jaar zelf nog tweede in de Ronde van het Baskenland. De Spaanse klimmer moet de komende week een cruciale rol zien te vervullen, in dienst van de Belg. Of kan hij profiteren van zijn kopman? Dat het met zijn vorm wel snor zit, bewees Landa in de Ronde van Catalonië. Hij was er – achter de ongenaakbare Tadej Pogacar – ‘best of the rest’.

Vingegaard en Evenepoel zijn klaar om het tegen elkaar op te nemen, maar hoe zit het met de derde renner die in de zomer hoopt mee te strijden om de Tourzege? Primoz Roglic begon zijn seizoen in Parijs-Nice, maar liet in zijn eerste wedstrijd voor zijn nieuwe ploeg BORA-hansgrohe nog geen uitwisbare indruk achter. Sterker, Roglic viel ronduit tegen en kwam dan ook niet in het stuk voor. De vraag is of hij een kleine maand later wel al goed genoeg is om mee te doen om de sportieve knikkers. Roglic zal zich maar wat graag willen revancheren voor zijn mindere optreden op Franse bodem.

Wat dan weer in het voordeel van Roglic spreekt: hij was in 2018 en 2021 al de beste in La Itzulia en kent dus als geen ander het recept om de Ronde van het Baskenland te winnen. Mocht de beoogde kopman toch niet over de juiste benen beschikken, dan is er nog geen man overboord bij BORA-hansgrohe. Met Jai Hindley heeft de Duitse formatie nog een renner in de gelederen die niet zal terugdeinzen voor het kopmanschap. De Australische klimmer was dit jaar al vijfde in de Ronde van Valencia en bovenal derde in Tirreno-Adriatico.

Mattias Skjelmose moet met zijn kwaliteiten erg ver kunnen komen – foto: Cor Vos

Het zou ons verbazen mocht de uiteindelijke winnaar niet uit het rijtje Vingegaard-Evenepoel-Roglic komen, maar zeker weten doen we het natuurlijk niet. Niets is zo onvoorspelbaar als de koers. Zo valt het niet uit te sluiten dat Mattias Skjelmose straks op het hoogste schavotje staat van het eindpodium. De Deense kopman van Lidl-Trek is gemaakt voor de steile en meestal wat kortere Baskische beklimmingen, heeft een goede tijdrit in de benen en kwam met enkele topvijfklasseringen al goed uit de startblokken. Zo was hij vierde in Parijs-Nice.

Skjelmose eindigde in de ‘Koers naar de Zon’ net na Brandon McNulty, die maandag ook aan de start zal verschijnen in Irun. De 25-jarige Amerikaan moet met zijn kwaliteiten ook ver kunnen komen in het Baskenland, maar binnen zijn ploeg UAE Emirates verwachten we eerlijk gezegd nog meer van Juan Ayuso. De nieuwe Spaanse rondehoop – nog altijd maar 21 jaar – liet dit seizoen al zeer mooie dingen zien. Zo was hij in Tirreno-Adriatico de voornaamste ‘concurrent’ van Vingegaard, al was het verschil tussen beide mannen nog wel erg groot. Zijn de onderlinge verschillen nu kleiner?

UAE Emirates trekt overigens met een waar sterrenensemble naar het noorden van Spanje. De formatie uit het Midden-Oosten kan – naast Ayuso en McNulty – eventueel ook Isaac del Toro en Jay Vine uitspelen als kopmannen. De piepjonge Del Toro (20) heeft zijn start bij de profs niet gemist. Zijn ritzege in de Tour Down Under was een eerste straffe stoot, zijn vierde plek in Tirreno-Adriatico was zo mogelijk nog indrukwekkender. Vine moet dit seizoen nog echt op gang komen, maar we weten allemaal tot wat de Australiër in staat is als hij in topvorm verkeert.

Ayuso (links) en Hindley (rechts) zijn twee gevaarlijke klanten voor de eindzege – foto: Cor Vos

INEOS Grenadiers leek met Egan Bernal als kopman aan te treden in de Ronde van het Baskenland, maar de Colombiaan vindt het na een succesvolle maar ook drukke seizoensstart tijd om de pauzeknop in te drukken. De Britse formatie hoeft het geweer echter niet meteen van schouder te veranderen, want met Tom Pidcock mag de ploeg ook hopen op een mooie eindnotering. De polyvalente Brit richt zich dit jaar wat meer op het klimwerk en dit heeft hem voorlopig geen windeieren gelegd. Pidcock is al weken prima op dreef en krijgt een parcours op maat voorgeschoteld: de steile Baskische klimmetjes moeten hem als gegoten liggen.

