Fietstoerisme Overal is gravel booming. Ook in Oostenrijk, waar Salzkammergut het voortouw neemt als gravel-streek bij uitstek. Met een gevarieerd landschap, enthousiasme van de lokale bewoners en tal van routes, wil het zich presenteren als dé gravelstreek van Oostenrijk.

Er is geen streek in Oostenrijk die al zo lang en zoveel investeert in de fiets en daarbijhorende infrastructuur, als dat Salzkammergut dat doet. Dat vertelt Max Riese, een van de aanjagers van gravelen in het gebied net ten oosten van Salzburg. Als fanatieke gravelaar richtte hij een platform op wat zich volledig richt op het stimuleren van fietsen en het ontwikkelen van gravelroutes in Salzkammergut.

Riese werkt nauw samen met toerismebureaus om officiële gravelinfrastructuur te ontwikkelen. Dat hij dat juist in Salzkammergut doet, is geen toeval. Het gebied zet al jaren actief in op fietstoerisme, met een uitgebreid netwerk van paden, routes, en toeristische voorzieningen. De regio kent imposante natuurparken, goed onderhouden fietspaden, en zelfs een gebied speciaal voor cross country-mountainbikeroutes.

Toch is gravelen in Oostenrijk niet vanzelfsprekend: offroad fietsen is wettelijk verboden, tenzij er expliciet toestemming is van de grondeigenaar. “Dat betekent dat je voor elke route die je wilt ontwikkelen, de juiste partijen aan boord moet krijgen. Van landeigenaren tot gemeenten, van natuurorganisaties tot toerismekoepels. Soms krijg je alles voor elkaar, soms strand je op een absurd stukje van 100 meter”, legt Riese uit.

Toch schuilt daarin ook de kracht van Salzkammergut. Omdat er al langer op samenwerking wordt en fietsinfrastructuur wordt ingezet, zijn de lijnen korter en de mensen enthousiaster. “Als een gebied al twintig jaar investeert in fietsen, dan begrijpt men de waarde ervan. Je merkt dat deuren sneller opengaan. De bereidheid om samen te werken is hier echt bijzonder.”

Dat resulteert in prachtige routes, waarvan sommige inmiddels tot de mooiste van Oostenrijk worden gerekend. De schoonheid van de streek zelf draagt daar ook zeker aan bij. “Het ligt in het hart van de Alpen en we hebben hier van alles: van een aantal van de grootste gletsjers in de noordoostelijke Alpen tot een aantal echt beroemde plekken zoals Hallstatt en een paar van de grootste meren in Oostenrijk. Dat zijn echt enorme, prachtige meren met allemaal een opvallende kleur en een eigen sfeer. Tegelijkertijd zijn er ook veel bergen die niet extreem hoog zijn, maar waarvan sommige wel hoger zijn dan 2000 meter. Veel van die bergen hebben een goed ontwikkelde infrastructuur met wandelpaden en fietspaden”, vertelt hij.

Diverse routes
Neem het Weissenbachtal: een langgerekt dal met stille wegen, kabbelende beekjes en glooiende grindstroken. Of de Ewige Wand: een iconische wandelroute die ook perfect berijdbaar is voor gravelbikers. “De uitzichten daar zijn fenomenaal. Het is niet de zwaarste route en daardoor voor heel veel mensen toegankelijk.” Voor wie het wat uitdagender mag zijn, is er de Hornspitz Gravel Ride – een route met een serieuze klim, ideaal voor de goedgetrainde gravelaar.

Het vlaggenschip van de streek, is de Wossa Bikepacking Route. “Dat is een project waar we bijzonder trots op zijn. Deze route ontstond uit een samenwerking van meerdere toerismebureaus en vertelt het verhaal van water in Salzkammergut. Je fietst langs gletsjers, dammen, bronnen en beekjes – alles met aandacht voor klimaatverandering en de rol van water in het landschap. Dit is echt een gravelroute zoals ik hem voor me zie.”

Die gelaagdheid maakt van gravelen in Salzkammergut volgens Max meer dan alleen een fysieke inspanning. Routes worden opgebouwd rond thema’s, verhalen en cultuur. “Dat is voor mij waar het om draait: een route moet meer zijn dan een aaneenschakeling van mooie paden. Het moet een verhaal vertellen. En in een regio als deze kun je dat ook echt doen.”

Als we hem vragen naar zijn eigen voorkeur, tipt hij de Postalm, een uitgestrekt alpenplateau op hoogte. “Het is makkelijk te bereiken, heeft tal van route-opties en biedt een mix van terrein waar je alle kanten mee op kunt. Gravelwegen, panoramische uitzichten, stukken trail: het zit er allemaal. Daar kan ik ieder weekend naartoe en me er nooit vervelen.”

En op een rustdag is er ook naast de fiets genoeg te beleven in Salzkammergut. “Hallstatt is natuurlijk wereldberoemd – en niet zonder reden. Het is klein, maar uniek. De Chinezen vonden het zelfs zo mooi dat ze het hebben nagebouwd. Het is misschien wat toeristisch, maar zeker een bezoek waard”, vertelt Max. Een andere aanrader is de eeuwenoude zoutmijnen, waar je letterlijk de oorsprong van de regionale rijkdom kunt beleven.

En dan is er nog de Dachsteingletsjer, bereikbaar per gondel. “Daar zie je met eigen ogen wat klimaatverandering doet. De gletsjers smelten snel – en iedereen weet dat ze over een aantal jaar waarschijnlijk weg zijn, dus ga ze nog maar eens met je eigen ogen bekijken zeg ik vaak tegen mensen. Ik denk dat dat de perfecte rustdag-activiteit is.”

Wat begon als een niche in Salzkammergut, groeit uit tot een volwaardig onderdeel van de streek. Met diverse routes voor ieder niveau, fraaie verhalen en de benodigde infrastructuur, wil de regio zich als de ideale gravelstreek posteren. Aan het fraaie landschap zal dat in ieder geval niet liggen, want met zijn meren, uitgestrekte bossen en indrukwekkende bergtoppen, biedt Salskammergut in ieder geval een bijzonder fraai decors voor iedere rit.