Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Wielerindustrie krabbelt op na crisis, maar “er zit veel onzekerheid in de markt”
Materiaalzone De wielerindustrie kampt sinds een klein jaar met vooraadproblematiek die gerust als een crisis bestempeld kan worden. Door enorme overschotten kampen veel wielermerken met financiële problemen. WielerFlits zet de stand van zaken op een rij, om te kijken of er sinds het begin van het voorjaar al verbetering zichtbaar is.
We beginnen een korte résumé. Vanaf het begin van de coronacrisis groeide de vraag naar fietsen en fietsgerelateerde producten. Veel wielermerken konden niet aan die vraag voldoen, mede doordat veel fabrieken korte tijd stilgelegen hadden. In de periode die daarop volgde, poogde menig wielermerk hun productiecapaciteit op te schroeven, tot er aan de vraag voldaan was en lege magazijnen opeens bomvol raakten.
Op wielerbeurzen Velofollies en de Taipei Cycle Show dit voorjaar was de voorraadproblematiek het gesprek van de dag. Sterker nog, op Eurobike (juni vorig jaar) werd er al met enige angst vooruit gekeken. Terecht, kunnen we ondertussen stellen. Toch lijkt er ondertussen enige schot in de zaak, blijkt na een rondgang van WielerFlits bij verschillende distributeurs, wielermerken en industry insiders.
Alhoewel er nog altijd verschillende geluiden klinken, is er één uitspraak die we vrijwel overal horen: een aantal weekends met goed weer heeft geholpen, zij het vooral op lokaal niveau. Vooral de lokale fietsenmaker zag door dat goede weer de verkoopcijfers weer wat groeien. Dat is nog niet de wortel van het probleem, maar zeker een positieve impuls.
Toch liggen veel magazijnen nog behoorlijk vol, al is dat niet meer tot de nok toe, zoals voorheen. Distributeur Oneway, onder meer verantwoordelijk voor de verkoop van Cube, Lezyne en Ere Research in Nederland, geeft aan dat dat niet enkel om overschotten gaat. “De hele voorraadketen is gewoon in de war. Sommige dingen zijn in overvloede voorradig, maar er zijn ook genoeg producten die nog steeds niet goed leverbaar zijn”, stelt Rutger Schellevis namens het Nederlandse bedrijf.
Beeld ter illustratie – foto: Cor Vos
“Daarnaast kiezen wij er ook zelf voor om de voorraden relatief hoog te houden, omdat we zoveel mogelijk willen kunnen leveren. Dat betekent inderdaad dat je bepaalde tijden een voller magazijn hebt, maar dat gaat bij ons op dit moment niet om problematische hoeveelheden. Wat we wel merken, is dat mensen met een – in relatieve termen – laag budget, minder snel een fiets kopen. Die letten wat meer op de portemonnee.”
Dat laatste onderschrijft ook Cor van Leeuwen, marketingmanager van Trek binnen de Benelux. “Los van alle problematiek die in de covid-jaren is ontstaan, leven we in economisch onzekere tijden. Veel mensen waren onzeker over hun besteedbaar inkomen, dus dan denk je wel twee keer na over een nieuwe Madone of een dure e-bike.”
Trek was één van de wielermerken die in de hoek zat waar de klappen vielen, zo bleek toen CEO John Burke aankondigde dat het bedrijf zijn uitgaven met maar liefst 10% moest verminderen. Toch lijkt de Amerikaanse fietsfabrikant de zwaarste tijd achter de rug te hebben, zo stelt Van Leeuwen. “We hebben echt een aanzienlijk groot deel uit voorraad verkocht, zeker als je het met een jaar geleden vergelijkt. De voorraad is nog altijd groot, ook van oudere modellen, maar het ziet er allemaal een stuk gezonder uit”, stelt hij.
Bij Trek werden dit voorjaar de totale bedrijfsuitgaven met maar liefst 10% verminderd – foto: Cor Vos
Evengoed betekent dat niet dat alle problemen verholpen zijn. “Uiteindelijk gaan we alles wel verkopen, maar dat zal wel tegen veel lagere marge zijn. Een fles wijn wordt met de jaren beter, maar bij fietsen geldt helaas precies het tegenovergestelde. De vraag is dus tegen welke prijs en welke marge we die oude modellen uiteindelijk kwijt gaan raken.”
“Er zijn zat wielermerken die de goed-weershow spelen, maar ik geloof echt dat ieder bedrijf met een probleem zit. We moeten dus vooral zorgen dat we er met zijn allen uit gaan komen. Ik denk dus dat we als industrie – zowel merken als dealers – moeten accepteren dat we gewoon niet de marges draaien die we in de coronatijd gewend waren.”
Wanneer hem gevraagd wordt naar een prognose, richt hij zich desgevraagd op het najaar. “Ik hoop dat we aan het eind van het jaar kunnen zeggen: de situatie is onder controle. Dat is wat mij betreft het geval als we ons weer focussen op nieuwe modellen, in plaats van het wegwerken van voorraden van oude modellen.”
Rooskleurige toekomst
Shimano was in de covid-jaren misschien wel één van de meest besproken partijen in de wielerindustrie, omdat hun producten – net als die van andere leveranciers – geruime tijd lastig leverbaar waren.
foto: Cor Vos
Lennard Vis, country manager Nederland bij Shimano, stelt dat de markt herstellende is, maar zich nog altijd in woelig vaarwater bevindt. “Er is gewoon een abnormale hoeveelheid vraag gecreëerd en daardoor is er ook abnormaal veel productie de markt opgegaan”, vat hij het kort samen.