• 

  1 apr

  Lees ook Tom Pidcock naar ziekenhuis na val tijdens verkenning tijdrit Ronde van het Baskenland

  1 apr

Het is een conclusie die we ook kunnen trekken voor de twee kopmannen van Bahrain Victorious, Santiago Buitrago en Pello Bilbao. De Colombiaan was dit jaar al tweede in de Ronde van Valencia en won een lastige heuvelrit in Parijs-Nice, maar viel in die laatste ronde ook letterlijk uit. Buitrago zal dus uit zijn op sportief eerherstel. Zijn ploeggenoot Bilbao zal – als trotse Bask – in zijn carrière maar wat graag een keer willen zegevieren voor eigen volk, maar het lijkt ons dit jaar – gezien de verzamelde tegenstand – toch iets te hoog gegrepen.

Santiago Buitrago was dit jaar al zeer goed in Parijs-Nice – foto: Cor Vos

We zijn inmiddels aanbeland bij de outsiders, die wellicht kunnen profiteren van het koersverloop en een eventuele patstelling tussen de drie grote favorieten voor de eindzege. We denken dan allereerst aan Carlos Rodríguez (INEOS Grenadiers) en Tao Geoghegan Hart (Lidl-Trek). Twee renners die al de nodige adelbrieven kunnen voorleggen, maar ze gaan momenteel niet door hun beste fase heen. Rodríguez noteerde dit seizoen nog geen al te beste uitslagen, Hart zoekt na zijn lange revalidatie nog naar zijn beste benen. Toch maar afwachten.

We noteren verder de namen van David Gaudu (Groupama-FDJ), ex-winnaar Ion Izagirre (Cofidis), Louis Meintjes (Intermarché-Wanty), Warren Barguil (dsm-firmenich PostNL), Rigoberto Urán, Esteban Chaves (EF Education-EasyPost) en Felix Gall (Decathlon AG2R La Mondiale). We kijken daarnaast reikhalzend uit naar de prestaties van jongelingen Archie Ryan (EF Education-EasyPost), Kévin Vauquelin (Arkéa-B&B Hotels) en Oscar Onley (dsm-firmenich PostNL).

Sprinters

In de Ronde van het Baskenland wordt er maar zelden gesprint met een echt grote groep en dus slaan de topsprinters deze koers over. Dit biedt kansen voor de op papier iets minder snelle renners, die wel over een goed eindschot beschikken. Deze mannen krijgen misschien toch wel twee kansen (etappes 2 en 3) op dagsucces. Ethan Hayter, vorig jaar nog ritwinnaar, zal het graag horen. De Brit van INEOS Grenadiers is een van de snelste renners aan het vertrek.

Hij zal het moeten opnemen tegen rappe puncheurs/springveren als Andrea Bagioli, Natnael Tesfatsion (Lidl-Trek), Alex Aranburu (Movistar), Roger Adría (BORA-hansgrohe), Romain Grégoire (Groupama-FDJ), Ide Schelling (Astana Qazaqstan), Orluis Aular (Caja Rural-Seguros RGA), Quinten Hermans en Stan Van Tricht (Alpecin-Deceuninck)

Ethan Hayter was vorig jaar nog succesvol in de Ronde van het Baskenland – foto: Cor Vos

Let in een gereduceerde sprint ook op Emils Liepins (dsm-firmenich PostNL), Nikias Arndt (Bahrain Victorious), Vito Braet (Intermarché-Wanty), revelatie Paul Lapeira (Decathlon AG2R La Mondiale) en Sean Quinn (EF Education-EasyPost).

Favorieten volgens WielerFlits
**** Jonas Vingegaard
*** Remco Evenepoel, Primoz Roglic
** Juan Ayuso, Mattias Skjelmose, Tom Pidcock
* Brandon McNulty, Santiago Buitrago, Jai Hindley, Mikel Landa

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

De renners lijken zich in de handen te mogen wrijven, als we afgaan op de laatste weersvoorspellingen. De eerste etappes zullen sowieso in droge omstandigheden worden afgewerkt, wat in het Baskenland toch zeker geen gegeven is. De zon krijgt af en toe de gelegenheid om door te breken, terwijl de temperatuur zal oplopen tot een graad of zeventien.

De Ronde van het Baskenland is ook dit jaar weer live te volgen op Eurosport 1. Verder is de koers te bekijken via de online kanalen van Eurosport.nl en Discovery+. Bekijk alle tv-zenders en uitzendtijden in onze tv-gids Wielrennen op TV.