Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Een ultieme omwenteling? Eerdere passages over Finestre bieden Richard Carapaz hoop
43 seconden: dat is het verschil tussen Isaac Del Toro en Richard Carapaz voor aanvang van de beslissende bergrit in de Giro d’Italia. De Mexicaan beschikt kortom over de beste papieren om de ronde op zijn naam te schrijven, maar de rit naar Sestrière kent nog wel een cruciale hindernis: de Colle delle Finestre. Een beklimming waar zeker een ultieme omwenteling kan plaatsvinden.
De voorlaatste etappe van de Giro d’Italia 2025 kent vier beklimmingen, waarvan de laatste drie in de tweede helft van de etappe liggen. Vooral de voorlaatste klim boezemt angst in. De laatste acht kilometer van de Colle delle Finestre (18,4 kilometer à 9,2%) zijn namelijk onverhard én loeisteil.
Op het oog is het een adembenemende klim met schitterende vergezichten, maar daar zullen de renners niet naar kijken. Op de flanken van deze beklimming kan rozetruidrager Isaac Del Toro nog zijn Waterloo vinden. En kan grote uitdager Richard Carapaz toeslaan. Of andersom. Het maakt de Colle delle Finestre niet alleen een loodzware, maar ook beslissende col in de 108ste Ronde van Italië.
2005: José Rujano zet Giro nog bijna op zijn kop
Di Luca, Simoni en Rujano op de onverharde flanken van de Finestre – foto: Cor Vos
Voor de eerste passage van de Colle delle Finestre in de Giro d’Italia moeten we exact twintig jaar terug in de tijd, naar 28 mei 2005. Paolo Savoldelli heeft voor de twintigste etappe een op het oog mooie voorsprong op zijn naaste belagers in het algemeen klassement. De coureur van Discovery Channel verdedigt een voorsprong van twee minuten op Gilberto Simoni en drie minuten op José Rujano en Danilo Di Luca.
Toch is Il Falcone er niet gerust op. Het venijn van deze Giro zit ‘m overduidelijk in de staart. De organisatie heeft de zwaarste klim voor het laatst bewaard en het is ook nog eens een volstrekte onbekende beklimming: de Colle delle Finestre. Een bijna negentien kilometer lange col. Een niet onbelangrijk detail: de laatste acht kilometer zijn onverhard. Het blijkt voor Savoldelli een wel zeer lastige hindernis. Te lastig. De Italiaan kan het klimgeweld van zijn concurrenten niet aan.
De rozetruidrager verliest in de daaropvolgende en eindeloze klimkilometers meter per meter, seconde voor seconde. Op de top bedraagt zijn achterstand 2 minuten en 19 seconden. Zijn Giro d’Italia hangt aan een zijden draadje, Simoni en Rujano mogen dromen van de eindzege. Het is te danken aan zijn fenomenale daalkunsten en hulp van het Davitamon-duo Mauricio Ardila-Wim Van Huffel dat Savoldelli uiteindelijk zijn roze trui kan redden. Ritwinnaar en pocketklimmer Rujano strandt op… 28 seconden.
2011: Favorieten aan elkaar gewaagd
De groep der favorieten op de Finestre – foto: Cor Vos
Waar de eerste passage over de Colle delle Finestre het gewenste spektakel oplevert, blijven de wielerfans in 2011 een beetje op hun honger zitten. De Giro d’Italia is immers al een tijdje beslist. Alberto Contador regeert al enkele weken met ijzeren hand en laat slechts de kruimels over voor zijn concurrenten. In de voorlaatste rit naar Sestrière krijgt vroege vluchter Vasil Kyrienka alle ruimte om een grote voorsprong bijeen te fietsen. De sterke Wit-Rus weet hier wel raad mee en soleert die dag naar een knappe ritzege.
In de groep der favorieten blijft het gehoopte vuurwerk uit op de flanken van de Finestre. Joaquím Rodriguez probeert het nog wel even richting de top, maar de meeste concurrenten kunnen volgen. Michele Scarponi en Vincenzo Nibali moeten wel even passen, maar weten de scheve situatie in de afdaling weer recht te zetten. En zo draait de rit over de Finestre dat jaar uit op een (kleine) sportieve deceptie.
2015: Alberto Contador komt zichzelf tegen
Alberto Contador (in de roze trui) heeft het lastig – foto: Cor Vos
Vier jaar later keert de Colle delle Finestre terug in het parcours. Ook nu is de negentien kilometer lange beklimming de laatste echte scherprechter in de Giro d’Italia. De roze trui is ook nu weer in het bezit van Alberto Contador, maar dit keer loopt het allemaal minder gesmeerd voor de Spanjaard. Wat heet, Contador kent zeer moeilijke momenten op de onverharde flanken van de Finestre. Na een aanval van Mikel Landa, ziet hij de ene na de andere renner wegrijden: Fabio Aru, Ryder Hesjedal, Rigoberto Urán, Steven Kruijswijk…
Toch is er geen reden tot paniek, gezien zijn grote voorsprong in het algemeen klassement. Contador weet op ervaring en taaiheid de schade nog enigszins te beperken richting de top van de Finestre en kan in de finale naar Sestrière rekenen op hulp van enkele eveneens achterop geraakte klassementsrenners. De kopman van Tinkoff-Saxo weet zo het verschil op ritwinnaar Fabio Aru ‘binnen de perken’ te houden – zijn achterstand bedraagt alsnog ruim twee minuten – en zo toch de eindzege veilig te stellen. Maar dit verliep niet zonder bloed, zweet en tranen.
2018: Chris Froome doet het onmogelijke
Chris Froome rijdt weg bij Tom Dumoulin – foto: Cor Vos
Waar Savoldelli en Contador de roze trui wisten te behouden in de rit over de Finestre, slaagde Chris Froome er zeven jaar geleden wél in om in extremis de Giro op zijn kop te zetten en de macht te grijpen. Daar zag het in de eerste twee weken nog helemaal niet naar uit. Simon Yates en Tom Dumoulin maakten immers de dienst uit, terwijl Froome tweede – of eerder derde – viool – speelde. De kopman van Team Sky begon met een achterstand van ruim drie minuten op zijn landgenoot Yates aan de Finestre-rit.
Dit leek niet meer te overbruggen, maar toen kwam de herrijzenis. En de ineenstorting van Yates. Die laatste zakte op de Finestre volledig door het ijs en verloor die dag liefst 39(!) minuten op een ontketende… Chris Froome. Met een aanval op tachtig kilometer van de finish deed de in Kenia geboren Brit een greep naar de macht. Dumoulin moest lijdzaam toezien hoe Froome alsmaar verder wegreed, op weg naar een imponerende en gedenkwaardige dubbelslag in Bardonecchia. De prestatie van Froome moet Carapaz hoop geven voor de rit van vandaag.
