De eindzege in de Tour de France 2022 lijkt Jonas Vingegaard nauwelijks meer te kunnen ontgaan. De Deense geletruidrager deelde in de laatste Pyreneeënrit naar Hautacam een mokerslag uit aan zijn grootste en nog enige concurrent Tadej Pogačar, na een indrukwekkend machtsvertoon van Jumbo-Visma op de slotklim. Met name Sepp Kuss en een opnieuw ijzersterke Wout van Aert speelden in de finale een cruciale rol.

Erop of eronder! In de achttiende etappe van de Tour de France werd er nog één keer écht geklommen. En niet zo’n beetje ook, want de Col d’Aubisque (16,4 km aan 7,1%), Col de Spandelles (10,3 km aan 8,3%) en de slotklim naar skioord Hautacam (13,6 km aan 7,8%) zijn niet de eerste de beste beklimmingen. Een nachtmerrie voor de meeste renners, maar voor Tadej Pogačar was het een laatste kans om de Tour nog op zijn kop te zetten in de bergen en de voorlopig onwrikbare geletruidrager Jonas Vingegaard en zijn ploeg Jumbo-Visma te kraken.

Van Aert is de eerste aanvaller van de dag 
De 140 overgebleven renners – Damiano Caruso (Bahrain Victorious), Imanol Erviti (Movistar) en Chris Froome (Israel-Premier Tech) gaven er wegens een coronabesmetting voor de start de brui aan – begonnen net voor de klok van 14.00 uur in bedevaartsoord Lourdes aan de derde en laatste krachtmeting in de Pyreneeën. De eerste aanval van de dag kwam op naam van Wout van Aert. De alleskunner van Jumbo-Visma, die al niet meer in te halen is in de strijd om de groene trui, werd uit tactische overwegingen vooruit gestuurd. Van Aert kreeg alleen niemand mee en dus reed hij een tijdje alleen voorop.

Van Aert was weer zeer actief in de openingsfase – foto: Cor Vos

In het peloton lag het tempo echter ook onverminderd hoog. Meerdere renners probeerden de sprong naar voren te maken, terwijl achteraan enkele renners in de problemen kwamen. Zo moest Guillaume Van Keirsbulck al vroeg afhaken en ook voor Mikkel Bjerg – een van de drie overgebleven helpers van Pogačar – ging het te snel. In de spits van de koers zagen we intussen een wisseling van de wacht: Van Aert werd namelijk bijgehaald door zijn landgenoot Stan Dewulf. De renner van AG2R Citroën trok meteen door en kreeg het gezelschap van Christophe Laporte, Andreas Leknessund, Stefan Bissegger, Florian Vermeersch en Michael Matthews.

Chaos troef in razendsnelle openingsfase 
Deze zes renners sloegen de handen ineen en reden op een bepaald moment een halve minuut voor het peloton uit, waar we de mannen van Cofidis op kop zagen rijden. De Franse formatie had namelijk de slag gemist en dus was het aan Anthony Perez en Ion Izagirre om de scheve situatie recht te zetten voor bergkoning Simon Geschke. Dit bleek funest voor de vluchtkansen van de kopgroep en op een gegeven moment was alles weer te herdoen. Een nieuwe groep van zestien renners wist zich na veel vijven en zessen af te scheiden, maar ook deze poging van onder meer Matteo Jorgenson, Tiesj Benoot, Giulio Ciccone en Dylan Groenewegen was geen lang leven beschoren.

Het bleef namelijk onrustig in het peloton, ook al omdat Geschke andermaal niet mee was. Van Aert was na een fikse tussenversnelling verantwoordelijk voor een zoveelste hergroepering, maar de renners konden niet lang genieten van een moment van windstilte. Dylan Teuns besloot namelijk door te trekken op een oplopende strook en bleek hiermee de aanstichter van een nieuwe, nog omvangrijkere vluchtgroep. Teuns en nog 31 andere renners sprongen weg uit het peloton en vonden elkaar aan kop van de koers. Enkele interessante namen die vertegenwoordigd waren in spits van de wedstrijd: Van Aert, Benoot, Rigoberto Urán, Ciccone, Michael Woods, Dylan van Baarle en Valentin Madouas.

Florian Vermeersch liet zich ook zien in het eerste koersuur – foto: Cor Vos

De voorsprong van de 32-renners tellende kopgroep liep – met nog goed 85 kilometer te gaan – op tot een halve minuut. Veel meer kregen de vluchters niet, aangezien Cofidis en Quick-Step Alpha Vinyl met verenigde krachten op kop reden van het peloton. De Belgische formatie had opvallend genoeg niemand mee in de ontsnapping, terwijl Cofidis er nog alles aan deed om bergtruidrager Geschke in een goede positie af te zetten aan de voet van de Col d’Aubisque. De Duitser gebruikte de eerste klimmende kilometers van de Aubisque als mogelijke springplank naar de kopgroep, waar Van Aert het tempo bepaalde.

