Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Giro 2022: Voorbeschouwing etappe 16 over de Mortirolo naar Aprica
De renners zijn vermoeid, de benen schreeuwen om rust. De finish in Verona is in zicht, maar is tegelijkertijd ook nog erg ver weg. De renners beginnen dinsdag, na een derde en laatste rustdag, aan de slotweek van de Giro d’Italia 2022. De ronde nadert zijn apotheose. Beginnen doen we met een loodzware bergrit naar Aprica. WierFlits blikt vooruit op de ‘Mortirolo-rit’!
Parcours
Daags na de rustdag staat de tweede Alpenetappe op het menu. In totaal liggen er vier zware beklimmingen op de route van 202 kilometer, maar zal de finish in Aprica na een afdaling zijn. Aangekomen in de finishplaats hebben de renners ruim 5.200 hoogtemeters overwonnen. In 2015 finishte de Giro voor het laatst in Aprica. Mikel Landa soleerde toen naar de overwinning in de zestiende etappe, voor Steven Kruijswijk en Alberto Contador.
Vanuit het vertrek in Salò aan het Gardameer rijden de renners naar het noorden tot in Bagolino. In Bagolino begint de klim naar Goletto di Cadino (19,2 kilometer aan 6,2%). Een lange afdaling brengt de renners naar Capo di Ponte en zal een tijdje de rivier Oglio volgen tot aan Edolo. Hier begint een van de zwaarste klimmen in Italië: de Passo del Mortirolo.
Ondanks dat de renners de relatief makkelijke kant van de Mortirolo bedwingen, is de klim nog steeds zwaar met een lengte van 12,6 kilometer aan 7,6%. Op de top van de Mortirolo volgt een technische afdaling naar Mazzo, waarna de renners snel weer moeten klimmen. In Bianzone begint de klim naar Teglio (5,6 kilometer aan 8,2%). Hier ligt op de top de tweede tussensprint van de dag, waar drie, twee en een seconde te verdienen zijn voor de eerste drie renners.
Al vrij snel na de afdaling van de Teglio begint het uitgedunde peloton aan de Valico di Santa Cristina (13,5 kilometer aan 8,0%). Deze klim gaat over een smal bergpad en is loodzwaar, omdat de stijgingspercentages in het slot niet meer onder de dubbele cijfers komen. Deze steile sectie onder de top nodigt ook uit tot aanvallen van renners die over de nodige daalkwaliteiten beschikken.
Dat komt omdat na de top van de Santa Cristina een smalle en technische afdaling van goed zeven kilometer tot aan Aprica volgt. De laatste kilometers gaan rechtdoor richting de aankomst, maar de renners zullen met hoge snelheid, meegenomen uit de afdaling, op de finish afstevenen.
De rit lijkt een prooi te worden voor een van de klassementsrenners. De Mortirolo en de Valico di Santa Cristina zijn zwaar en zullen voor onderlinge verschillen in het klassement gaan zorgen. Mocht een vluchtgroep toch de ruimte krijgen, dan krijgen we een strijd op twee fronten.
Officieuze start: 11.00 uur
Officiële start: 11.15 uur
Finish: tussen 16.50 en 17.40 uur
Afstand: 202 kilometer
Tijdschema belangrijke passages:
Passage Goletto di Cadino: tussen 13.00 en 13.15 uur
Tussensprint Edolo: tussen 14.10 en 14.30 uur
Passage Passo del Mortirolo: tussen 14.55 en 15.30 uur
Tussensprint Teglio: tussen 15.55 en 16.35 uur
Passage Santa Cristina: tussen 16.40 en 17.30 uur
Favorieten
In de eerste twee weken werd het klassement al stevig opgeschud, maar in de eerste rit na de laatste rustdag worden de mannen van de jongens gescheiden. We weten dan misschien nog niet wie de Giro d’Italia gaat winnen, maar wel wie niet meer meedoen in de strijd om de roze trui. Dit is een etappe voor de echte kampioenen, voor de mannen die in de derde week nog over genoeg fond beschikken. Een strijd op twee fronten is mogelijk, maar lijkt ons dit keer niet van toepassing.
