Interview Komende zondag 28 april is in Valkenburg de eerste UCI Gravel Series-wedstrijd van dit jaar in Nederland. Onlangs werd gravel-pionier Laurens ten Dam door de KNWU aangesteld als bondscoach en hij wil alle Nederlandse deelnemers graag vertellen hoe zij zich moeten plaatsen voor het WK Gravel. Dat is aan het einde van het jaar in België, Oud-Heverlee nabij Leuven om precies te zijn. “Ik wil daar echt werk van maken en het is ook nog eens om de hoek”, vertelt hij enthousiast aan WielerFlits.

De Gravel Fondo Limburg staat voor de deur komende zondag. Voor veel Nederlandse gravelers is het de eerste mogelijkheid om zich te plaatsen voor het WK later dit jaar. Dit geldt voor zowel de elite-categorie als alle age groups. Er zijn echter een aantal regelwijzigingen opgetreden vanuit de UCI en Ten Dam kwam er tijdens de UCI Gravel Series-wedstrijd van Johnny Hoogerland in Oostenrijk achter dat niet alle Nederlanders daarvan op de hoogte waren. En dus neemt de kersverse bondscoach het heft in eigen handen om dat voor komende zondag uit te klaren.

Allereerst: hoe is jouw bondscoachschap totstandgekomen?
“Afgelopen jaar was voor de tweede keer het WK Gravel, waar ik nu wel bij was (de eerste editie eind 2022 liet Ten Dam schieten vanwege het vele aantal reizen die hij dat jaar al maakte om deel te nemen aan grote gravelwedstrijden in de Verenigde Staten en Colombia, red.). Daar ontmoette ik Wilbert Broekhuizen, de technisch directeur van de KNWU. Hij nam het bondscoachschap voor zijn rekening, waarna ik zei dat ik hem daar voortaan ook wel bij wilde helpen. Met selecties, logistiek et cetera.

“Zoals het nu geregeld is, blijft gravel een individuele sport. Ikzelf heb me bijvoorbeeld al geplaatst voor het WK en daarover krijg je dan privé een mail van de UCI met een bevestiging. Je kunt jezelf dan inschrijven. De KNWU wil dit samen met mij verder oppakken, we zien in de gravelsport prachtige kansen voor de toekomst. Je merkt dat heel veel mensen van gravel een stimulans krijgen om met de wedstrijdsport mee te doen, door de age groups. Dat zal nog meer gaan toenemen, omdat Sporza dit jaar van het WK een soort Ronde van Vlaanderen-achtige productie er rond gaat maken met José De Cauwer.”

Wat moeten deelnemers van komende zondag weten over die UCI-regels?
“In gravel heb je een grote startbaan met startvakken. De eerste is voor elite-renners, erna komen alle age groups. Voor al die vakken ligt er een wereldtitel klaar. Zo werd Johnny Hoogerland vorig jaar wereldkampioen in de age group 40-45 jaar, bijvoorbeeld. Vorig jaar was het nog zo dat iedereen met een UCI-licentie op Continental-, ProTeam- en WorldTeam-niveau automatisch mocht deelnemen. Maar bijvoorbeeld ook baanprofs en prof-mountainbikers. Niki Terpstra, Ivar Slik en ik moesten toen echt bedelen om de wildcards. Dat is nu gelukkig helemaal anders.

Nu is het gewoon heel simpel: de eerste 25% van de uitslag in het vak waarin je rijdt, plaatst zich voor het WK. Stel dat er dus 160 gravelers starten in jouw leeftijdsgroep in Valkenburg, dan plaatst de top-40 zich voor het WK. De KNWU en ik hebben nu beleid opgezet waarin we de elitecategorie faciliteren. Voor de age groups kunnen we veel doen, maar we kunnen daar straks niet driehonderd snelpakken aan leveren. Dat budget is er niet. Ik hoop dat deelnemers in die categorieën dat snappen. Alleen probeer ik wel iedereen langs alle kanten te stimuleren.

Ik wil wel graag iedereen uitdagen die denkt dat-ie goed genoeg is om in het elite-vak te staan. Doe mee, rijdt bij de eerste 25% in de uitslag en dan start je gewoon op het WK bij de elite. Met Matej Mohorič en misschien wel Mathieu van der Poel. Supertof, want dan gaan we daar samen verkennen, krijg je een shirtje, een broekje, haal ik je nummertje op vrijdags, zorg ik ervoor dat je die op tijd hebt, we nog een mechanieker en fysio van de KNWU mee, een bondsarts. Al dat soort dingen. Het is niet verplicht om dat te faciliteren, maar ik vind het wel belangrijk.”

Hoe zit het met de wildcards?
“Die regels zijn ook veranderd. Wildcards mag je niet meer vergeven aan mensen uit age groups. Dat is een UCI-regel. In het beleid wat ik geschreven heb met de KNWU, staat ook dat de zogenoemde gravelprofs en Continental-renners zich moeten kunnen plaatsen via de UCI World Gravel Series. Zij hebben daar tijd voor. In totaal heb ik twintig wildcards te verdelen onder mannen en vrouwen voor het elite-WK. Die wil ik gebruiken om aan jongens en meiden te geven die geen tijd hebben om zich tijdens gravelwedstrijden te plaatsen, maar die het wel leuk vinden.

