Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Hoe Toon Aerts in een heroïsche Citadelcross bijna Mathieu van der Poel vloerde: “Ik had moeten winnen”
Special Zevenvoudig wereldkampioen Mathieu van der Poel keert komend weekend terug in het veld en dat doet hij in de Citadelcross in Namen, waar hij voor de eerste keer in vijf jaar tijd aan het vertrek staat. Een jaar voorheen (2019) streed Van der Poel een van de meest beklijvende duels van de laatste jaren met toenmalig Belgisch kampioen Toon Aerts. Een heroïsche cross die menig liefhebber is bijgebleven. Niet in het minst hoofdrolspeler Aerts zelf, met wie we terugblikken.
De Wereldbekerwedstrijd begon nochtans classic-Van der Poel. Al na vier minuten koers sloop hij in die bewuste Citadelcross naar de leiding op de gekende schuine kant. In zijn regenboogtrui nam hij meteen enkele meters afstand van de rest van het veld, waarbij Eli Iserbyt, Michael Vanthourenhout, Quinten Hermans, Tom Pidcock en… Toon Aerts de andere (schaduw)favorieten waren. Boeken toe, zoals in 99% van alle crossen, zou je denken. Maar toch was het die laatste, die de handschoen tegen Van der Poel opnam.
“Voor de cross in Namen is het moraal altijd iets hoger”, doet Aerts zijn verhaal. “Het was als junior een van de eerste grote crossen die ik reed, en ik denk dat ik daarna elke editie aan de start heb gestaan. Het is een van de lastigste crossen van het jaar, maar het leuke is dat je constant in je eigen tempo kunt rondrijden. Eigenlijk voer je daar meer een gevecht tegen jezelf dan tegen de concurrenten. Dat ligt mij als gegoten.”
Aerts kwam dan ook met veel zelfvertrouwen naar Namen. “Enerzijds omdat ik Mathieu enkele weken voordien al had geklopt op de Hotond in Ronse”, wat voor Van der Poel zijn eerste verlies in de cross in ruim anderhalf jaar tijd was. “Maar ook omdat ik wist dat ik in Namen nog beter zou zijn. Deels door het parcours, maar ook de positie op de kalender speelt mee. Je komt voor die cross vaak terug van stage in Spanje, waar je lange tijd op een egaal tempo en je basis hebt getraind. Eigenlijk moet je daar totaal niet explosief of vinnig zijn, maar puur op je basis kom je daar altijd tot je recht.”
Wat een strijd zagen we destijds – foto: Fotopersburo Cor Vos
Die factoren werden nog eens versterkt door de extreme weersomstandigheden. Het parcours in Namen was door de veelvuldige regenval omgetoverd tot een modderpoel, ook gedurende de cross zelf bleef het de hele tijd regenen. En dat bij temperaturen tot amper 5 graden Celsius. “Op de Citadel voelt het ook altijd nog net iets kouder aan. Dat zijn omstandigheden waarin ik iets meer kan dan de rest. Anderen verliezen van hun capaciteiten, maar ik blijf op mijn niveau rijden”, zegt Aerts.
Onderkoeld
Het zijn verschillende verklaringen waarom de sterke Kempenaar op die dag in 2019, in zijn trui van Belgische kampioen, zo veel weerstand kon bieden aan Van der Poel. Na een kwartier reed Aerts zelfs even weg van de wereldkampioen, nadat die laatste met een lekke band kreeg af te rekenen. Een sterke Van der Poel knokte zich terug, maar halfweg deed zich hetzelfde voor. Opnieuw kreeg Aerts wat vrije ruimte, uiteraard knokte Van der Poel zich toch weer terug.
Tot een kwartier voor het einde. De inspanningen om terug te keren hadden ook bij de Nederlander veel krachten gekost. Op een gegeven moment stond hij op de kasseistrook bergop helemaal stil, terwijl Aerts vleugels kreeg. Maar juist die vleugels lieten hem ook een aantal keer in de fout gaan. “Op een bepaald moment ging ik over de kop, toen is mijn zadel door heel mijn bilspleet gegaan”, lacht Aerts. “Tot helemaal bovenaan mijn staartbeen, dat was gekneusd. Daar heb ik daarna nog behoorlijk lang last van gehad.”