Richard Carapaz – foto: Cor Vos
We verwachten dat de klassementsrenners het gaan uitmaken voor de ritzege. De toppers in het klassement zijn momenteel nog aan elkaar gewaagd, maar dinsdag zullen er verschillen ontstaan. Onze topfavoriet? De man die op dit moment de roze trui in zijn bezit heeft en op weg lijkt naar een tweede Giro-zege. Richard Carapaz staat na vijftien etappes helemaal bovenaan, maar de verschillen zijn nog klein en de Ecuadoraan voelt de hete adem van onder meer Jai Hindley en João Almeida in zijn nek. Carapaz zal nog ergens tijd willen pakken op de concurrentie, zeker met de individuele tijdrit in en rond Verona in het achterhoofd.
In de rit van dinsdag, over de Goletto di Cadino, Passo del Mortirolo en Valico di Santa Cristina, kan Carapaz de koe bij de horens vatten en misschien wel de koers in een (eerste) plooi leggen. We trekken naar het gedroomde terrein van de kopman van INEOS Grenadiers, het hooggebergte, en bovendien zijn we aanbeland in de derde week. In week drie is de 28-jarige klimmer op zijn best. In de rit naar Turijn maakte hij al indruk met een verschroeiende demarrage op de Superga, maar kon hij zijn inspanning niet doortrekken tot de finish. Carapaz zal nu wellicht wel het goede moment kiezen, en is er dan iemand in staat om te volgen?
Jai Hindley – foto: Cor Vos
Carapaz zal onderweg vooral de mannen van BORA-hansgrohe in de gaten moeten houden. De Duitse formatie heeft met Emanuel Buchmann de nummer zeven in het klassement in de rangen, maar zal toch vooral kijken naar de voorlopige nummer twee in de stand: Jai Hindley. De Australische klimmer won al een etappe in de Giro, de zware bergrit met aankomst op Blockhaus, en lijkt op dit moment de voornaamste uitdager van Carapaz. Hindley kende na zijn tweede plaats in de Giro van 2020 heel wat fysieke problemen, maar is bij zijn nieuwe werkgever weer helemaal opgebloeid en maakt dus kans op de Giro-zege.
BORA-hansgrohe kan dinsdag kortom meerdere pionnen uitspelen, in de hoop rozetruidrager Carapaz onder druk te zetten. Buchmann zal misschien eerder ten aanval trekken om zo een tactisch overwicht te creëren, Hindley is dan weer de man om op de slotklim van de Valico di Santa Cristina aan de boom te schudden. Of is de Duitse ploeg, net als in de veertiende etappe naar Turijn, in staat om op een onbewaakt moment een putsch te plegen en zo de koers op zijn kop te zetten? Met superknechten als Lennard Kämna, Giovanni Aleotti en Wilco Kelderman is veel, zo niet alles, mogelijk.
Simon Yates – foto: Cor Vos
We verwachten dat de klassementsrenners het gaan uitmaken voor de ritzege, maar toch geven we Simon Yates drie sterren. De Britse klimmer van BikeExchange-Jayco kan op verschillende manieren winnen. Door de favorieten te volgen en op het einde weg te springen, wat hij demonstreerde in de rit naar Turijn, maar Yates kan het ook afmaken vanuit een vroege vlucht. De 29-jarige renner is inmiddels geen gevaar meer voor het roze en zal dus wel de ruimte krijgen, mocht hij in het begin van de rit besluiten om mee te gaan in een ontsnapping. Yates zal graag nog een derde ritzege willen binnenhengelen voor zijn ploeg.
