Santiago Buitrago (Bahrain Victorious) heeft vanuit de vroege vlucht de zeventiende etappe van de Giro d’Italia gewonnen. De Colombiaan versloeg Gijs Leemreize (Jumbo-Visma) in een bergetappe van 168 kilometer met aankomst in Lavarone. De beslissende aanval plaatste Buitrago vlak voor de top van de slotklim van Monterovere. Even leek het erop dat Mathieu van der Poel de rit ging winnen, maar hij stortte in op die laatste beklimming.

De start van de etappe was extreem zwaar, want vanuit het vertrek begonnen de renners – in de stromende regen – aan de Passo del Tonale van bijna negen kilometer. Hier ontstond in meerdere schuiven de 25-koppige kopgroep van de dag. Opmerkelijk genoeg waren er geen bergpunten op de Tonale, maar dat betekende niet dat Koen Bouwman, Giulio Ciccone en Diego Rosa (de top-3 uit het bergklassement) meesprongen in de vlucht.

Vijf Nederlanders en een Belg in grote kopgroep
Ook Mathieu van der Poel, Thymen Arensman, Sam Oomen, Gijs Leemreize en Mauri Vansevenant waren van de partij, net als klimmers als Jan Hirt, Guillaume Martin, Felix Gall, Hugh Carthy, Santiago Buitrago en Attila Valter. Zij kregen de ruimte van het peloton, waar INEOS Grenadiers het verschil tussen de drie à vier minuten hield in de afdaling en de vallei richting de Giovo-klim van derde categorie.

Thymen Arensman was de aanstichter van de vlucht – foto: Cor Vos

Op de Giovo groeide de voorsprong van de koplopers richting de vijf minuten. Op de top was het Bouwman die Ciccone uit het wiel sprintte en de maximale negen bergpunten pakte. In de afdaling werd hard doorgereden en brak de kopgroep in tweeën. Van der Poel, Martin, Carthy, Bouwman, Oomen, Leemreize, Vansevenant, Ciccone, Lorenzo Fortunato, Alessandro Covi en Antonio Pedrero reden weg, maar de achtervolgende groep met Arensman en Hirt wist terug te keren.

Van der Poel voert schifting door
Ondertussen liep de voorsprong tot zeven minuten, waardoor Hirt (op 7.42 minuut van de roze trui) virtueel in de buurt kwam van leider Richard Carapaz. Maar de samenwerking vooraan was niet goed genoeg volgens Van der Poel. Gall, Martin en Covi reageerden, waarna de vier wegreden van de rest. Het zorgde ervoor dat Jumbo-Visma moest achtervolgen, om Bouwman in de wedstrijd te houden voor zijn bergtrui.

De vier koplopers begonnen met 1.20 minuut voorsprong aan de finale, die van start ging met de Passo del Vetriolo (12 km aan 7,6%). Vanuit de achtergrond versnelden Carthy, Bouwman, Buitrago, Hirt en Vansevenant en dat ging te hard voor Ciccone. De Italiaan wilde wel volgen, maar ging over zijn limiet en moest vroeg op de klim lossen. Leemreize wist nog wel aan te sluiten in die groep, al bleef het verschil met de groep-Van der Poel een halve minuut.

Mathieu van der Poel op de voorposten – foto: Cor Vos

Bergpunten voor Bouwman, Leemreize en Van der Poel dalen snel
Carthy, Hirt, Bouwman en Buitrago waren duidelijk de betere klimmers. Zij maakten twee kilometer onder de top de aansluiting bij Martin, Gall en een indrukwekkende Van der Poel, die op deze Alpencol mee het tempo bepaalde. Even later knokte ook Leemreize zich terug. Bouwman kreeg vervolgens van zijn medevluchters alle ruimte om de 40 bergpunten te pakken en zo zijn voorsprong nog verder uit te breiden.

