‘Twee derde van profwielrenners heeft slechte botgezondheid’
foto: Cor Vos
donderdag 12 januari 2023 om 10:30

‘Twee derde van profwielrenners heeft slechte botgezondheid’

Twee derde van de mannelijke profwielrenners heeft een slechte botgezondheid. Bij vrouwelijke profwielrenners ligt dit met 45 procent iets lager. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) 

93 elite- en profwielrenners deden mee aan het onderzoek van de experts Sports & Exercise Nutrition. Zij moesten een scan ondergaan in het onderzoekscentrum van de HAN waarmee de botgezondheid nauwkeurig in kaart kon worden gebracht. Verder moesten de deelnemers een vragenlijst invullen en werd er bloed afgenomen. 

De belangrijkste bevinding van het onderzoek is dat de lichte botbelasting bij profwielrenners kan zorgen voor broze botten (osteoporose). Het hebben van minder sterke botten op jonge leeftijd is een belangrijke risicofactor voor osteoporose op latere leeftijd, met mogelijk ernstige gevolgen. Zo is een breuk van de heup op latere leeftijd sterk gerelateerd met vroegtijdig overlijden.

Meer botbreuken
Een andere belangrijke bevinding was dat wielrenners met broze botten ook meer botbreuken hadden tijdens de wielercarrière. Daarnaast bleek dat wielrenners met sterkere botten een hoger BMI hadden, meer botbelastende activiteiten hebben gedaan in hun leven (bijvoorbeeld voetbal, tennis of krachttraining) en structureel voldoende aten.

Voldoende eten betekent vooral op trainingsdagen genoeg energie binnenkrijgen om te compenseren voor het energiegebruik met fietsen. Wanneer dit niet het geval is spreekt men van een status van zogenaamde ‘lage energiebeschikbaarheid’. Dit betekent dat het lichaam onvoldoende energie overhoudt na het sporten om normale fysiologische functies te kunnen blijven uitvoeren. Verder was een lage vitamine D status een voorspeller van een slechte botgezondheid.

“Concluderend kunnen we stellen dat wielrenners die zeer veel trainen er goed aan doen om ook aan de botgezondheid te werken. Belangrijk hierbij is dat men ook genoeg bot belastende oefeningen of sport doet of blijft doen, men voldoende eet om voor de gebruikte energie door training te compenseren, men voldoende calcium en vitamine D binnenkrijgt en niet een te laag lichaamsgewicht nastreeft”, aldus het onderzoek.

RIDE Magazine
39 Reacties
11-01-2023 17:28
Hoogtestages ook funest voor de botdichtheid, kijk maar naar die astronauten.
11-01-2023 13:35
toch wel frapant dat een laag vitamine D genoemd wordt. Je zou zeggen dat wielrenners genoeg zon mee pakken om D2 naar D3 om te zetten in hun lichaam
    11-01-2023 18:57
    In het voorjaar en zomer zal dat vast wel het geval zijn. In de herfst en winter is het een ander verhaal.
11-01-2023 15:20
@explorer


Ketodieet heeft niets te maken met ketonen, maar met hoeveelheid koolhydraten.
    11-01-2023 15:27
    Hoi Huubi, bij een tekort aan koolhydraten ga je compenseren in ketonen...
    Correct me if im wrong.
11-01-2023 16:39
@Alfred Issendorf
Dat is een verkooppraatje voor ketosupplementen. Er staat aardig wat onzin in, wellicht het makkelijkst te controleren is de claim dat Froome grote rondes wist te winnen mbv een ketogeen dieet. Hoewel Froome af en toe low carb maaltijden naar binnen werkt, kun je overal online vinden dat hij ook veel rijst, havermout etc. eet. Om over gelletjes en sportdrank tijden wedstrijden nog maar te zwijgen.
    11-01-2023 17:32
    Precies dit.
    11-01-2023 17:53
    Ik kan me ook nog een artikel in het NRC herinneren waarin eveneens werd beweerd dat veel duursporters een ketogeen dieet volgen, maar dat zal dan ook wel riooljournalistiek zijn.
11-01-2023 10:55
En bij 50 jaar kunstheup en knie
    11-01-2023 11:27
    Nope, doen ze niet meer. Veel te jong. Gedurende je leven kun je maximaal(op dit moment) 2 keer een nieuwe heup krijgen(per heup) daarna is het op. Het bot moet mee kunnen werken/klemmen. Om dan 'al' op je vijtigste een nieuwe heup te krijgen is way to early, prothese gaat 10 tot 15 jaar mee dan ben je op tachtigste(max) uit gedokert en de ellende begint.
    Ik zou zeggen, voorkomen is beter als genezen en goede voorlichting en begeleiding is cruciaal voor jonge renners.
    11-01-2023 12:04
    @explorer Andy Murray rent letterlijk op de ATP Tour rond met een kunstheup.