Wat we hebben geleerd van de voorbije etappes? Dat we een superkampioen als Vincenzo Nibali nooit mogen afschrijven. De Italiaan, die in zijn laatste seizoen en dus Giro zit, is bezig aan een fraaie afscheidstournee. De renner van Astana Qazaqstan lijkt herrezen na enkele mindere jaren en is bezig aan een flinke opmars in het klassement. Nibali staat nu achtste, op 2m58s van Richard Carapaz, maar zal toch ook met iets tastbaars afscheid willen nemen. Een ritzege staat op het verlanglijstje van Lo Squalo: is dinsdag een dag om dat af te vinken? Als Nibali er nog bij zit na de laatste klim, mogen we vuurwerk verwachten in de afzink naar de finish.
Vincenzo Nibali – foto: Cor Vos
Mikel Landa heeft er na twee weken nog nooit zo goed voorgestaan in het klassement. De Spanjaard begint een slotweek van een grote ronde vaak met minuten achterstand, maar de (mede)kopman van Bahrain Victorious staat nu nog binnen de minuut van leider Carapaz. Landa is kortom nog in de running voor de eindzege, maar dan zal hij wel over zijn allerbeste benen moeten beschikken. In de rit naar Turijn moest hij nog alle zeilen bijzetten om de schade te beperken. Een geruststellende gedachte voor Landa: zijn terrein, het echte hooggebergte, komt er nu aan. Dat moet een pure klimmer als Landa als muziek in de oren klinken. Let ook op zijn teamgenoot Pello Bilbao.
Twee andere renners met winstkansen zijn João Almeida en Domenico Pozzovivo. Almeida is in deze Giro vooral bezig met volgen, maar dit doet hij zo goed dat hij nu derde staat in het klassement en nog altijd uitzicht heeft op meer. Almeida heeft nog nergens de indruk gegeven dat hij bergop kan wegrijden van zijn tegenstanders, maar de Portugees van UAE Emirates is taaier dan taai en gaat dus nooit echt kapot. De Carapazzen en Hindleys van deze wereld moeten van Almeida af in de derde week, aangezien die laatste zijn slag kan slaan in de slottijdrit naar Verona. Dit zal voor een interessante koersdynamiek zorgen.
Het verhaal van Pozzovivo is eveneens het vertellen waard. De bijna 40-jarige Italiaan zat na het stoppen van Qhubeka NextHash lange tijd zonder ploeg, bleef doortrainen en kreeg op het laatste moment toch nog een kans bij Intermarché-Wanty-Gobert. We zijn nu een paar maanden verder en zie nu, de kleine Italiaanse klimmer staat vijfde in het klassement (op 1m01s van Carapaz) en zit op het vinkentouw. Pozzovivo is bijzonder goed op dreef en hoort bergop bij de beste renners in deze Giro. Misschien kan dat dinsdag resulteren in ritwinst in de etappe over de Mortirolo. Het zou de kers op een al hele lekkere taart zijn voor zijn ploeg.
Giulio Ciccone – foto: Cor Vos
Voor mannen als Buchmann, Juan Pedro López, Guillaume Martin en Alejandro Valverde is het dinsdag vooral zaak om de schade te beperken, of ze moeten over een wonderdag beschikken. Onze laatste twee sterren gaan naar twee mannen, die het waarschijnlijk zullen proberen vanuit een vroege vlucht. De Giro van Trek-Segafredo kan al niet meer stuk, na de heldendaden van López en de ritzege van Giulio Ciccone. De Italiaan begon met klassementsambities aan deze Giro, maar koerst nu weer rond als rittenkaper. En met succes, want in de zondagetappe naar Cogne was het raak voor de explosieve klimmer.
