Alpentoppen die glinsteren in de zachte junizon. Dat is Zwitserland op zijn mooist. Als er dan ook nog strijdende coureurs dat beeld doorkruisen, is de redactie van WielerFlits meer dan content. Met ongeduld en enthousiasme blikken we dan ook vooruit op de 79ste editie van de Ronde van Zwitserland, die komende zaterdag los zal barsten.

Qua decor kunnen slecht weinig koersen tippen aan de Ronde van Zwitserland – Foto: Sirotti

Historie
De geschiedenis van de nationale Zwitserse ronde loopt terug tot 1933. Destijds vond de eerste editie plaats ter ere van het 50-jarig jubileum van de Schweizer Rad- und Morradfahrer Bund, oftewel de Zwitserse variant van de ANWB. Een feestje voor het Zwitserse wielergilde dus. De eindzege ging echter naar een Oostenrijker. Max Bulla had kort daarvoor nog gekoerst in België en Frankrijk en kwam slechts een uur voor de start aan met de nachttrein in Zürich. Dat belette hem niet met een voorsprong van bijna tien minuten de ronde naar zijn hand te zetten.

Sinds die eerste editie in 1933 keerde de Ronde van Zwitserland, met uitzondering van de oorlogsjaren ’40, ’43, ’44 en ’45, elk jaar terug op de kalender. De organisatie zelf omschrijft deze geschiedenis als “een setting voor ontelbaar veel drama en heldenverhalen, waarin passie, hoop, verdriet, trots, vernedering en blijdschap allen een rol hebben gespeeld.” Laten we het Zwitserse zin voor overdrijving noemen, maar het is niet voor niets dat men de Ronde van Zwitserland ook wel de ‘vierde grote ronde’ noemt. Vedetten als Gino Bartali, Hugo Koblet, Ferdi Kübler, Eddy Merckx, Roger De Vlaeminck, Giuseppe Sarroni, Sean Kelly en – tot voor kort, althans – Lance Armstrong prijken met hun naam op de erelijst.

Rui Costa, winnaar van de laatste drie edities – Foto: Sirotti

Sinds het begin van de jaren vijftig staat de Ronde van Zwitserland steevast in de tweede helft van juni op de wielerkalender. Naarmate de trainingsleer zich verder ontwikkelde en termen als ‘voorbereidingskoersen’ vorm kregen, is de Zwitserse ronde steeds meer tot een wedstrijd gekneed waarin favorieten voor de Tour de France de laatste puntjes op de i komen zetten. Een status die de schoonheid van de rittenkoers wellicht te kort doet, maar wel elk jaar een hoop grote namen aan het vertrek brengt. Alhoewel, de afgelopen jaren kiezen de echte Tourpretendenten steeds vaker massaal voor het Critérium du Dauphiné. Voor outsiders een uitgelezen mogelijkheid hun palmares op te vrolijken. De Portugees Rui Costa greep die kans met beide handen aan, en ging tijdens de laatste drie edities met de leiderstrui naar huis.

Op de erelijst van de Ronde van Zwitserland is overigens maar één Nederlander terug te vinden: Hennie Kuiper in 1976. Hoog tijd dat daar, 39 jaar na dato, verandering in komt.

Parcours
Zaterdag 13 juni, proloog: Risch Rotkreuz – Risch Rotkreuz (5,1 km – ITT)
Zoals bijna elk jaar trapt de Ronde van Zwitserland af met een korte individuele tijdrit. Dit jaar is Risch-Rotkreuz, en idyllisch plaatsje aan de Zuger See, het decor van deze ouverture. Het 5,1 kilometer lange parcours bevat in de beginfase een kort klimmetje, maar is over het algemeen spek voor de bek van de echte proloogspecialisten. Tom Dumoulin levert hier zijn generale repetitie voor de naderende Tour-tijdrit in Utrecht en is meteen een van de grote favorieten voor de dagwinst.