    Maar het probleem met knieen en heupen is meer het afslijten van het kraakbeen, wat juist bij wielrenners veel minder een probleem zou moeten zijn.
    11-01-2023 12:24
    Rode rick, ow ja dat zal best dat Andy er mee rond loopt. Het 'advies' is om dat zo lang mogelijk uit te stellen, mits het echt niet anders kan. Andy zal zelf de regie in handen willen hebben gehad, begrijpelijk.
    Ik som alleen het risicoplaatje op, ieder mens is uniek in zijn benadering hierin. Overleg moet en kan altijd in mijn optiek.

    Kraakbeen, is zeker een factor maar ook gewoon weg de osteoporose, zoals hierboven geschreven, blijft de main problem.
    11-01-2023 16:22
    @Explorer
    Huh? Je stelt letterlijk: "nope, doen ze niet meer."

    Dat is volgens mij toch wat anders dan "alleen een risicoplaatje opsommen".

    Je krijgt gewoon een nieuwe heup als je er een nodig hebt. Als je jong bent zal men proberen het wat te rekken, maar wat moet dat moet. En wie weet wat voor techniek er over 20 jaar beschikbaar is.
    11-01-2023 16:42
    Hoi dikkeschaap, klopt helemaal. Wat moet dat moet. Maar de keuze zal per patiënt afhangen om het wel of niet te doen. Advies en voorlichting is belangrijk hierin. Dus ja liever niet, mits echt echt noodzakelijk. Externe factoren meewegen zoals rust, fysio etc. Behandelen voor operen is wel een pre. Evenals leefstijl.
11-01-2023 14:54
Dit is dus een minder gezond aspect van wielrennen. Her creëren van stevige botten door meer sporten te beoefenen en zorgen voor voldoende gewicht door goed te eten zijn belangrijker dan zo vroeg mogelijk met (alleen) wielrennen te beginnen en zo licht mogelijk te worden.
11-01-2023 15:05
Mede hierom wordt er ook veel hardgelopen tegenwoordig door profwielrenners.
    11-01-2023 15:33
    Steven Rooks deed dat al.
    11-01-2023 16:23
    Hardlopen is zeker goed vanwege de 'impacttraining', maar ook niet zaligmakend wanneer het probleem vooral ligt bij een te geringe inname van allerhande nutriënten. Bovenstaande resultaten sluiten wat betreft Vitamine-D-tekorten trouwens goed aan bij die van eerdere studies met sporters uit allerlei disciplines - zie de abstract van volgende meta-analyse uit 2015: https://link.springer.com/article/10.1007/s40279-014-0267-6

    "Twenty-three studies with 2,313 athletes [mean age 22.5 years, 76 % male] were included. Of 2,313 athletes, 56 % (44–67 %) had vitamin D inadequacy that significantly varied by geographical location. It was significantly higher in the UK and in the Middle East. The risk significantly increased for winter and spring seasons, indoor sport activities, and mixed sport activities. The risk was slightly higher for >40°N latitude but it increased significantly after excluding the Middle East as an outlier."
11-01-2023 15:19
Misschien dat het voor profs verschrikkelijk uitpakt maar ikzelf combineer sinds mijzelfheugenis het fietsen met zwemmen. Wanneer ik dat tweede een tijdje laat vallen lukt dat eerste ook minder goed.
    18-01-2023 15:08
    Zwemmen is zeer goed voor de spieren natuurlijk, maar niet voor de botvorming. Omdat het ook een sport met lage belasting is.
11-01-2023 16:00
Daarom laten we jonge gasten een breed fitness programma in de winter draaien en in rustige herstel periodes onderhoud hiervan. Plus inderdaad Calcium etc.
    11-01-2023 16:13
    Fietsen is geen belasting voor het gestel. Althans niet mbt bot versterking of voorkomen osteoporose.
    Open kinetische beweging tov gesloten kinetische beweging ofwel belasting is druk en spanning op de botten is bij krachttraining veel hoger.
11-01-2023 16:59
Met vitamine D supplementen moet je wel oppasen. Het risico op voorkomen van getinge hoeveelheden verboden middelen is niet gering, in ieder geval niet in het profpeloton.
12-01-2023 12:05
Meer melk drinken.
11-01-2023 23:06
Goh, d'r wordt nogal een claim de wereld ingestuurd door de Hogeschool. Waar is deze peer reviewed wetenschappelijke studie gepubliceerd? De Lancet, BMJ, Pubmed?
    12-01-2023 07:52
    Eigenlijk had de redactie gewoon de link moeten plaatsen, maar zelf had je natuurlijk ook even kunnen zoeken. Dan had je hetvolgende gevonden:
    https://journals.lww.com/acsm-msse/abstract/9900/low_bone_mineral_density_and_associated_risk.191.aspx

    Wel degelijk gepubliceerd in een peer-reviewed tijdschrift dus, dat qua 'impact factor' blijkbaar op de 9e plaats staat (uit 87) in de niche 'sports medicine'. Neen, het is niet The Lancet of BMJ, maar als je ervaring had met het publiceren van wetenschappelijke studies, dan zou je weten dat zulke 'elite' journals vooral selecteren op hoe innovatief en 'sexy' een studie is. Een 'case study' zoals bovenstaande, waar een welbekende techniek wordt toegepast om een specifieke vraag te beantwoorden, valt daar niet onder en past gewoon veel beter in de niche-literatuur.