In de groep-gele trui liet Jumbo-Visma het tempo wat zakken en bepaalde Nathan Van Hooydonck het tempo voor geletruidrager Jonas Vingegaard. In deze groep zagen we ook de overige klassementsrenners ‘rustig’ meepeddelen, net als Fabio Jakobsen, die de doldwaze openingsfase had overleefd. Toch waren nog meerdere renners tuk om naar de kopgroep te springen. Louis Meintjes, de nummer zeven in de stand op 9m24s van Vingegaard, trok ten strijde in de hoop zo nog wat verder op te schuiven in het klassement. Een ding was wel duidelijk: van een klassiek en georganiseerd koersverloop was absoluut geen sprake.

Samenstelling kopgroep na de Col d’Aubisque (23)

Wout van Aert, Tiesj Benoot (Jumbo-Visma), Daniel Felipe Martínez, Dylan van Baarle (INEOS Grenadiers), Patrick Konrad, Maximilian Schachmann (BORA-hansgrohe), Bob Jungels (AG2R Citroën), Enric Mas, Gorka Izagirre, Carlos Verona (Movistar), Dylan Teuns (Bahrain Victorious), Valentin Madouas, Thibaut Pinot (Groupama-FDJ), Andreas Leknessund (Team DSM), Alexey Lutsenko, Alexandr Riabushenko (Astana Qazaqstan), Rigoberto Urán (EF Education-EasyPost), Andreas Kron (Lotto Soudal), Giulio Ciccone, Bauke Mollema (Trek-Segafredo), Hugo Houle, Michael Woods (Israel-Premier Tech), Nick Schultz (BikeExchange-Jayco)

foto: Cor Vos

Ciccone komt als eerste boven op de Aubisque en doet goede zaken voor de bergtrui
Na de demarrage van Meintjes viel het dan eindelijk wat stil in de groep der favorieten en zo lag de koers in een eerste plooi. De kopgroep – met daarin onder meer Van Aert, Ciccone, Enric Mas, Teuns, Thibaut Pinot, Woods en Alexey Lutsenko – liep alsmaar verder uit richting de top van de Aubisque. Het verschil groeide richting de drie minuten. Ciccone kwam als eerste boven op de Col d’Aubisque, streek zo twintig bergpunten op en deed uitstekende zaken in de strijd om de bergtrui. De Italiaan kreeg zelfs Geschke in het vizier, die inmiddels al lang en breed was gelost uit het peloton en moest gaan vrezen voor zijn bolletjestrui.

Geletruidrager Vingegaard, met in zijn wiel Pogačar – foto: Cor Vos

De koplopers begonnen vervolgens aan de lange en bij momenten technische afdaling van de Aubisque, nog kort onderbroken door de twee kilometer lange Col du Soulor. De renners kwamen allemaal heelhuids beneden en begonnen – met nog 44 kilometer te gaan – vrijwel direct aan de eerste steile percentages van de Col de Spandelles. Trek-Segafredo nam meteen het heft in handen: Mollema besloot zijn kansen op te offeren voor zijn ploegmaat Ciccone en hanteerde een strak tempo. Dit zorgde voor een natuurlijke selectie in de voorste groep, de mindere klimmers moesten onherroepelijk overboord.

Pogačar trekt ten strijde op Col de Spandelles, Vingegaard geeft geen krimp
Dat was ook het geval in de groep der favorieten, waar Brandon McNulty begon aan de sloopwerken in dienst van Pogačar. Romain Bardet, de nummer zes in het klassement, moest als eerste passen en ook Adam Yates (9e) ging overboord. Niet veel later spatte de groep der favorieten helemaal uiteen na een eerste versnelling van Pogačar. Geraint Thomas, Nairo Quintana, Aleksandr Vlasov en David Gaudu moesten eraf, maar Vingegaard leek opnieuw ogenschijnlijk makkelijk te volgen. Ook Sepp Kuss probeerde vanuit de achtergrond nog terug te keren en de Amerikaan slaagde in zijn missie, waardoor Jumbo-Visma weer een overtalsituatie had.

Pogačar hield vervolgens de benen stil, om zo nog wat verse krachten aan te boren voor een nieuwe demarrage. Die kwam er op goed vier kilometer van de top, maar Vingegaard en Kuss waren opnieuw attent. Ook een derde prik van de Sloveen zette geen zoden aan de dijk, waarna het grote geloer weer begon tussen de twee grootste kandidaten voor de eindzege. Dit gaf Thomas de gelegenheid om opnieuw terug te keren en de Britse nummer drie voelde zijn moment gekomen om voor het eerst in deze ronde ten aanval te trekken. De mannen van Jumbo-Visma raakten echter niet in paniek: Thomas stond immers al ver in het klassement.