Zondag 14 juni, etappe 1: Risch Rotkreuz – Risch Rotkreuz (161,1 km)
Risch-Rotkreuz is ook de start- en aankomstplaats van de eerste rit in lijn. Het parcours voert de renners langs het betoverende merenlandschap rond de Zugersee en Ägerisee. Een korte omloop die aan het eind van de rit tweemaal verreden moet worden, bevat een venijnig klimmetje naar Michaelskreuz. Het ‘pukkeltje’ is vier kilometer lang en stijgt aan gemiddeld 9%, met pieken tot net boven de 10%. Punchers als Philippe Gilbert, Greg van Avermaet, Michal Albasini en Michal Kwiatkowski wrijven zich alvast in hun handen, ware het niet dat aanwezige sprinters als Peter Sagan, Alexander Kristoff, Michael Matthews en John Degenkolb ook niet vies zijn van een beetje klimmen.

Maandag 15 juni, etappe 2: Quinto – Olivone (117,3 km)
De derde rit speelt zich af in Italiaanstalig Zwitserland en meteen staat de eerste bergetappe op het programma. Tijd om even in te komen is er allerminst, want vanaf de start is het klimmen tot aan de mythische Gotthardpas, gelegen op 2093 meter boven zeeniveau. Het prettigere gedeelte daaraan is dat de afdaling van de Gotthard een eeuwigheid lijkt te duren. Pas een kilometer of 70 later begint het weer echt bergop te lopen. De aankomstlijn is getrokken in Olivone, na grofweg vijf kilometer klimmen. Een zware rit, maar nog niet gemaakt voor de echte klimmers. Klassiekerspecialisten, zoals bijvoorbeeld Michal Kwiatkowski, moeten hier ook goed uit de voeten kunnen.

Dinsdag 16 juni, etappe 3: Flims – Schwarzenbach (193,2 km)
Van het zuiden des lands naar het noorden. Op dinsdag 16 juni staat er zo een typisch Zwitserse rit op het programma. Zonder lange cols, maar continu op en af. Na een lange aanloop door het Rijndal wacht de lastige klim naar Wildhaus (negen kilometer aan 7,1%, met pieken tot 12% stijgingspercentage), waarna het peloton drie keer een lokale omloop rond Schwarzenbach rijdt, met telkens één bergprijs. De finishstraat loopt ook nog eens lichtjes op. Een etappe die ideaal is voor een vluchtersgroepje. Wellicht dat Martin Elmiger zijn Zwitserse kampioenstrui nog eens extra glans wil geven?

Woensdag 17 juni, etappe 4: Unterterzen – Sölden/Rettenbachferner (237,3 km)
De zwaarste rit uit deze editie van de Ronde van Zwitserland. Ten eerste door de aankomst bergop, ten tweede door de afstand van bijna 240 kilometer. Na de start aan de Walensee steken de renners via Liechtenstein de Oostenrijkse grens over. De Bielerhöhe brengt het peloton vervolgens al voor een eerste keer boven de 2000 meter, maar met wat nog komen gaat is dat slechts een voorgerechtje. De aankomst ligt namelijk getrokken pal naast de Rettenbachgletsjer, op 2669 meter boven zeeniveau. De klim is ruim twaalf kilometer lang en kent een gemiddeld stijgingspercentage van 10,7%. Een wereldberoemde plek in het alpineskiën, maar ook het wielercircus streek er al eens eerder neer. In 2007 won David Lopéz er een rit in de inmiddels vergane Ronde van Duitsland. Wie daar – als neoprof – derde werd? Een piepjonge Robert Gesink.

Donderdag 18 juni, etappe 5: Wil – Biel (193,1 km)
Geen Rettenbachferner op de zesde dag, maar echt bijkomen zit er voor de renners ook niet in. De etappe doorkuist namelijk het zogeheten ‘Mittelland’. Wie dat een beetje kent, zal maar al te goed weten dat de term ‘vlak’ daar in niemands vocabulaire te vinden is. Toch is een sprint aan de oevers van de Bielersee (of Lac de Bienne, voor de Francofielen onder ons) het meest waarschijnlijke scenario. De eerder genoemde Sagan, Degenkolb, Matthews en Kristoff moeten dit aankunnen, maar met Mark Cavendish en Arnaud Démare staat er nog meer sprintersgeweld aan het vertrek. Een affiche om u tegen zeggen.

Vrijdag 19 juni, etappe 6: Biel – Düdingen (164,6 km)
Wonder boven wonder een vlakke aanloop in de zevende etappe. Lang duurt dat feestje echter niet, want in de tweede helft van de rit volgen de korte kuitenbijters zich alweer op. Een etappe die op het eerste gezicht geknipt lijkt voor een vluchtersgroep. Bert-Jan Lindeman zou Bert-Jan Lindeman niet zijn als hij niet minstens één keer de aanval zou kiezen.