Ciccone heeft de smaak ongetwijfeld te pakken en bewaart bovendien ook goede herinneringen aan de Passo del Mortirolo. In de Giro van 2019 ging er eveneens een rit over de Mortirolo, richting de finish in Ponte di Legno. De winnaar? Giulio Ciccone. Verder noteren we met stip de naam van Santiago Buitrago. De jonge Colombiaan is bezig aan een uitstekende Giro, was al meerdere keren mee in de aanval en eindigde zondag, in de rit naar Cogne, knap als tweede. Is het dinsdag wel raak voor Buitrago? De 22-jarige klimmer zal misschien ook wel moeten knechten voor zijn kopmannen Landa en Bilbao.
Andere renners om in de gaten te houden, mocht een vluchtgroep vooruit blijven, zijn Hugh Carthy (EF Education-EasyPost), Antonio Pedrero en Iván Sosa (Movistar), Lucas Hamilton (BikeExchange-Jayco), Thymen Arensman (Team DSM), Lorenzo Fortunato (EOLO-Kometa), Joe Dombrowski (Astana Qazaqstan), Bauke Mollema (Trek-Segafredo) en Rein Taaramäe (Intermarché-Wanty-Gobert). Bij renners als Kelderman en Kämna is het de vraag of ze de ruimte krijgen van de ploegleiding, aangezien er ook andere belangen spelen.
Favorieten volgens WielerFlits
**** Richard Carapaz
*** Jai Hindley, Simon Yates
** Vincenzo Nibali, Mikel Landa, João Almeida
* Domenico Pozzovivo, Pello Bilbao, Giulio Ciccone, Santiago Buitrago
Weer en TV
De renners hadden de voorbije weken weinig te klagen over het weer, maar in de slotweek zijn de weergoden de renners een stuk minder gunstig gezind. De kans op (flinke) regenbuien is namelijk behoorlijk groot. In startplaats Salò is het een graad of 25, in finishplaats Aprica is het met 16 graden een stuk koeler. Op de verscheidene bergtoppen is het een graad of twintig. Er is verder een kleine kans op een onweersbui gedurende de rit, aldus Weeronline.
De uitzendrechten van de Giro d’Italia in Nederland en Vlaanderen zijn in handen van Eurosport. De ritten van de Italiaanse ronde zijn elke dag van start tot finish te volgen op Eurosport 1 of via Eurosport Player. Dinsdag is Eurosport er vanaf 10.50 uur live bij. Bekijk hier onze volledige tv-gids. Voor wie de de koers niet op de beeldbuis kan volgen, kun je bij WielerFlits terecht voor een uitgebreide liveblog. Zo hoef je niets van deze koninginnenrit te missen!
Bora is daar natuurlijk wel toe instaat en als ze ook nog een mannetje in de vlucht kunnen/mogen sturen dan kunnen ze dat zeker realiseren. Lijkt me alleen wel handig dat ze dit keer Wilco niet opbranden voor de slotklim.
Rosa en Bouwman nog mee in de kopgroep de Mortirolo en die tweede klim over?
Daarnaast zegt cowboy het precies goed, het draait voor het overgrote deel om de automobiel. Oud teamgenoot Ricciardo versloeg Verstappen eerst geregeld, maar na zijn overstap naar Renault is dat er niet meer bij. In zijn laatste jaar was zijn laagste klassering een 6e plek (afgezien van dnf), het jaar na de overstap reed ie 8x buiten de top 10. Leuk hoor, dat niet het talent maar de auto wint. In Ricciardo's geval is het alsog Sven Kramer ineens op houtjes mee moet doen.
Vaak wil men weten wie nou eigenlijk de beste allertijden is en hoe het zou zijn als bijv. Mohammed Ali tegen Mike Tyson zou boksen. Lastig om te bepalen zo over de jaren, maar de F1 krijgt het nog niet eens in een seizoen mogelijk om een eerlijk vergelijk te maken tussen de kwaliteiten.