In het peloton was het Bahrain Victorious dat namens Mikel Landa de kop overnam. De flink uitgedunde favorietengroep kwam vijf minuten na Bouwman over de Passo del Vetriolo. In de afdaling wisten Van der Poel en Leemreize een gat van 30 seconden te slaan met de rest. Zij namen veel risico en moesten dat bijna bekopen met een duik over de vangrail, maar beide Nederlanders corrigeerden zich op tijd.

Strijd om de ritzege: Leemreize en Buitrago pakken Van der Poel terug
Met een voorsprong van 1.30 minuut begonnen Van der Poel en Leemreize aan de slotklim naar Monterovere (7,9 km aan 9,9%), omdat de achtervolging totaal niet op gang kwam. Een ontketende Van der Poel wist al vroeg zijn landgenoot te lossen, terwijl Carthy, Hirt en Buitrago met moeite dichterbij kwamen. Voor Bouwman was de klus geklaard, hij reed rustig naar de finish.

Van der Poel vs. Leemreize – foto: Cor Vos

Maar ondertussen was Van der Poel solo op pad, al hield Leemreize het verschil klein. Drie kilometer voor de top sloot de jonge klimmer van Jumbo-Visma dan toch aan bij MVDP en hij versnelde gelijk. Het verzet van Van der Poel leek gebroken, want Leemreize sloeg meteen een gat. Ondertussen was Buitrago in zijn eentje op jacht naar de Nederlanders; hij haalde Van der Poel twee kilometer voor de top bij. Leemreize had toen nog 40 seconden voorsprong.

In de laatste kilometer van de klim voelde Leemreize de hete adem van Buitrago in zijn nek. De Colombiaan had een soepele tred te pakken en sloot 500 meter voor de top aan. Buitrago probeerde nog weg te rijden, maar Leemreize vocht zich terug. Een tweede versnelling moest de Nederlander wel laten gaan. Dat betekende dat Buitrago met lichte voorsprong begon aan de afdaling richting Lavarone, al wachtte in de absolute slotfase ook nog een oplopend stukje.

Het verschil tussen Buitrago en Leemreize was in de finale ongeveer twaalf seconden. De Jumbo-Visma-renner gaf niet op, maar kon het tempo van zijn Colombiaanse concurrent niet bijhouden. Buitrago liep uit naar 25 seconden in het lastige stuk richting Lavarone en mocht zich zo voorbereiden op ritwinst. Leemreize kwam 35 seconden later als tweede over de finish. Van der Poel werd in de slotfase nog ingelopen door Hirt, Carthy en de klassementsrenners; hij strandde uiteindelijk op de twaalfde plek in de daguitslag.

Santiago Buitrago kan zijn geluk niet op – foto: Cor Vos

Strijd der favorieten: Carapaz vs. Landa vs. Hindley
In de favorietengroep kreeg Almeida het op de Monterovere lastig na een versnelling van Bahrain Victorious. Van alle klassementsrenners bleken Carapaz, Landa en Hindley opnieuw de besten. Richie Porte en Wout Poels waren de enige helpers die ze nog konden volgen. Een dubbele demarrage van Landa zorgde voor nog meer schade, al konden Carapaz en Hindley goed volgen.

Vlak voor de top leken er toch wat scheurtjes te zien bij Carapaz en Hindley, maar ze kwamen toch in het wiel van Landa en Poels over de top. De favorieten voor de eindwinst gaven elkaar geen ruimte. Van concurrenten João Almeida, Vincenzo Nibali en Domenico Pozzovivo was allang geen sprake meer in die fase.

Uiteindelijk kwamen de favorieten op een kleine drie minuten van Buitrago over de finish. Carapaz maakte er nog een lange sprint van voor de vijfde plaats, maar Hindley zat goed in het wiel van de roze trui. Landa kon niet mee met die sprint en verloor een vijftal seconden op zijn directe concurrenten. Almeida verloor bijna 1.10 minuut op Carapaz, Nibali gaf meer dan twee minuten toe.

Richard Carapaz en Jai Hindley sprinten weg van Landa – foto: Cor Vos