Pinot probeerde vandaag de rit te winnen, maar kwam te kort – foto: Cor Vos

Van Aert maakt opnieuw indruk, ook bergop, Pogačar valt in afdaling 
Het was echter weer alle hens aan dek bij een nieuwe poging van Pogačar. De tweevoudige Tourwinnaar trok meerdere keren vol door, vloog voorbij Thomas, en bleef zo alleen met zijn grote kwelgeest Vingegaard over. Pogačar wist zo ook het verschil met de drie overgebleven koplopers – Pinot, Martínez en de verbazingwekkend goed klimmende Van Aert, te verkleinen tot minder dan twee minuten. Van Aert kwam met nog 32 kilometer te gaan als eerste boven op de Col de Spandelles en begon, met Pinot en Martínez in zijn wiel, aan de afdaling richting de slotklim naar Hautacam.

Pogačar en Vingegaard kwamen anderhalve minuut later boven op de Col de Spandelles, maar die eerste was niet van plan om de benen stil te houden in de afzink. De renner van UAE Emirates nam de nodige risico’s en wist zo ook Vingegaard tot het uiterste te drijven. De Deen kwam zelfs bijna ten val, maar wist nog net op tijd te corrigeren en zo een val te vermijden. Pogačar zag het gebeuren en zette nog maar eens aan, maar ging vervolgens zelf onderuit in een bocht. De weg leek zo open te liggen voor Vingegaard om de Tour te beslissen, maar de gele trui besloot uit een vorm van sportiviteit te wachten.

Wachten op de grote aanval van… Vingegaard? 
De twee tenoren in deze Tour reden vervolgens gezamenlijk naar beneden, op weg naar de voet van de slotklim. Door de akkefietjes in de afzink was de voorsprong van de drie vluchters inmiddels weer gegroeid naar de twee minuten. Met deze voorsprong begonnen Van Aert, Pinot en Martínez aan de slotklim naar de 1.520 meter hoge Hautacam (13,6 km aan 7,8%). Pinot probeerde zijn medevluchters met enkele snokken de adem af te snijden, maar slaagde er niet in om Van Aert en Martínez van zich af te schudden. De Fransman zag de groep met de gele trui ook steeds dichterbij komen: met nog tien kilometer te klimmen bedroeg het verschil nog maar 1m15s.

Superman Van Aert doet nog een laatste beurt voor Vingegaard – foto: Cor Vos

Dat was allemaal te danken aan het bijzonder strakke tempo van Kuss, die zo een aanval van Vingegaard leek op te zetten. Intussen besloot Van Aert zijn duivels tot tweemaal toe te ontbinden, wat de moegestreden Pinot de kop kostte. Martínez moest ook alle zeilen bijzetten om te volgen, maar de Colombiaan reed wel weer naar het achterwiel van Van Aert. Kuss was inmiddels bezig aan zijn laatste krachtsinspanningen: de Amerikaan versnelde nog maar eens en alleen de nummers één en twee in de stand konden nog volgen. Voor Thomas ging het, niet voor het eerst in deze ronde, te snel.

Ultieme versnelling van luitenant Van Aert doet Pogačar de das om 
Kuss, Pogačar en Vingegaard reden nog een halve minuut achter de twee overgebleven koplopers, waar Van Aert nog altijd een strak tempo wist te onderhouden. Toch bleek dit niet genoeg voor de ritzege, want op vijf kilometer van de top kregen de Belg en Martínez het gezelschap van de drie opkomende mannen. Dit bleek voor Kuss het moment om af te draaien en dus was het aan Van Aert om nog een laatste kopbeurt voor zijn rekening te nemen in dienst van zijn Deense ploegmakker. De Belg trok zo hard door, dat zelfs Pogačar moest passen. Vingegaard zag het gebeuren en wachtte geduldig op zijn moment.

Dat moment kwam er met nog goed vier kilometer te klimmen. Van Aert zette zich na een allerlaatste beurt volledig op kant en dus was het aan Vingegaard om het werk van zijn ploeggenoten af te ronden. De gele man kreeg vleugels, bleek ontketend in de laatste kilometers naar de top en reed alsmaar verder weg van Pogačar, die nu moet berusten in de nederlaag. Aan de finish was het verschil tussen de twee nog opgelopen tot een minuut, waardoor de voorsprong van Vingegaard in het algemeen klassement nu is opgelopen tot bijna drieënhalve minuut.

Pogačar moet zijn meerdere erkennen – foto: Cor Vos

In de RIDE Magazine Zomergids 2025 (€12,50) lees je een uitgebreid interview met wereldkampioen Tadej Pogačar. De Sloveen kwam spontaan naar de Alpecin Barbershop voor een knipbeurt en dat draaide uit op een interessant interview. Pogačar praat over het pakken van KOM's en het nastreven van nieuwe doelen. Bestel jouw exemplaar van het zomernummer 2025 van RIDE Magazine hier!!