In de F1 werken een kleine 100 hyperspecialisten aan het verfijnen en bouwen van de wagen, de auto moet steeds aangepast worden op de karakteristieken van het circuit en de kracht van de concurrentie. Iedere aanpassing die je doet levert ergens tijdwinst op, maar kost elders tijd, vreet banden, of overhit de motor. Die perfecte balans om snel rondjes te rijden, maar ook competitief te zijn in gevecht, maakt F1 (voor sommigen) zo boeiend. De coureur is de piloot die zijn taak zo foutloos mogelijk dient uit te voeren met de precisie van een chirurg. De F1 coureur is veel meer als de spits in een voetbalploeg die de goals maakt, of een sprinter die na een leadout als eerste over de meet komt: een laatste schakel in een lang proces. Ben je op sportgebied slechts benieuwd wie de beste is in een man tot man gevecht dan is F1 niet je ding. Ben je echter iemand die Van Aert beter omringd wil zien in het voorjaar of er van baalt dat iedereen kijkt naar van der Poel in de ontsnapping om gaten te dichten dan snap je al wat meer van het totaalplaatje dat F1 is omdat er zelfs met het wielrennen af en toe parallellen te trekken zijn.
Wel respect voor de echte F1-fans overigens. De figuren die het pré-'Max' ook al mooi vonden
Zowel de Etna als de Blockhaus bleek vooral kijken, kijken, kijken naar elkaar. Daardoor staan er nu nog renners heel kort (bv Almeida) die echt op grote achterstand gereden kon worden.
De sterkste man op de Blockhaus, Bardet, is naar huis wat eeuwig zonde is. Ineos lijkt in de breedte niet de sterkste ploeg te zijn en Carapaz lijkt niet de man te zijn om de koers te maken. Hij rijdt bij Ineos steeds defensiever. Vorig jaar in de Tour was het al constant plakken bij Vingegaard en Pogacar. Dit jaar lijkt hetgeen hij nu laat zien ook het maximale te zijn.
Bora is als ploeg de sterkste. Echter denk ik niet dat Hindley in staat is man tegen man Carapaz te kloppen. Ik vrees dat het in de bergritten naar elkaar blijft kijken omdat er niemand bovenuit steekt. Almeida blijft daardoor binnen schootsafstand en pakt in Verona het roze doordat hij de man is met de beste tijdrit in de top.
Vandaag de dag zal iedere Italiaanse wielerfan van boven de 40 jaar deze etappe bestempelen als een van de meest epische Giro-ritten die hij of zij heeft meegemaakt.
De eerste hindernis van de dag is de Stelvio vanaf de oostkant, waar ’s ochtends sneeuwschuivers moeten worden ingezet om de weg begaanbaar te maken voor het peloton.
Op de volgende col, de Mortirolo, gooit Pantani, 24 jaar, en de dag ervoor al winnaar van de bergetappe naar Merano, alle remmen los. Rozetruidrager Berzin kan aanvankelijk volgen, Indurain besluit op eigen tempo naar boven te gaan. Met tempoversnellingen wordt Berzin sufgebeukt door Pantani, die vervolgens ontketend een voor een de vluchters bijhaalt die eerder op de dag het avontuur hadden gekozen, onder wie Chiappucci, Gotti, Vona en Nelson Rodriguez. Pantani passeert als eerste de top, Indurain komt als 4e op een kleine minuut boven, Berzin op ruim anderhalve minuut.
Aan het eind van de afdaling, nabij Edolo, weten Indurain en Rodriguez aan te sluiten bij Pantani. Gezamenlijk klimmen ze naar de eerste doorkomst in Aprica, dan volgt nog een lus van 20 km met een afdaling, de Santa Cristina en de korte afdaling naar de finish in Aprica.
Op de Santa Cristana laat Pantani de andere twee achter. Het is geeneens een demarrage, Pantani rijdt simpelweg gewoon veel harder. Indurain stort in en Rodriguez heeft ook niet veel meer in de tank. Uit de achtergrond komt Pantani’s kopman Chiappucci tevoorschijn en gaat nog net voor de top bij de twee erop en erover.