    Pubmed is trouwens zelf geen publicatie, maar een zoekbare database om eenvoudig artikels uit een hele rits biomedische en 'life science' tijdschriften te vinden. Grappig genoeg is het artikel van "de Hogeschool" daar perfect vindbaar... ;-p
    12-01-2023 12:30
    En hoe zit het dan met alle andere topsporten waar topatleten hun botten / lichaam belasten? Zijn daar dan geen studies over?
    Topsport is gewoon qua definitie niet gezond in de vorm van continue extreme belasting van het lichaam.
    12-01-2023 13:28
    Als je bij het gelinkte artikel naar beneden gescrold had tot 'Related Articles', dan had je als antwoord op je vraag meteen enkele andere studies gevonden over botdichtheid bij professionele (en niet-professionele) atleten.

    Ja, zulke studies bestaan. Neen, dat wil helemaal niet zeggen dat bijkomende studies met specifieke vraagstellingen, zoals deze van de HAN, geen bestaansrecht hebben. Integendeel, elke goede wetenschappelijke studie werpt weer vragen op die in aanverwante studies beantwoord kunnen worden, waarna er weer nieuwe vragen opduiken enzovoort.

    Gelukkig maar dat er mensen zijn die steeds nieuwe vragen stellen én deze proberen te beantwoorden, anders zaten we nu nog met z'n allen rond een vuurtje in een grot.
    12-01-2023 20:17
    Ja, gezien en bedankt nog voor de link. Niettemin, als je iets verder gekeken had dan had je de opdrachtgever, de zgn partners en de zin en onzin, alsook nut en noodzaak enigszins kunnen inschatten. De stakeholders, de belangen en de betrekkelijke relevantie van deze zgn wetenschappelijke studie door de Hogeschool. 93 atleten bovendien, hoe representatief is dat overigens? Sinds 2014 loopt dit project kennelijk. Bone mineral density... hoe wordt het bedacht?
    Heette dit vroeger niet sterke of zwakke botten? Op weg naar de perfecte gerobottiseerde atleet, mens waar onlangs Annemiek van Vleuten voor waakte, zij het in een andere context?
    13-01-2023 15:19
    @Pietspeed: Het is ook niet per se so dat wat in Science of Nature staat nou altijd zo top is.
11-01-2023 15:32
Melk is goed voor elk !!
11-01-2023 12:00
Veel duursporters volgen een keto dieet. Nadeel hiervan: broze botten. Hier ook van toepassing?
    11-01-2023 12:45
    Nee, niet direct werking daarop. Eerder op je glucosespiegel. En je gaat ontiegelijk( zoals we dat in Brabant zeggen) uit je bek meuren...
    11-01-2023 12:50
    Haha wat een grap. Veruit de meeste duursporters hebben het tegenovergestelde van een keto-dieet: je hebt namelijk koolhydraten nodig om de motor te laten draaien, helemaal in extreme duursporten zoals wielrennen. Dat er wat geëxperimenteerd wordt met low-carb dagen is heel wat anders dan een daadwerkelijk keto-dieet volgen. Dat zou ik geen enkele duursporter aanraden.
    11-01-2023 13:16
    Ach luipaard, jij noemt het een dieet, ik zeg toevoeging van een lichaamseigen gemaakte stof. Verschil met andere 'lichaamseigen gemaakte stoffen' en ketonen is dat in mijn optiek ketonen NIET toegevoegd hoeven te worden om aanvulling van te korten te goed te doen. Denk bv idd aan suikers, kcal etc etc. Dat maakt het in mijn optiek, iets toevoegen aan je lichaam om de prestaties te bevorderen. Totaal onnodig dus.
    Lange termijn schade (2019 en eerder zijn ze er al mee begonnnen) is pas bekend na ongv 5 jaar and so on.

    Zullen we zeggen: troep voor de duursporters, medicijn voor een patiënt?
    11-01-2023 14:31
    @Luipaard: geen grap. Lees bijvoorbeeld onderstaande:

    https://www.triathlonworld.nl/blogs/blog/past-het-keto-dieet-bij-een-duursporter/
    11-01-2023 16:27
    @Explorer
    Ketogene diëten staan los van het gebruik van ketonen als supplement. Je reactie raakt daarom in deze context helaas kant noch wal.
    11-01-2023 17:27
    Nou dikkechaap dan zijn we daar toch over uit. Jij jou mening ik de mijne. Prima toch.
    Cest la vie.
    11-01-2023 17:30
    Wat Dikkechaap zegt. Ketodieet en het gebruik van ketonen zijn twee totaal verschillende zaken.

    @Alfred
    Het probleem is dat je geen pieken meer hebt. Als jij op een ketodieet 30 minuten lang op 105% van je omslagpunt een berg moet opfietsen in koers, gaat je dat simpelweg niet lukken. Laat staan meerdere inspanningen op of over het omslagpunt. Vetverbranding is enorm inefficient om energie uit te halen in vergelijking met koolhydraten. Daarom kan dit als profwielrenner niet.

Reacties zijn gesloten.