Zaterdag 20 juni, etappe 7: Bern – Bern (152,5 km)
Als we dan toch wat kritiek mogen leveren op de Zwitserse parcoursbouwers, is het dat de ronde na de fameuze aankomst op de Rettenbachferner enigszins als een nachtkaars uitdooft. Dat wil echter niet zeggen dat de laatste rit in lijn makkelijk is. In tegendeel. Echte cols ontbreken, maar rond de hoofdstad Bern moeten de coureurs alsnog de nodige hoogtemeters maken. Met name de finishstraat is niet te onderschatten. Kort, maar steil. Wie klopt Philippe Gilbert?

Zondag 21 juni, etappe 8: Bern – Bern (38,4 km – ITT)
Op zondag 21 juni valt het klassement van de 79ste Ronde van Zwitserland in zijn definitieve plooi. Een individuele tijdrit over bijna veertig kilometer beslist wie het gele leiderstricot mee naar huis neemt. Voor de klimmers die op de Rettenbachferner winst hebben geboekt is het zaak de schade te beperken, terwijl de tijdrijders juist de aanval in moeten zetten. Wat de dagwinst betreft is het uitkijken naar de prestatie van Fabian Cancellara, geboren en getogen onder Berner rook. In de laatste tien jaar werd deze tijdrit namelijk twee keer eerder verreden. Wie beide keren won? Juist, Spartacus. Of hij aan de start verschijnt, is momenteel echter nog onzeker. De Zwitserse vedette is ziek.

Favorieten
De crème de la crème van de wielerwereld heeft ook dit jaar massaal gekozen voor deelname aan het Criterium du Dauphiné. Zelfs drievoudig winnaar Rui Costa en de Zwitserse hoop Mathias Frank vertoeven momenteel op Franse grond. Voor de Ronde van Zwitserland betekent dit dat er geen absolute topfavoriet aan het vertrek staat. Aan de ene kan jammer, maar tegelijkertijd ook een poort tot een buitengewoon interessante en open koers.

Van de grote Tourfavorieten is er eigenlijk maar één renner die de Ronde van Zwitserland betwist. Nota bene een Fransman. FDJ-kopman Thibaut Pinot zal zich komende vrijdag namelijk melden aan het vertrek in Rotkreuz. De jonge klimmer (eind mei vierde hij zijn 25ste verjaardag) werd vorig jaar derde in de Tour de France, en maakte daarmee definitief de stap naar de top. In Zwitserland vindt hij een gouden kans om voor het eerst in zijn nog prille loopbaan een grote WorldTour-rittenkoers winnend af te sluiten. Toch zijn er ook vragen. In hoeverre is de Zwitserse ronde slechts een voorbereidingskoersje voor Pinot? En zijn zijn tijdrijderskwaliteiten wel voldoende ontwikkeld?

Beschikt Thibaut Pinot over voldoende tijdrijderskwaliteiten? – Foto: Sirotti

Net als Pinot gooide ook Rafal Majka vorig jaar hoge ogen in de Tour de France. De 25-jarige Pool van Tinkoff-Saxo won twee zware bergritten en kroonde zich tot winnaar van de bolletjestrui. Kort na La Grande Boucle schreef hij bovendien de Ronde van Polen op zijn naam. Het mag voor zich spreken dat een klimmer als Majka de Rettenbachferner wel ziet zitten. Over zijn vorm bestaan toch enige twijfels. Een zevende eindnotering in de Ronde van Romandië is voorlopig zijn beste én laatste resultaat. Dat Majka in de Tour goed wil zijn, is echter geen geheim. Enige vorm van progressie is op Zwitserse wegen dan geen overbodige luxe.

