Voor sprinters draait het in de Tour de France allemaal om de groene trui

Wat de gele trui is voor klassementsrenners, is de groene trui voor de sprinters. De snelste mannen op twee wielen sprinten in juli drie weken lang op het scherpst van de snede voor dit felbegeerde kleinood. WielerFlits duikt in de geschiedenis van het puntenklassement.

De groene trui voor de leider van het puntenklassement is de tweede leiderstrui in rang in de Tour. Als een renner zowel het algemeen klassement als het puntenklassement aanvoert, dan draagt hij natuurlijk het geel. Als hij echter het puntenklassement en het berg- en/of jongerenklassement aanvoert, krijgt het groen voorrang. Er staat een gevulde prijzenpot op het spel in de strijd om het puntenklassement: 25.000 euro voor de eindwinnaar en 300 euro per dag dat een deelnemer het groen om de schouders heeft.

Maar dit is slechts bijzaak: het gaat toch vooral om de groene trui, voor sprinters een lapje stof met een wel zeer speciale betekenis. Het huidige puntenklassement deed in 1953 zijn intrede in de Tour. In de beginjaren van de ronde was er al wel een puntenklassement, want het algemeen klassement werd toen niet opgemaakt op basis van tijd maar op punten. In 1953 werd ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Tour het puntenklassement opnieuw ingevoerd, maar deze keer als een nevenklassement. Voor de leiderstrui werd de kleur groen gekozen, de huiskleur van kleermakerij Belle Jardinière die voor de sponsoring van de trui zorgde.

Freddy Maertens won liefst drie keer de groene trui – foto: Cor Vos

Het puntenklassement van 1953 werd gewonnen door Fritz Schär, die dat jaar ook de ritten naar Metz en Luik op zijn naam schreef. De Zwitser won verder in zijn carrière twee etappes in de Giro d’Italia en tweemaal het Kampioenschap van Zürich en werd nationaal kampioen in de wegrit, in het stayeren en in het veldrijden. Toentertijd zaten de reglementen van het puntenklassement nog anders in elkaar dan nu. Zo verdiende de winnaar één punt, de tweede twee punten, de derde drie punten enzovoort.

Vanaf 1959 ging het klassement op de schop. Voortaan won niet de renner met de minste punten de groene trui, maar de renner met de meeste punten. Recordwinnaar van het puntenklassement is Peter Sagan. De Slowaak won de groene trui in de periode 2012-2019 maar liefst zeven keer (alleen in 2017 won hij niet, nadat hij vanwege het veroorzaken van een val vroegtijdig de ronde was uitgezet). Daarmee verbeterde hij het record van de Duitser Erik Zabel, die tussen 1996 en 2001 zesmaal onafgebroken de beste was.

foto: Cor Vos
foto: Cor Vos

België is het succesvolste land in de historie van het puntenklassement. Eenentwintig keer nam een Belgische renner de leiderstrui mee naar huis, waarbij Eddy Merckx en Freddy Maertens daar allebei driemaal in slaagden. De laatste Belg die de groene trui won, was Jasper Philipsen in 2023. Verder zien we Stan Ockers (twee keer), Rik Van Looy, de broers Willy en Eddy Planckaert, Walter Godefroot, Herman Van Springel, Patrick Sercu, Rik Van Linden, Rudy Pevenage, Frank Hoste, Eric Vanderaerden, Tom Boonen en Wout van Aert op de erelijst.

Nederland won tot op heden viermaal het puntenklassement. Jan Janssen is daar de grote slokop, hij won de groene trui drie keer, in de jaren zestig van de vorige eeuw, om precies te zijn in 1964, 1965 en 1967. Jean-Paul van Poppel deed dat één keer: Popeye rekende in de Tour van 1987 nipt af met Stephen Roche en Pedro Delgado, de nummers een en twee in het algemeen klassement.

Laatste tien winnaars puntenklassement Tour de France
2023: Jasper Philipsen
2022: Wout van Aert
2021: Mark Cavendish
2020: Sam Bennett
2019: Peter Sagan
2018: Peter Sagan
2017: Michael Matthews
2016: Peter Sagan
2015: Peter Sagan
2014: Peter Sagan