“Wij zijn de figuurlijke kanarie in de kolenmijn; veel van onze producten gaan naar grote merken en distributeurs, en zij plaatsen hun bestellingen relatief ver vooruit. Daarbij was dit een uitzonderlijke toename die niemand kon voorspellen. Uiteindelijk hebben we bijna 50% meer output gedraaid, maar dat doe je niet van de ene op de andere dag. Kortom: ook wij merken die schommelingen zeker, maar wellicht op een iets andere manier omdat het bij ons wordt uitgesmeerd over een langere periode.”
Op de lange termijn ziet Vis – net als zijn concurrenten – een meer rooskleurige toekomst. “Als je de coronajaren even buiten beschouwing laat, maar de vraag vóór corona met de huidige vraag vergelijkt, dan gaat het gewoon helemaal niet zo slecht. Sterker nog, de fiets is hartstikke populair, het gebruik blijft toenemen en er wordt actief geïnvesteerd door de overheid.”
Van Leeuwen kijkt daar met een soortgelijke blik naar. “De toekomst van de fiets is gewoon positief. De cijfers duiden daarop en de European Green Deal zal er bij helpen. Op de lange termijn zie ik geen probleem, eerder zelfs het tegenovergestelde. Maar voor nu liggen de laatste loodjes van deze voorraadproblemen nog voor ons.”
Met een flinke slag om de arm lijken we dus te kunnen stellen dat de wielerindustrie heel rustig begint op te krabbelen uit het diepe dal waar het zich afgelopen winter en voorjaar in bevond. Dat neemt niet weg dat er nog altijd sprake is van serieuze voorraadoverschotten en veel bedrijven zich in financieel moeilijk vaarwater bevinden. Er gloort dus hoop, maar zoals we vanuit verschillende hoeken horen: er zit nog altijd veel onzekerheid in de markt.
Ben momenteel overigens aan het rondshoppen voor een fiets maar zie door de bomen het bos inmiddels niet meer, zoveel aanbod tegen exorbitante prijzen. Overschot ja, maar of ze er van af moeten... ze willen vooral verkopen.
Schijfremmen: onnodig als je niet veel in de regen fietst of met een rotvaart van een berg afraast. En zelfs in die gevallen hebben velgremmen altijd prima gewerkt.
12 of 13 versnellingen: waarom? 11 is prima. 10 ook wel. Zelfs 9 was genoeg. Zeker in het vlakke Nederland.
Elektronisch schakelen: geweldig. Maar eigenlijk een overbodige luxe. Zeker als je weinig in slecht weer rijdt.
Aerodynamische frames: heel mooi, maar je bent zelf de grootste windvanger. Zet je stuur een cm lager en je bereikt hetzelfde.
Ondertussen wegen fietsen van € 10.000 gewoon weer meer dan 8 kg, als een aluminium fiets uit 1998. Maar dan 10 keer zo duur.
Ik zag van de week een nieuwe Scott met Shimano Tiagra voor € 2.000. Op marktplaats staan 600 carbon fietsen met shimano ultegra voor minder dan € 1.000. Dan moet je wel heel erg graag een nieuwe fiets willen als je voor zo'n Scott kiest...
Waarom moet het zo kapot gerationaliseerd worden? Dat iets prima werkt betekent dat het niet beter mag? Elf versnellingen werken prima ja, maar dat neemt niet weg dat een kransje extra wel degelijk voordelen heeft. En het argument dat je stuur een centimeter lager zetten hetzelfde effect heeft als een aerodynamisch frame, is met het oog op een passende bikefit natuurlijk onzinnig.
Er zijn nog zoveel andere factoren om in ogenschouw te nemen. Stijfheid, comfort, rijgedrag, om er maar een paar te noemen. Die vergelijking met een racefiets uit 1998 is dus - op zijn zachts gezegd - scheef.
Innovatie gaat misschien niet meer zo hard als voorheen, maar dat is ook zo omdat heel veel gewoon al van hoge kwaliteit is - dat zou je kunnen wijten aan de wet van verminderde meeropbrengst. Dat veel racefietsen tegenwoordig duur zijn, zelfs op het exorbitante af, ben ik met je eens en vind ik ook problematisch. Maar, door te stellen dat kwaliteit en 'echte innovatie' stil hebben gestaan sla je wat mij betreft de plank behoorlijk mis.
Een racefiets is steeds meer een luxeproduct dan een sportartikel. Vernieuwingen die je als gewone wielertoerist eigenlijk niet echt nodig hebt voor je fietsplezier, maar waarvan het plezier geeft als je zo'n mooie nieuwe fiets hebt met al die moderne gadgets, snufjes, ontwikkelingen.
Ik kocht een paar jaar geleden (net voor de opkomst van de schijfremmen) een mooie Canyon. Aan de bovenkant van het segment (SLX frame, SRAM red groep, lichte wielset) voor als ik me niet vergis 4000 euro. Dat vond ik toen al veel geld. Maar als ik nu kijk wat je betaalt voor een fiets aan de bovenkant van het segment, dan is dat gewoon het dubbele. En dat is toch wel schrikken.
Tegelijkertijd denk ik dat het opdrijven van die prijzen door meer factoren dan de ontwikkel-wedloop (om het even zo te noemen) komt, o.a. marktwerking icm de verstoorde vraag-aanbodsituatie in Covid-tijden, de groeiende prijs van grondstoffen en uiteraard inflatie.