Rafal Majka. Hoe is het eigenlijk met hem? – Foto: Sirotti

Favoriet nummer drie vinden we in het kamp van Team Sky. Gezien Chris Froome de Dauphiné rijdt en Richie Porte nog herstelt van een teleurstellende Giro, mag Sergio Luis Henao zijn kans gaan bij de Britse formatie. De 27-jarige Colombiaanse klimmer heeft slechte herinneringen aan de Zwitserse ronde. Vorig jaar maakte hij er na een periode op non-actief te hebben gestaan zijn comeback, maar werd voor de koers goed en wel begonnen was aangereden door een auto en brak daarbij zijn knie. Na een lange revalidatie maakte Henao begin dit jaar een nieuwe rentree. In de Ronde van het Baskenland, waarin hij een rit won en tweede werd in het eindklassement, stak hij direct zijn neus aan het venster. Deze prestatie werd gevolg door top-10 noteringen in de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik, alsmede een podiumplek in de Tour of California. Genoeg aanknopingspunten om de Colombiaan als één van de grote favorieten voor de Ronde van Zwitserland te zien.

Sergio Luis Henao is terug alsof hij nooit is weggeweest – Foto: Sirotti

Met Michal Kwiatkowski mag de organisatie ook de wereldkampioen aan het vertrek verwelkomen. De Poolse jongeling (net een dikke week 25) leidt de troepen van Etixx-Quick Step en wil in juli een nieuwe poging doen om hoge ogen te gooien in de Tour de France. Dat Kwiatkowski talent heeft staat buiten kijf, maar of hij als klimmer over voldoende capaciteiten beschikt, moet nog altijd blijken. De twee tijdritten spreken in ieder geval in zijn voordeel. Dat geldt ook voor Jakob Fuglsang, kopman bij Astana. De Deen kan een zeer scherpe rit tegen de klok rijden, en krijgt bij afwezigheid van Vincenzo Nibali een van de weinige kansen om in een grote koers voor eigen succes te rijden.

Neerlands hoop is gevestigd op Robert Gesink. De nuchtere Achterhoeker zit midden in zijn voorbereiding op de Tour de France, en is bezig een vervelende periode vol tegenslagen achter zich te laten. In de voorbije rondes van Romandië en Californië kreeg wielerminnend Nederland weer kleine vleugjes van zijn oude talent te zien. In 2010 won hij nog bijna het eindklassement van de Ronde van Zwitserland. Gaat hij viif jaar later alsnog voor revanche?

Robert Gesink in betere tijden: de Tour de Suisse 2012 – Foto: Sirotti

De Belg Jurgen Van den Broeck, op zijn beurt, bereidt zich voor het eerst in jaren niet voor op de Tour. De Lotto Soudal-kopman komt net uit de Giro, waar hij bergop tegenviel, maar in de tijdrit een ijzersterke prestatie neerzette. Die kwaliteit kan hem helpen om in Zwitserland mee te doen voor het podium. Verder is er nog een hele rits Colombiaanse klimgeiten terug te vinden op het startblad, klaar om de Rettenbachferner op te fladderen. Julian Arredondo is de vooruitgeschoven pion bij Trek, Darwin Atapuma leidt BMC en Winner Anacona zwaait de scepter bij Movistar. Laatstgenoemde ploeg heeft ook de beschikking over Ion Izagirre. De Spaanse kampioen komt in grote rondes over het algemeen te kort, maar is in kortere rittenkoersen een niet te onderschatten factor. Dat bewees hij dit jaar nog maar eens met een derde plek in het eindklassement van de Ronde van het Baskenland.

Tot slot nog de vreemde eend in de bijt: Simon Špilak. In grote rondes is de Sloveense kopman van Katusha nergens te bekennen, maar gaat het om rittenkoersen van een week, dan behoort hij tot de wereldtop. In de Ronde van Romandië stond hij al vier keer op het podium, en ook in Parijs-Nice van dit jaar voegde hij zich bij de beste drie. De Ronde van Zwitserland was tot nog toe niet zijn terrein, maar daar zou dit jaar zomaar eens verandering in kunnen komen.

Simon Spilak, de vreemde eend in de bijt – Foto: Sirotti

Favorieten volgens WielerFlits
**** Thibaut Pinot
*** Rafal Majka, Sergio Luis Henao
** Jakob Fuglsang, Michal Kwiatkowski, Simon Špilak
* Robert Gesink, Julian Arredondo, Ion Izagirre, Jurgen Van den Broeck

TV
Sinds dit jaar zendt Sporza de Ronde van Zwitserland niet meer uit. Wel is de rittenkoers iedere dag, met uitzondering van komende zaterdag (in verband met de 24 uur van Le Mans), te zien op Eurosport.

Links
Startlijst
Officiële website

[poll id=”52″]