Pantani wint in Aprica op een wijze die de basis zal zijn van een legende. Chiappucci wordt 2e op een kleine 3 minuten. Indurain verliest 3,5 minuut, Berzin meer dan 4 minuten.
Uiteindelijk houdt Berzin genoeg marge over om de Giro te winnen. Pantani vergezelt hem op het eindpodium in Milaan, zo ook Indurain, die als 3e eindigt.
P.S.: Toen Pantani gas gaf op de Mortirolo zat er naast Berzin nog een renner spartelend in zijn wiel, die net als ‘il pirata’ betreurenswaardig aan zijn eind zou komen. Het was de raadselachtige Fransman Armand de las Cuevas, die 4 jaar geleden op Réunion op 50-jarige leeftijd de hand aan zichzelf sloeg.
De tol van de jaren 90 is toch wel hoog, als je alles op een rijtje zet: Pantani, De Las Cuevas, Jimenez, VDB, en ik vergeet ongetwijfeld nog namen...
-Goletto di Cadino zat voor het laatst in 1982 in de Giro
-Valico di Santa Cristina is helemaal nieuw
En er liggen wel meer onontdekte pareltjes tussen Mortirolo/Edolo en Aprica/Tirano zoals Monte Padrio, Válico di Trivigno, Carona
Edit: blijkbaar dus wel Santa Cristina in 1991, 94 en 99, hoewel niet de hele klim, stond niet op PCS
Een jaar later was tot heden de laatste keer dat-ie werd opgenomen in het parcours. De Zweed Niklas Axelsson pakte daar de bergpunten tijdens de etappe Cavalese - Plan di Montecampione, die door rozetruidrager en eindwinnaar Pantani werd gewonnen.
Vanaf de top van de Santa Cristina kun je doorklimmen naar Trivigno, dat was het geval in 2010 tijdens de rit Brescia – Aprica. De Colombiaan Duque (inderdaad, de sprinter) passeerde als eerste Santa Cristina, Michele Scarponi won de etappe.
Hoop dat bouwman mee kan en mag. Rosa glipt mee. Misschien weer ciccone.
Benieuwd of er nog een andere geel mee kan. Vind foss en oomen beetje blind rondrijden. Helemaal nu ze al op grote achterstand staan. Enige bijen die beetje gezicht maken zijn bouwman leemrijze en eenkhoorn....
Fond? Nooit van gehoord.
Het gaat m.a.w. over een krachtenarsenaal met voldoende diepgang, uithoudingsvermogen.
Op het einde van een zware rit heb je nog voldoende jus in de benen nodig om te winnen.
Op het einde van een zware ronde moet je over voldoende fond beschikken.
Maar als het vet van de soep is, mag je een kruis over je klassementsambities maken.
Alles op alles zetten op die tussenspurtcol in Teglio om met voorsprong aan de laatste klim te beginnen, of gokken op de afdaling?
Ik hoop dat het alles wordt behalve de spurt van een favorietenviertal waarbij Hindley weer de meeste boni's wegsnoept (al is de vraag of Almeida er na zo'n technische afdaling nog aanhangt).
Yates die hier zijn derde ritzege pakt en de favorieten voorblijft die nog wel in de running zijn voor het AK, dat zou pas een anticlimax zijn.
Het valt helemaal niet uit te sluiten dat de eindwinst in deze Giro gaat naar een renner die uiteindelijk geen enkele ritzege pakt.
Ciccone is ook god niet.
En Martin... tja, de finish ligt na een technische afdaling.
Een Colombiaanse ritzege is al te lang geleden, dus laat ik maar eens contra-intuïtief voor Buitrago gaan.
Daarmee geeft ie toch wel aan dat ie er eigenlijk geen reet van af weet, en het wielrennen tussen zn hemeltergende commentaar-gigjes door totaal niet volgt