In de koers zelf neemt de adrenaline het natuurlijk over, en dus bleef Aerts doorknokken. Maar hij moest met de slotronde in zicht Van der Poel wel opnieuw naast zich dulden. Tot Aerts in een afdaling in het foute spoor belandde en hard tegen de vlakte ging. Einde verhaal voor de Belgische kampioen, die Van der Poel naar een heroïsche zege zag rijden na een episch duel.
Aerts op het podium – foto: Fotopersburo Cor Vos
“Voor een deel maak je die fout natuurlijk omdat Mathieu zo enorm snel rijdt, maar ik denk nog altijd dat die laatste val vooral een gevolg was van het feit dat ik zo hard onderkoeld op de fiets zat en geen controle meer had. Dat zag je trouwens ook bij Mathieu. We zaten allebei op onze fiets te trillen, omdat we het zo koud hadden. We waren niet meer tegen elkaar aan het koersen, maar meer tegen onszelf. We probeerden onszelf wakker te houden en gefocust te blijven.”
“Dat is al heel lastig als je voor de overwinning rijdt”, zegt Aerts. “Maar nog meer voor de renners in de achtergrond. Dat moeten serieuze gevechten tegen hunzelf zijn geweest, alleen al om de wedstrijd uit te rijden. Eli Iserbyt werd onder de nadarhekken weggedragen, Tom Pidcock viel in de laatste ronde op dezelfde plek als ik en brak daar zijn zadel, waardoor hij nog het laatste treedje op het podium verloor aan Corne van Kessel. Iedereen had daar wel iets voor. En dat maakt het wellicht zo heroïsch.”
Gebroken ribben
Het is mede daarom dat Aerts tot op de dag van vandaag op die cross wordt aangesproken. “Eigenlijk had ik moeten winnen, vooral omdat Mathieu wat pech en lekke banden had. Maar die valpartijen had ik ook zelf niet mogen maken. Hoewel ik niet heb gewonnen, is het wel heel veel mensen bijgebleven. Ook collega-renners die toen nog junior waren, zeggen me soms nog hoe fantastisch ze die wedstrijd vonden. Het was ook een heel goede periode voor mij, waar ik graag op terugkijk. Natuurlijk zat ik op de top van mijn kunnen, maar wedijveren met Mathieu van der Poel is ook daarna niet veel renners meer gegeven geweest.”
De wedstrijd kreeg voor Aerts wel nog een zure nasmaak. “Het eerste wat ik na de aankomst zei, was: ik denk dat mijn ribben zijn gebroken. Maar goed, door alles wat er die dag gebeurt, was dat iets waar we niet echt verder bij nadachten. Tot een uur of twee na de cross, toen we pas onderweg naar huis waren, we toch maar rechtsommekeer maakten naar de fysiotherapeut. De ochtend daarna bleek in het ziekenhuis dat ik mijn ribben had gebroken.” Dat maakte de nasmaak dubbel zo zuur.
EENDAG RIDE: het ideale cadeau voor de feestdagen!
De gloednieuwe RIDE Magazine Wintergids 2025 zit met 156 pagina's bomvol mooie wielerverhalen om van te genieten in de koude winter. In het blad lees je interviews met Lorena Wiebes, Tibor Del Grosso, Oscar Onley, Ide Schelling en Wilco Kelderman. Het gaat over de veldritwinter, alles over Alpe d'Huez, het nieuwste materiaal en jouw fietsplannen voor 2026.
Een ideaal cadeau om weg te geven voor de feestdagen, toch? Bestel nu deze RIDE voor jezelf of voor een echte fietsfanaat.
En het is daarom dat ik op 1 of andere manier Toon Aerts altijd een treetje hoger had staan dan bijvoorbeeld iemand als Iserbyt. Want Toon was samen met Wout eigenlijk de enige die op een zwaar parcours, op een goede dag, Mathieu kon pakken. Dat heeft eigenlijk geen enkele andere crosser laten zien de afgelopen jaren.