Heuvels in Holland: de Grebbeberg op de Utrechtse Heuvelrug
Het militair ereveld Grebbeberg - foto: RBT Heuvelrug & Vallei

Heuvels in Holland: de Grebbeberg op de Utrechtse Heuvelrug

Fietstoerisme Klimmen in Nederland? Dat is een lastige zaak, want ons land is zo plat als een pannenkoek. Toch zijn er wel degelijk tal van heuvels die het vlakke polderritme soms onderbreken. In de serie Heuvels in Holland brengt WielerFlits een ode aan het beperkte aantal hoogtemeters dat ons kikkerlandje rijk is.

In het midden van het land ligt de Utrechtse Heuvelrug, een stuwwal die ongeveer 150.000 jaar geleden is ontstaan in het Saalien, de voorlaatste ijstijd. Op die stuwwal liggen tegenwoordig een aantal populaire beklimmingen, zoals de Amerongse Berg, de Pyramide van Austerlitz en de Grebbeberg.

Ook voor die laatste helling geldt dat hij erg populair is onder fietsers en ook wel eens zijn opwachting heeft gemaakt in de koers. Zo zit de helling regelmatig in het parcours van Veenendaal-Veenendaal en won Robbie McEwen eens een etappe in de Eneco Tour die finishte op de Grebbeberg. Echter, het bekendst is de Grebbeberg om zijn strategische ligging en de historie die hieraan verbonden is.

De eerste fortificaties stammen vermoedelijk uit de zevende eeuw en zijn in de loop der tijd meermaals hersteld, maar de historie van de Grebbeberg wordt grotendeels vormgegeven in de Tweede Wereldoorlog. Op de flanken van de helling werd namelijk één van de felste slagen op Nederlands grondgebied uitgevochten.

De slag om de Grebbeberg vond plaats van 11 tot en met 13 mei 1940. Enkele bataljons van de Waffen SS, bestaande uit ongeveer 23.000 man, openden op 11 mei om 8.00 uur ’s ochtends het (artillerie)vuur; het startpunt van een hevige strijd. Alhoewel een derde van het Nederlandse leger zich achter de Grebbelinie heeft teruggetrokken zouden de gevechten niet lang aanhouden: op 13 mei wordt de tegenstand gebroken en om 17 uur werd de Grebbelinie definitief opgegeven.

Bijzonder lang duurde die strijd dus niet, maar bloedig was deze wel. Aan Duitse zijde vielen 259 doden (al zijn een aantal van deze verliezen geleden bij het doorbreken van de IJsseldelta), terwijl het maar liefst 424 Nederlandse militairen het leven kostte.

Grebbeberg, Rhenen, Netherlands

• Distance: 658 m, Elevation: 35 m, Avg. Grade: 5.1 %

Direct na de capitulatie werd er op de top van de Grebbeberg een begraafplaats ingericht voor zowel de Duitse als Nederlandse gesneuvelden. Retrospectief is dat de aanleg van de eerste oorlogsbegraafplaats van Nederland. Tegenwoordig telt het Militair Ereveld Grebbeberg meer dan 800 graven.

Geleidelijk
De klim start bij de kruising van de Grebbedijk en de Weidijk. Hier begint de weg gelijk aan 6% omhoog te lopen, wat hij de komende halve kilometer steady zal blijven doen met een uitschieter tot 7%. Kort onder de top rijd je onder een brug door, die wat doet denken aan de beklimming van de Cauberg.

Want net als op de Zuid-Limburgse helling, markeert dit ecoduct het slot van de klim: de laatste meters vlakt de weg af tot stijgingspercentages van ongeveer 2%, terwijl je na iets meer dan 650 meter de top bereikt. Die top wordt gemarkeerd door het Militaire Ereveld, wat daar aan de rechterzijde van de weg ligt. In totaal heb je dan 35 hoogtemeters overwonnen.

De Grebbeberg – de statistieken:
Lengte: 660 meter
Hoogste punt:
38,5 meter
Hoogteverschil: 35 meter
Gemiddeld stijgingspercentage: 5,1%
Maximale stijgingspercentage: 6,8%
Strava KOM: Johim Ariesen in 0:46

Ontdek fietsen in Bormio
1 Reacties
16-01-2024 14:18
De Grebbeberg en de Amerongse Berg zijn regelmatig het keerpunt van mijn wielertochtjes.
Voordeel van de Grebbeberg is dat de Defensieweg ook genomen kan worden in datzelfde rondje.

Om te reageren moet je ingelogd zijn.

RIDE Magazine