Dat vind ik ook een betere volgorde, ondanks dat ik daar zelf vorig jaar van heb gebruikgemaakt. Ik denk bij de mannen dan bijvoorbeeld aan Dylan van Baarle, of aan Mike Teunissen die ik hierover al gebeld heb. Dat geldt ook voor Thymen Arensman, jongens die vroeger crosser zijn geweest. En ja, ook een deelname van Mathieu van der Poel heb ik vast bij hem in de week gezet. Maar je kent hem, die denkt niet verder dan morgen, haha. Alleen houd ik wel een voor ‘em vrij. Verder kijk ik voor de wildcards naar de uitslagen van Unbound, het NK en de Traka in Spanje.

Voor mij ligt er de komende maanden als bondscoach wel een taak om eventueel teammanagers te overtuigen of ze renners willen vrijgeven voor dat weekend. Maar het staat bij mij voorop dat iemand zin moet hebben om mee te doen, anders heeft het geen nut. Al denk ik ook dat het meerwaarde heeft. Kijk nu naar zo’n Florian Vermeersch vorig jaar. Die werd tweede. Ik weet zeker dat hij daar meer publiciteit heeft gepakt dan in menig ander koers. Datzelfde geldt voor Mohorič. Die zegt zelf niets voor niets dat die WK-titel misschien wel boven Milaan-San Remo staat.”

Wat kunnen we verder verwachten van de bondscoach Laurens ten Dam?
“Eenheid smeden bij de elite-renners. Ik denk wel dat het ontoereikend is om zestig elite-renners samen te slapen leggen, maar ik wil wel een soort TeamNL-honk creëren. Een verzamelplaats van waaruit een min of meer verplichte, gezamenlijke verkenning start in Leuven. Op een mooie tijd aan het eind van de ochtend, zodat iedereen genoeg ruimte heeft om af te reizen. Dan lekker drie, vier, vijf uurtjes op het parcours rijden, net hoe lang je wilt. En daarna met de elite renners een gezamenlijke barbecue doen. Dat zie ik echt voor me, om daar iets moois van te maken.

Dat je daar een moment hebt waarop een Continental-renner als Michiel van Vliet van negentien, kan levelen met een Parijs-Roubaix-winnaar als Van Baarle. Die kruisbestuiving vind ik mooi. Jongens als David Haverdings en Pim Ronhaar hebben ook interesse. Ik moet Sven Nys nog overtuigen, maar dat komt vast goed. Zijn eigen zoon reed vorig jaar immers ook (toen het BK én EK Gravel op hetzelfde parcours waren, red.). Al die verschillende karakters en lagen uit de Nederlandse wielersport samenbrengen en met elkaar optrekken, daar voel ik echt iets voor.

In mijn beleidsplan heb ik ook opgeschreven dat ik wil dat we weer gaan koersen als bij de junioren. Met de meeste lol en de meeste herrie, maar wel als TeamNL. Als junior heb je immers ook mega zin om te presteren. Dus die wil moet er wel zijn, de wil om je te laten zien op dat WK. In het oranje, voor je eigen land. Dat je daar gewoon op die dag alles eruit haalt. Met daaromheen veel gezelligheid. Dat de meesten dit bijna het leukste weekend van het jaar gaan vinden.”

Twee jaar geleden was jij nog sceptisch over het WK gravel en deze UCI-serie. Wat is er veranderd?
“Enorm veel. Ik vind dat ze dit bij de UCI heel leuk hebben gedaan. Dat had ik twee jaar geleden niet gedacht. Ik denk vooral dat het zo’n grote vlucht genomen heeft door de age groups. Johnny Hoogerland had met zijn wedstrijd in Oostenrijk dit jaar voor het eerst een licentie in de UCI World Gravel Series. Er was ruimte voor duizend tot 1200 deelnemers. Binnen no time zat het vol. Gravel is echt enorm populair. Waar ik in 2022 nog acht keer naar de Verenigde Staten en Colombia vloog om een paar wedstrijdjes te rijden omdat er in Europa geen circuit was, is dat nu niet nodig.

Alleen de verdwaalde Traka had je toen, nabij Girona. Die heb ik ook gedaan in 2022, dat was toen echt nog een kleine wedstrijd, hoor. Maar nu is er een groot gravelcircuit dwars door heel Europa. Wel op een andere manier, want de afterparty is hier minder belangrijk dan in de grote Amerikaanse evenementen als Unbound Gravel, Big Sugar en de Belgian Waffle Ride. Maar die wedstrijden zijn er nu wel. Je hoet niet meer de plas over om ze te rijden. Dat is echt een schot in de roos geweest van de UCI, wat Erwin Vervecken met Flanders Classics heeft neergezet. Het loopt nu zelfs helemaal storm met wedstrijden in Kenia, Australië en zelfs nieuwe in Amerika!”

---

Heb jij RIDE Magazine al besteld?

Gravel is een van de hoofdthema's in de RIDE Magazine Najaarsgids. Natuurlijk kunnen we daarbij niet om het WK Gravel 2025 in Zuid-Limburg heen. Je leest alles over het evenement in ons blad en samen met parcoursbouwer Bram Tankink gaan we op zoek naar een onbekend mooie klim in het WK-parcours. Ontdek het verhaal nu in de nieuwe RIDE!

---

Bestel hier jouw RIDE Magazine!